یک مقام ارشد ایران: واردات بنزین افزایش می‌یابد
۱۳۹۳ فروردین ۸, جمعه
ایران درصدد افزایش واردات بنزین در سال جدید خورشیدی است. یک مقام ارشد وزارت نفت ایران که نخواست نامش فاش شود روز پنجشنبه (۲۷ مارس/ ۷ فروردین) به خبرگزاری رویترز گفت که تولید بنزین در مراکز پتروشیمی ایران متوقف شده است.
این مقام وزارت نفت ایران افزود: «مطمئناً ورود بنزین از خارج در سال جدید خورشیدی افزایش می‌یابد.» این مقام ایرانی از اعلام مقدار بنزین وارداتی خودداری کرد. اما خبرگزاری مهر از قول مصطفی کشکولی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفت، در ۱۳ اسفند ۱۳۹۲ (۴ مارس) نوشته بود که نیاز ایران حدود ۱۱ میلیون لیتر بنزین در روز خواهد بود.
کشکولی در بهمن ماه ۱۳۹۲ گفته بود: «متوسط مصرف بنزین در دی ماه سال جاری به ۶۵ میلیون لیتر رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدود هشت درصد رشد داشته است.»
مصطفی کشکولی تصریح کرده بود که تولید بنزین پتروشیمی تا پایان سال ۹۲ و حداکثر ابتدای سال ۹۳ متوقف خواهد شد. به گفته مقامات ایرانی روزانه حدود ۸ میلیون لیتر از این نوع بنزین در ایران توزیع می‌شده است.
تولید بنزین با کیفیت نازل در مراکز پتروشیمی یکی از راه‌کارهای ایران (دولت احمدی‌نژاد) برای مقابله با تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا به شمار می‌رفت. این بنزین باعث آلودگی شدید هوا می‌شود و بنا به ارزیابی کارشناسان یکی از عوامل رشد بیمارهای ریوی و سرطان در ایران است.
بیژن زنگنه، وزیر نفت در سپتامبر ۲۰۱۳ گفت که ایران روزانه با کمبود چند میلیون لیتر بنزین مواجه است. وی تاکید کرد که تنها راه برای پر کردن این اختلاف تولید و مصرف، وارد کردن بنزین از خارج است.
وابستگی ایران به بنزین وارداتی
در اصل پالایشگاه‌های ایران تنها قادر به تامین ۶۰ درصد از بنزین مورد نیاز کشور هستند. ۴۰ درصد باقی باید از خارج وارد شود. اما با شروع تحریم‌های جامعه جهانی، امکان واردات بنزین متوقف و ایران به تولید بنزین بی‌کیفیت در مراکز پتروشیمی سوق داده شد.
علی اصغر عرشی، مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در سال ۲۰۱۰ میلادی در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایرنا مدعی شده بود که ایران "صادرات بنزین" را آغاز کرده است. و از این پس ایران هیچ‌گاه به "واردات بنزین" وابسته نخواهد بود.
به گفته کارشناسان سیاسی ادعاهای مقامات ایرانی در زمینه‌ی خودکفایی در تولید بنزین تنها "دادن تسکین روحی به شهروندان ایرانی" و "مقابله با تحریم‌ها از طریق شعارهای تبلیغاتی" است.
به‌رغم توافقات ژنو و چشم‌انداز احتمالی حل مناقشه اتمی، هنوز در مورد لغو یا کاهش تحریم‌های آمریکا در بخش واردات بنزین تغییری اساسی به وجود نیامده است. روشن نیست که با وجود تحریم‌ها چه کشوری حاضر به فروش بنزین به ایران است.
بنا به ارزیابی برخی از کارشناسان غربی، تقاضای ایران برای واردات بنزین متکی به توافقات ژنو است که تسهیلاتی را در این زمینه برای جمهوری اسلامی در نظر گرفته است. اما سرنوشت نامعلوم مذاکرات اتمی، شرکای اقتصادی زیادی برای ایران باقی نگذاشته است.
به گفته این کارشناسان تنها راه‌حل واقعی برای کاهش تحریم‌ها از جمله امکان واردات بنزین، "عقب‌نشینی ایران از برنامه بلندپروازنه اتمی و دست‌یابی به توافقی نهایی" در ماه ژوئیه امسال است.