گسترش دامنهی بحران هستهای ایران
۱۳۸۷ تیر ۱, شنبههفتهنامهی اشپیگل به نقل از "گزارشهای محرمانه سازمانهای امنیتی" مینویسد، در تاسیسات سوریه که سپتامبر سال گذشته توسط جنگندههای اسرائیل بمباران شد، علاوه بر متخصصان سوری و ایرانی ، کارشناسان کرهی شمالی نیز فعال بودهاند. در این گزارش آمده است، این "رآکتور هستهای" که هنوز به مرحلهی بهرهبرداری نرسیده بود، "انبار" مواد مورد نیاز برای ساختن بمب هستهای بوده است. به گزارش اشپیگل، قرار بوده که این مواد به ایران صادر شوند.
بر اساس گزارش هفتهنامهی اشپیگل، جمهوری اسلامی در غنیسازی اورانیوم پیشرفتهای چشمگیری داشته، اما در زمینهی پلوتونیوم هنوز تجربهی کافی کسب نکرده، به همین دلیل از کرهی شمالی کمک طلبیده است.
در این گزارش همچنین آمده است که ایران، سوریه و کرهی شمالی در زمینهی تولید جنگافزارهای شیمایی نیز با یکدیگرهمکاری دارند. اشپیگل مدعی شده است که در انفجار آلپو واقع در شمال سوریه، علاوه بر ۱۵ نظامی سوری و "دهها مهندس ایرانی"، ۳ کارشناس کرهای نیز کشته شدهاند. این انفجار در ژوئیه ۲۰۰۷ در یک انبار مهمات حاوی جنگافزارهای شیمایی رخ داد.
به گزارش اشپیگل، در حال حاضر بشار اسد، رئیس جمهور سوریه در این فکر است که در مورد کمکهای خود به برنامههای هستهای ایران تجدید نظر کند.
برخی کارشناسان معتقدند که یکی از اهداف اسرائیل برای صلح با سوریه، جدایی این کشور از جمهوری اسلامی است.
اسرائیل قصد دارد به هر وسیلهای که شده، از برنامههای هستهای ایران جلوگیری کند. مقامات این کشور، جمهوری اسلامی را متهم میکنند که در پوشش برنامههای هستهای صلحآمیز، در پی ساختن بمب هستهای است. مقامات ایران همواره این اتهام را رد کردهاند.
تهدیدهای اسرائیل علیه ایران
مقامات اسرائیلی در یک سال گذشته فعالیتهای خود را برای متوقف کردن برنامههای هستهای ایران به طور چشمگیری افزایش دادهاند. این فعالیتها در آغاز بیشتر به رایزنی با کشورهای غربی، به ویژه ایالات متحده، محدود میشد اما اخیرا تهدیدهای آشکار نظامی نیز به آن اضافه شده است. دو هفته پیش شائول موفاز، معاون نخستوزیر اسرائیل تهدید کرد که اگر جمهوری اسلامی برنامههای هستهای خود را متوقف نکند، اسرائیل دست به اقدام نظامی علیه ایران واهد زد.
روز جمعه، ۱۹ ژوئن (۳۰ خرداد) روزنامهی نیویورک تایمز فاش ساخت که ارتش اسرائیل در یونان یک رزمایش هوایی انجام داده است که نشان میدهد، این کشور خود را برای حمله به ایران آماده میکند. نیویورک تایمز نوشت، در این رزمایش که در جزیرهی کرت در دو نوبت (۲۸ ماه مه و ۱۲ ژوئن) صورت گرفت، ۱۰۰ جنگندهی اف ۱۵ و اف ۱۶ شرکت داشتهاند.
واکنشها به تهدیدهای اسرائیل
روز جمعه، پس از انتشار خبر رزمایش اسرائیل، شان مک کورمک، سخنگوی دولت ایالات متحده در جمع خبرنگاران اظهار داشت که دولت وی مایل است، کشمکش هستهای با جمهوری اسلامی را از راه دیپلماتیک حل کند. وی گفت: «ما هم به اسرائیلیها و هم به کسانی که گوش میدهند و از ما سوال میکنند، گفتهایم ... که ما خود را روی دیپلماسی متمرکز کردهایم و تلاش میکنیم، برای این مشکل خیلی جدی یک راه حل صلحآمیز بیابیم».
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجهی روسیه هشدار داد که اقدامهای یکجانبه وضعیت را دشوارتر از آنچه که هست خواهد کرد. وی از اسرائیل و آمریکا خواست، "مسئولانه" عمل نمایند و با اسناد و مدارک ثابت کنند که جمهوری اسلامی در حال ساختن بمب اتمی است. وی گفت: «ما تا کنون به چنین مدارکی دست نیافتهایم ... آژانس بینالمللی انرژی هستهای نیز به چنین نتیجهای نرسیده است.»
مقامات ایرانی نیز تاکید کردهاند که در صورت حملهی نظامی به ایران یا به تاسیسات هستهای این کشور، دست به اقدامات مشابه خواهند زد. آیتالله احمد خاتمی در خطبههای نماز جمعه به اسرائیل و آمریکا هشدار داد که «اگر بخواهند با زبان زور حرف بزنند، مطمئن باشند، تودهنی محکمی از ملت ایران خواهند خورد».
محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی هستهای نیز در رابطه با اقدامات نظامی هشدار داد. به گفتهی وی، حملهی نظامی به ایران، منطقه را به یک "گلولهی آتش" تبدیل خواهد کرد. البرادعی همچنین تهدید کرد، در این صورت از مقام خود استعفا خواهد داد.
البرادعی که با تلویزیون العربیه صحبت میکرد، یک بار دیگر تاکید نمود که بهترین راه برای حل بحران هستهای ایران، مذاکرات بینالمللی است.