1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

گزارش مجلس از نقش خاتمی در جنبش اعتراضی سال ۸۸

۱۳۹۰ دی ۷, چهارشنبه

جنبش اعتراضی به نتایج اعلام شده‌ی انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری که در ادبیات حکومتی "فتنه ۸۸" خوانده می‌شود موضوع گزارشی بود که هفتم دی‌ماه در مجلس خوانده شد. در این گزارش محمد خاتمی متهم به همکاری با غرب شده است.

https://p.dw.com/p/13ahF
عکس: Parliran.ir

کمیسیون اصل نود مجلس در گزارشی که خلاصه‌ی آن هفتم دی‌ماه در صحن علنی ارائه شد به انتخابات مناقشه‌برانگیز ریاست جمهوری در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ پرداخته است. این انتخابات که مخالفان آن را "کودتا" می‌خوانند سرآغاز جنبش اعتراضی گسترده‌ای بود که حکومت به سرکوب خشونت‌آمیز آن پرداخت. متن کامل گزارش اندکی بعد در خبر آنلاین و سایت الف که به احمد توکلی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس تعلق دارد منتشر شد.

اتهام به محمد خاتمی

حسین فدایی، عضو کمیسیون در حالی گزارش حوادث انتخابات را به مجلس ارائه کرد که دو نامزد معترض به نتایج آن، مهدی کروبی و میرحسین موسوی از ده ماه پیش در حبس خانگی به سر می‌برند. اغلب شخصیت‌های مهم جناح اصلاح‌طلب حکومت جمهوری اسلامی نیز در دو سال و نیم گذشته بازداشت و زندانی شده‌اند و جلوی فعالیت رسانه‌ها و تشکل‌های این جناح تقریبا به طور کامل گرفته شده است.

در این گزارش شکل گیری جنبش اعتراضی توطئه‌ای عنوان شده که با هدایت کشورهای غربی و همکاری سران اصلاح‌طلبان از مدت‌ها پیش طراحی شده است. کمیسیون اصل نود رئیس جمهور پیشین محمد خاتمی را متهم می‌کند که سفرهای خارجی‌اش در بحبوحه‌ی انتخابات «برای متقاعد کردن طرف خارجی بود که میرحسین موسوی گزینه مناسب آنها برای انقلاب مخملی است.»

اتهام ارتباط با آمریکا به هاشمی

در گزارش یاد شده جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی متهم می‌شوند که "صدها نفر از اعضای خود را برای شرکت در دوره‌های براندازی" به خارج از کشور اعزام کرده‌اند. عضو کمیسیون می‌گوید اصلاح‌طلبان از دو دهه پیش برای تغییر نظام زمینه چینی کرده‌اند و «برنامه‌ریزی اصلی برای تبدیل این پروژه‌ها به فتنه داخلی پس از سال ۸۴ اوج گرفته است.»

حسین فدایی ادعا می‌کند طرفداران غرب از مدت‌ها پیش پیام‌هایی به کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا ارسال و آمادگی خود را برای اجرای "یک کودتای مخملی" اعلام کرده‌اند. او فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را نیز یکی از متهمان اصلی پرونده می‌داند و می‌گوید «مهدی هاشمی نقشی عمده در ارسال پیام‌های خارج به ایران داشته و از جمله پیام‌های مستقیم وی برای آمریکا در اواخر سال ۸۷ موجب شد آمریکا پروژه مذاکرات هسته‌ای با ایران که اهمیت حیاتی برای آنها داشت را تعطیل کرده و انرژی خود را بر پیروزی اصلاح‌طلبان در انتخابات ۸۸ متمرکز نمایند.»

سکوت نمایندگان اقلیت مجلس

گزارش کمیسیون اصل نود در مورد مسائل مربوط به انتخابات سال ۸۸ چنان مفصل است که فدایی تنها فرصت کرد به عنوان بخش‌های اصلی آن اشاره کند. قرائت این گزارش پیشتر نه در دستور کار هفتگی مجلس پیش‌بینی شده بود، نه در برنامه‌ی روزانه. به گزارش منابع خبری این نکته تنها مسئله‌ای بود که مورد اعتراض یکی از نمایندگان جناح اقلیت قرار گرفت و باقی اصلاح‌طلبان هیچ واکنشی به اتهام‌های مطرح شده نشان نداده‌اند.

پایگاه اینترنتی خبرآنلاین با اشاره به این موضوع نوشت «تنها تذکر امروز از سوی مصطفی کواکبیان ارائه شد که آن هم مربوط به محتوای گزارش نبود.» بنابر این گزارش کواکبیان با بیان این که قرائت چنین گزارشی در حیطه‌ی وظایف این کمیسیون نیست، نسبت به در دستور کار نبودن و تکثیر نشدن اصل گزارش نیز تذکر داده است.

