کودکان و نوجوانان آواره در اربیل
۱۳۹۴ خرداد ۱۸, دوشنبه
ده ماه است که یک میلیون و پانصدهزار نفر پناهجو که در پی خشونت‌های جریان تروریستی "دولت اسلامی" از شمال عراق گریخته‌اند، در اردوگاه‌های پناهندگان در مناطق کردنشین زندگی می‌کنند. حدود نیمی از جمعیت این اردوگاه‌ها را کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند.
اینها کودکان و نوجوانانی هستند که برای ادامه زندگی باید به سرعت از خانه و کاشانه‌شان دور می‌شدند. دیگر خبری از شهر یا روستای محل تولدشان و دوستان‌شان نیست. آنها باید به زندگی جدیدی در اردوگاه پناهندگان عادت کنند.
یونیسف، صندوق کودکان سازمان ملل متحد به تدریج در اقلیم کردستان عراق برای پناهجویان امکاناتی را مهیا کرده است. هدف از این اقدامات عادی‌سازی زندگی برای این کودکان است. یونیسف از جمله برنامه‌های آواز و رقص در اختیار کودکان قرار می‌دهد.
کارمندان یونیسف در اردوگاه "باجید کاندالای دوم" در شمال شهر دهوک مرکز استانی به همین اسم در شمال عراق، در دو کانتینر مسقر هستند. درون کانتینرها فرش پهن است و دور آن صندلی‌هایی قرار دارند و بر دیوار کانتینرها علاوه بر عکس‌هایی که توسط کودکان نقاشی شده‌اند، انواع وسایل بازی آویزان هستند: عروسک، توپ، سازهای موسیقی.
کیوانه امیر، مسئول ۲۹ ساله یونیسف می‌گوید: «اینجا کودکان دست‌کم چندساعت کارهایی انجام می‌دهند که در طول روز انجام نمی‌دهند. آنها زبان انگلیسی و حساب یاد می‌گیرند. می‌توانند نقاشی کنند یا به قصه‌هایی گوش کنند که ما برای‌شان می‌گوییم.»
یونیسف برای کودکان مسابقات ورزشی نیز برگزار می‌کند. یک بار در هفته هم پارتی برای کودکان برگزار می‌شود. کیوانه امیر که به همراه چند همکارش مسئولیت ۳۰۰ کودک را در این اردوگاه که بیش از ۱۲ هزار پناهجو را در خود اسکان داده به عهده دارد، در ادامه می‌گوید: «ما سعی می‌کنیم به کودکان تا حد ممکن روزمرگی را آموزش دهیم.»
ترس از "دولت اسلامی" در میان کودکان
استقبال از دفتر یونیسف در اردوگاه پناهندگان در ابتدا بسیار کم بود. کودکان از ترس حمله "دولت اسلامی" به دفتر یونیسف نمی‌آمدند. کیوانه امیر می‌گوید کوشش فراوانی ضروری بود تا کودکان متقاعد شوند که در اردوگاه خبری از تروریست‌های "دولت اسلامی" نیست و آنها می‌توانند با خیال راحت بازی کنند.
یک روان‌شناس کارمندان یونیسف را همراهی می‌کند. دوسوم کودکان و نوجوانانی که به اردوگاه پناهندگان شمال عراق آمده‌اند، در ابتدا به خاطر خشونت‌های تروریست‌های "دولت اسلامی" و فرار از دست آنها با اختلالات روحی- روانی مواجه بودند.
کمک به نوجوانان
نوجوانان نیز می‌توانند از امکانات صندوق کودکان سازمان ملل متحد استفاده کنند. موسیقی یکی از مهم‌ترین سرگرمی‌هاست. کارمندان یونیسف می کوشند به این نوجوانان نواختن یک ساز موسیقی را بیاموزند.
شرکت در گروه‌های کاردستی و نقاشی نیز از جمله سرگرمی‌های مورد پسند نوجوانان است. جفری بیتز، یکی از مسئولان صندوق کودکان سازمان ملل در عراق تجربه بسیاری در ارتباط با آموزش کودکان آواره دارد.
او می‌گوید: «مهم‌ترین وظیفه ما سوق دادن این کودکان به یک زندگی عادی و منظم است. برای رسیدن به چنین هدفی افرادی را برای کمک انتخاب می‌کنیم که از محیط فرهنگی همین افراد آمده باشند و به زبان آنها سخن بگویند. تجربه نشان داده که کودکان و بزرگ‌سالان واکنش‌شان سریع‌تر و اطمینان‌شان بیشتر خواهد بود، اگر معلم‌ها زبان آنها را بدانند و فرهنگ آنها را بشناسند.»