گزارش گوترش؛ پایبندی ایران به برجام، نگرانی از برنامه موشکی
۱۳۹۷ تیر ۷, پنجشنبهرُزمری دیکارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد با ارائه گزارش آنتونیو گوترش در نشست شورای امنیت در روز چهارشنبه (۲۷ ژوئن/ ۶ تیر) گفت که ایران به تعهدات خود در چارچوب برجام پایبند بوده، اما در عین حال از این کشور خواست تا به نگرانیهای بینالمللی در مورد برنامههای موشکی خود اهمیت دهد.
دیکارلو با اشاره به خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران گفت: «دبیرکل سازمان ملل از این اتفاق به شدت متأسف است و اعتقاد دارد مسائلی که به طور مستقیم به برجام مربوط نمیشوند، باید به دور از غرضورزی مطرح شوند تا به این توافق و دستاوردهای آن لطمهای وارد نشود.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا روز ۸ مه خروج این کشور از توافق هستهای شش قدرت جهانی با ایران را اعلام کرد. ترامپ همواره یکی از منتقدان سرسخت توافق هستهای با ایران بوده که در دولت باراک اوباما به امضا رسید و در زمان مبارزات انتخاباتی خود نیز وعده داده بود، در صورت ورود به کاخ سفید، آمریکا را از این توافق خارج خواهد کرد.
نشست روز چهارشنبه نخستین نشست شورای امنیت در مورد برجام پس از خروج آمریکا از این توافقنامه بود.
رزمری دیکارلو در گزارش خود اشاره کرد که آژانس بینالمللی انرژی هستهای ۱۱ مرتبه پایبندی ایران به تعهداتش را تأیید کرده است.
او در عین حال از تهران خواست تا به نگرانیهای بینالمللی در مورد فعالیتهای خود که در تضاد با برجام هستند، به ویژه فعالیتهای موشکی و ارسال سلاح به شورشیان حوثی در یمن و گروههای شبهنظامی در لبنان و نوار غزه توجه کرده و به آنها اهمیت بدهد.
به گفته رزمری دیکارلو از زمان ارائه آخرین گزارش آنتونیو گوترش در مورد برجام، مقامات عربستان سعودی "۹ اتهام جدید" علیه ایران را در رابطه با موشکهای بالستیکی که از یمن به خاک این کشور پرتاب شدهاند، نزد دبیرکل سازمان ملل مطرح کردهاند. به گفته مقامات سعودی این موشکها حاوی قطعات موشکهای قیام ۱ بودهاند که ساخت ایران است.
گوترش در گزارش اخیر خود به شورای امنیت گفته بود کارشناسان سازمان ملل در بررسی بقایای به جا مانده از موشکهایی که از سمت یمن به خاک عربستان شلیک شدهاند، قطعاتی ساخت ایران یافتهاند، اما با این حال سازمان ملل هنوز نتوانسته مشخص کند که قطعات این موشکها و تکنولوژی مربوط به آنان دقیقا در چه زمانی از ایران به یمن منتقل شده است.
او گفته بود برای سازمان ملل این امر محرز نشده که آیا این اتفاق پس از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶، یعنی بعد از اجرایی شدن قطعنامه شورای امنیت در مورد تحریم تسلیحاتی یمن صورت گرفته یا قبل از آن رخ داده است.
رزمری دیکارلو همچنین اعضای شورای امنیت را در جریان اطلاعاتی گذاشت که سازمان ملل در رابطه با حضور احتمالی یک پهپاد ایرانی در سوریه از سوی اسرائیل دریافت کرده است. این پهپاد در ماه فوریه در پی ورود به حریم هوایی اسرائیل توسط ارتش این کشور سرنگون شد.
به گفته دیکارلو دبیرخانه سازمان ملل امکان بررسی بقایای این پهپاد را نداشته اما طبق تصاویری که اسرائیل ارائه کرده، به نظر میرسد پیکربندی بال این پهپاد شبیه به پهپادی باشد که ایران در اکتبر سال ۲۰۱۶ از آن رونمایی کرد.
دی کارلو افزود دبیرخانه سازمان ملل "هیچ اطلاعاتی در مورد صاحبان و کنترلکنندگان این پهپادها ندارد."
درخواست آمریکا برای تحریم ایران
جاناتان کوهن، معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل، پس از ارائه گزارش رزماری دیکارلو گفت، این گزارش نشان میدهد که ایران از طریق حمایتهای خود از گروههای تروریستی همچنان به "بیثبات کردن منطقه" ادامه میدهد.
او با اشاره به تجدید تحریمهای آمریکا علیه ایران تأکید کرد: «ما اعلام کردهایم که اقدامات ایران بدون برخورد نخواهد بود و نشان دادهایم که به این حرف عمل میکنیم.»
آمریکا از دیگر اعضای شورای امنیت خواست تا به این کشور برای اعمال تحریمها علیه ایران بپیوندند.
در این نشست تمامی اعضای شورای امنیت به جز آمریکا حمایت خود را از برجام اعلام کردند. سفیر فرانسه در سازمان ملل گفت کشورش تا زمانی که ایران به برجام پایبند بماند، این توافق را محترم خواهد شمرد.
جوائو واله دی آلمیدا، سفیر اتحادیه اروپا در سازمان ملل نیز ضمن ابراز حمایت اتحادیه اروپا از برجام گفت: «محافظت از برجام نه تنها برای اتحادیه اروپا بلکه برای تمام جامعه جهانی یک منفعت امنیتی کلیدی به شمار میرود.»
سفیر آلمان نیز اظهار داشت کشورش خروج از برجام را موجب تضعیف ائتلاف مؤثر غرب (چندجانبهگرایی) و همچنین تضعیف نظم بینالمللی میداند.
واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل از آمریکا به دلیل اعمال مجدد تحریمها علیه ایران انتقاد کرده و گفت این اقدام واشنگتن ناقض قطعنامه شورای امنیت در رابطه با برجام است. او گفت روسیه اصرار دارد که سازمان ملل نباید اطلاعات خود را بر پایه استناد به منابع باز یا دادههای تأیید نشده که توسط کشورها تهیه شدهاند، جمعآوری کند، مخصوصا زمانی که این اطلاعات در اختیار شورای امنیت قرار نگرفتهاند.