اسنادی که رو نشد

حسین فدایی که بخش‌هایی از گزارش را قرائت کرد در هیچ مورد به سندی که اتهام‌های وارد شده را تایید کند اشاره‌ای نکرد اما مدعی شد «کمیسیون اصل نود برای جمله به جمله این گزارش سند دارد.» بخش‌هایی از اظهارات فدایی نشان می‌دهد که آنچه او بارها "اسناد موجود" عنوان کرد برداشت‌هایی از اظهارات و نوشته‌هایی است که در نشریات و سایت‌های نزدیک به حاکمیت علنی انتشار یافته‌اند.

عضو کمیسیون اصل نود می‌گوید «طرف غربی در برنامه‌ریزی، سازماندهی و هدایت ناآرامی‌های اجتماعی به سمت و سوی مورد نظر خود نقش اصلی را بر عهده داشته فلذا مدیریت فتنه ۸۸ بر عهده طرف غربی بوده است.» این نماینده اصولگرای مجلس به منظور مستند کردن اظهاراتش می‌افزاید «در اثبات این موضوع شواهد بسیار قطعی در مواضع رسمی سکانداران غرب، مراکز تولید و توطئه آمریکایی و رسانه‌های دیداری و شنیداری غرب موجود است.» در متن کامل گزارش نیز اغلب به چنین منابعی استناد شده است.

اتهام‌های سنگین در غیاب رسیدگی قضایی

عضو کمیسیون اصل نود مجلس در سخنان روز چهارشنبه‌ی خود همچنین اشاره‌ای نکرد که اگر برای چنین اتهام‌های سنگینی مدارک قابل اعتنایی وجود دارد چرا موسوی و کروبی به جای دادگاهی شدن، بدون محاکمه در حبس خانگی هستند و خاتمی به دادگاه فراخوانده نمی‌شود؟ او در عین حال ادعا کرد تعدادی از بازداشت‌شدگان حوادث پس از انتخابات اعتراف کرده‌اند که «در اثر حرف‌های خاتمی و موسوی و کروبی، علیه نظام دست به فعالیت زد‌ه‌اند.»

وارد کردن اتهام‌های سنگین به چهره‌های شاخص اصلاح‌طلبان بدون پیگیری قضایی آن، از زمان اوج‌گیری جنبش اعتراضی شدت گرفته است.

تابستان سال گذشته احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان و امام جمعه موقت تهران ادعا کرد سران اصلاح‌طلب برای سرنگونی حکومت جمهوری اسلامی یک میلیارد دلار از آمریکا پول گرفته‌اند. محمد خاتمی این اظهارات را دروغ‌پردازی خواند و خواستار رسیدگی قضایی به این اتهام شد. این مسئله در مراجع قضایی دنبال نشد اما حمید رسایی، یکی از نمایندگان اصولگرای مجلس، ۱۷ مرداد ۸۹ در گفتگو با سایت خبری شبکه ایران ادعا کرد «این پول را آقای خاتمی در جریان سفری به عربستان از ملک عبدالله، پادشاه این کشور، دریافت کرده است.

«باز شدن زبان‌ها یکی از ضررهای انتخابات»

چکیده‌ی گزارش کمیسیون اصل نود در حالی خوانده شد که مجلس برای یک هفته کار خود را تعطیل می‌کند. قرار است نمایندگان در این فرصت به حوزه‌های خود سرکشی کنند و در تشویق مردم به حضور در انتخابات نهمین دوره مجلس در اسفند ماه بپردازند. برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند طرح این گزارش در چنین روزی اتفاقی نبوده و نشان از نگرانی حکومت از فضای سرد انتخابات و کاهش حضور شهروندان در پای صندوق‌های رای‌گیری دارد.

در روزهای گذشته بسیاری از رهبران اصلاح‌طلب و مهم‌ترین تشکل‌های این جناح انتخابات پیش‌رو را ناسالم و غیررقابتی خوانده و اعلام کرده‌اند در آن شرکت‌نمی‌کنند. ظاهرا حکومت نیز رغبت زیادی برای فراهم کردن شرایط حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات از خود نشان نمی‌دهد.

به نظر می‌رسد پس از تجربه‌ی ۲۲ خرداد ۸۸ حکومت جمهوری اسلامی برگزاری انتخابات با شرکت تمام جناح‌های رسمی را کاری پرمخاطره تلقی می‌کند. شاید به همین دلیل باشد که هادی باریک‌بین، امام جمعه قزوین و نماینده رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای در این شهر ۲۵ آذر ماه گفته است «یک ضرر انتخابات این است که زبان‌ها باز می‌شود.» او این نگرانی را به دروغ‌گویی و اهانت نامزدان به یکدیگر نسبت می‌دهد، اما به هر حال تبلیغات انتخاباتی اصلاح‌طلبان می‌توانست به فرصتی برای تجمع معترضان تبدیل شود که حکومت خواهان آن نیست.

BK/MM

Iranischer Ex Präsident Khatami (Chatami)
محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین جمهوری اسلامی ایرانعکس: picture-alliance/ dpa
پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه

نمایش مطالب بیشتر