گمانهزنی درباره سقوط قیمت نفت به بشکهای ۲۰ دلار
۱۳۹۴ آذر ۲۵, چهارشنبهسازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) در ۱۶۸مین نشست خود در وین بر سر تعیین سقف تولید و عرضه نفت به بازارهای جهانی، که به طور رسمی ۳۰ میلیون بشکه در روز اعلام میشود، به توافق نرسیدند.
مدیر سابق امور بینالملل شرکت ملی نفت و نماینده پیشین ایران در اوپک میگوید پس از این نشست، شیب کاهش قیمت جهانی نفت تندتر شده است.
محمد علی خطیبی، چهارشنبه (۲۵ آذر/ ۱۶ دسامبر) به خبرگزاری مهر گفت: «در طول فعالیت ۵۵ ساله اوپک، همواره مهمترین سیاست این سازمان تامین ثبات بازار نفت در کوتاه مدت و میان مدت بوده است.»
بازار نفت "ترمز بریده"
به گفتهی خطیبی کشورهای عضو اوپک بر خلاف روال سالهای گذشته در بیانیه پایانی نشست وین تنها بر تامین ثبات بازار در بلند مدت تاکید کردهاند. او افزود بررسی تحولات بازار جهانی نفت در هفتههای اخیر نشان میدهد که این بازار "به نوعی ترمز بریده" است.
نماینده سابق ایران در اوپک سقوط بهای هر بشکه نفت از بیش از ۱۱۰ دلار در دو سال گذشته به کمتر از ۳۵ دلار را زنگ خطری برای کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت توصیف کرد.
او با استناد به پیشبینی موسسههای بینالمللی احتمال داد که بهای هر بشکه نفت خام به ۲۰ تا ۲۵ دلار کاهش مییابد.
روزنامه "شرق" چندی پیش به نقل از ارزیابیهای "بانک گلدمنساکس" و "دبیرخانه اوپک" گزارش داد، در سال ٢٠١٦ میلادی ممکن است قیمت نفت به حدود ٢٠ دلار در هر بشکه سقوط کند.
بیشتر بخوانید: ایران یکی از بازندگان بزرگ سقوط بهای جهانی نفت
افزایش عرضه نفت ایران بعد از برجام
مطابق تازهترین گزارش ماهانه اوپک بهای متوسط نفت سنگین ایران در ماه نوامبر امسال اندکی کمتر از ۳۹ دلار در هر بشکه بوده که به نسبت ماه اکتبر ۵ دلار و ۶۳ سنت کاهش داشته است. بهای نفت سبد اوپک در میانه ماه دسامبر سال جاری میلادی نیز به کمتر از ۳۵ دلار در هر بشکه رسید.
نفت عرضه شده توسط ایران در سال ۲۰۱۵ پنجمین نفت ارزان سبد نفتی ۱۲ کشور عضو اوپک بوده است. در این دوره، نفت ونزوئلا، اکوادور، کویت و عراق ارزانتر از نفت ایران و نفت شش کشور دیگر گرانتر بود.
کاهش تقاضا در بازارهای جهانی و عرضه نفت بیش از سقف تعیین شده توسط اعضای اوپک از مهمترین علتهای شتاب گرفتن روند نزولی قیمتها محسوب میشود.
گزارش ماهانه اوپک حاکی است، میزان عرضه نفت در ماه نوامبر به طور متوسط روزی ۳۱ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه بوده است.
به رغم مازاد عرضه نفت اوپک، بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت دولت یازدهم اعلام کرده که ایران قصد دارد به محض آغاز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) صادرات نفت خود را نیم میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: «زیان کاهش بهای نفت از تحریمها بیشتر است»
خطر نفت ارزان برای ایران
خبرگزاری ایسنا روز یکشنبه گذشته (۱۳ دسامبر / ۲۲ آذر) از قول تمار اسنر، تحلیلگر انرژی موسسه "نسداک" نوشت: «تحریمها علیه نفت ایران تا ژانویه لغو خواهند شد و اوپک هفته گذشته این پیام را به بازار رساند که قصد دارد به تولید در سطح بیسابقه ادامه دهد، زیرا میخواهد دستکم در شش ماه آینده روی سهم بازار تمرکز کند نه قیمتها.»
این تحلیلگر خطر کاهش بهای نفت به هر بشکه ۲۰ دلار را جدی ارزیابی کرد و گفت، ردکرد این احتمال "کار خطرناکی" است. او افزود، روند متعادل شدن عرضه و تقاضا زمان میبرد و گمان نمیرود این اتفاق تا سال ۲۰۱۷ رخ دهد.
محمد علی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک نیز افزایش ذخیرهسازی نفت در کشورهای صنعتی و مصرفکننده را یکی دیگر از تهدیدهای بازار نفت عنوان کرد و گفت که این اقدام میتواند به کاهش بیشتر قیمت نفت منجر شود.
در بودجه سال جاری ایران بهای فروش نفت مشخص نشده، اما با توجه به میزان صادرات و در آمد مورد انتظار، هر بشکه نفت حدود ۵۰ دلار محاسبه شده است.
ناظران پیشبینی میکنند با ادامه روند نزولی قیمتها، کشورهایی نظیر ایران به دلیل وابستگی شدید به درآمدهای نفتی با مشکلات جدی و کسری شدید بودجه روبرو خواهند شد.