یگانگی در جبهه اصلاحات، پراکندگی در جبهه اصولگرایان
۱۳۹۲ خرداد ۲۳, پنجشنبهدر شرایطی که به انتخابات ریاست جمهوری ایران تنها یک روز باقی مانده، عزم نیروهای تحولطلب جامعه به شرکت در انتخابات به نفع حسن روحانی هرچه قویتر میشود. نیروهایی که پس از رسوایی انتخاباتی سال ۱۳۸۸ نومیدانه از نبرد سیاسی بیرون رفته و پس از ۴ سال با نامزدی هاشمی رفسنجانی جانی تازه گرفتند، اینک با عزمی متحد پشت روحانی صف بستهاند.
در طیف گستردهی افراد و تشکلاتی که اینک به حمایت از روحانی به میدان آمدهاند، میتوان تمام نیروهایی را دید که از سیاستهای دولت محمود احمدینژاد رنج کشیدهاند، مدت ۸ سال سکوت کرده و اینک يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوری را روزنهای برای نجات کشور میدانند.
حمایت طیفهای رنگارنگ از روحانی
در آخرین موج حمایت از روحانی، دو مرجع تقلید قم وارد میدان شدند: آيتالله يوسف صانعی و آیتالله اسدالله بیات زنجانی.
به گزارش تارنمای رسمی آيتالله صانعی، این مرجع روز چهارشنبه ۲۲ خردادماه در ديدار با جمعی از مقلدان خود در شهر مشهد از نامزدی حسن روحانی در انتخابات استقبال کرد. آيتالله صانعی همچنين از حمايت اکبر هاشمی رفسنجانی، رئيس مجمع تشخيص مصلحت، و محمد خاتمی، رئيس جمهوری سابق ايران، از حسن روحانی ابراز خشنودی کرده است.
اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی روز سهشنبه (۲۱ خرداد) در اظهارنظرهايی جداگانه از نامزدی حسن روحانی در انتخابات رياست جمهوری حمايت کرده بودند.
آيتالله اسدالله بيات زنجانی، از مراجع تقليد قم نيز در تارنمای رسمی خود در پاسخ به مقلدان خویش گفته است: «بنده آقايان کانديداها را عمدتاً میشناسم و با برخی از آنها کار هم کردهام ولی به نظر میرسد در شرايط فعلی فردی که میتواند کشور را بهتر اداره کند، جناب حجتالاسلام و المسلمين دکتر روحانی است.»
یک روز قبل بيت آيتالله حسينعلی منتظری، "مجمع روحانيون مبارز" و همچنين "مجمع مدرسين و محققين حوزه علميه قم" از حسن روحانی حمايت کرده بودند.
صدای "اعتدال"
علی یونسی، وزیر سابق اطلاعات دولت اصلاحات، بعد از ظهر چهارشنبه در همایش حامیان حسن روحانی که در سالن مجموعه ورزشی شریعتی در کرج برگزار شده بود، سخن راند. آقای یونسی از وحدتی که در میان اصلاحطلبان به وجود آمده ابراز خرسندی کرد.
او گفت: «هم اکنون اصولگرایان در آتش اختلافات درونیشان در حال سوختنند و بنده حتم دارم که شرایط طوری به نفع اصلاحات در حال رقم خوردن است که اگر مردم یک حضور خردمندانه و همهجانبه در انتخابات داشته باشند حتما پیروز انتخابات، جریان اصلاحات خواهد بود.»
دکتر غلامعباس توسلی، عضو شورای مرکزی نهضت آزادی ایران، در مصاحبهای حمایت از کاندیدای ائتلاف اصلاحطلبان را وظیفه همگانی دانست. او دکتر روحانی را تجسم سیاست "تعادل" خواند و گفت: «با توجه به شرایط موجود اگر به صورت منطقی رفتار شود و مشارکت به اندازه کافی بالا باشد، نتیجه انتخابات مطلوب خواهد شد.»
عماد بهاور، مسئول شاخه جوانان نهضت آزادی ایران، نیز به همسر خود گفته است: «مدت ۱۲۰۰ روز است که به خاطر انتخابات ۱۳۸۸ زندان هستم، با این حال با جمعبندی شرایط به این نتیجه رسیدم که شرکت در انتخابات هم به نفع کشور است و هم به نفع جنبش، پس تصمیم گرفتم به روحانی رای بدهم.»
"جبهه مشارکت ایران اسلامی" با صدور بیانیهای، حمایت خود را از تصمیم شورای مشاوران محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد. در بیانیه "جبهه مشارکت" با اشاره به شرایط حساس کشور و حفظ موضع انتقادی و اعتراضی این حزب به روند و سازوکار انتخابات در کشور، به خصوص انتخابات "مهندسی شدهی" سال ۱۳۸۸، از مصلحتاندیشی و تدبیر آقایان خاتمی و هاشمی حمایت شده است.
حمایت نیروهای ملی - مذهبی
کنشگران ملی – مذهبی به صورت فردی یا جمعی حمایت خود را از روحانی اعلام میکنند. محمد بستهنگار، سخنگوی شورای فعالان ملی-مذهبی و داماد آیتالله طالقانی در گفتوگو با روزنامه "بهار" دیدگاه خود را بیان کرده است.
آقای بستهنگار تأکید دارد که انتخابات ریاستجمهوری کنونی به نقطه عطفی تبدیل شده که از طرفی امنیت ملی و از طرف دیگر معیشت مردم مورد تهدید جدی قرار گرفته است.
مسعود لدنى، عضو شورای فعالان ملى - مذهبى و ضیا نبوى فعال دانشجویی، که هم اکنون در زندان کارون (اهواز) دوران حبس خود را سپری میکنند، در بیانیهای بر ضرورت شرکت در انتخابات و رأی به روحانی تاکید کردند.
حمایت چهرههای فرهنگی
در آستانه انتخابات دوره یازدهم حدود ۱۴۰ نفر از هنرمندان عرصههای گوناگون در بیانیهای مشترک از نامزدی حسن روحانی پشتیبانی کردند. در میان امضاکنندگان میتوان نامهایی آشنا دید: منیژه حکمت، خشایار دیهیمی، شادی قدیریان و...
در نامهای دیگر نزدیک ۲۵۰ شخصیت فرهنگی، هنری و رسانهای کشور از اقدام دکتر محمدرضا عارف، مبنی بر کنارهگیری از رقابت انتخاباتی، ستایش کردند. این گام به معنای حمایت از روحانی تلقی میشود.
در میان امضاکنندگان این متن اسامی نامدارانی چون محمود دولتآبادی، سید محمد بهشتی، رخشان بنیاعتماد، شهرام ناظری، احمد مسجدجامعی، نورالدین زرینکلک، بهمن فرمانآرا، محمدرضا درویشی، لیلی گلستان، گلاب آدینه، مهدی هاشمی، محمد احصایی، کیومرث پوراحمد، پیمان معادی، پری صابری، ابراهیم حقیقی، کامبوزیا پرتوی، نغمه ثمینی، علی رفیعی، مجید برزگر و... دیده میشود.
حمایت یا تحریم؟
در میان اپوزیسیون خارج از کشور، "نه" گفتن به نظام، با تحریم کامل انتخابات همچنان طرفدارانی دارد، اما موافقان شرکت در انتخابات، با حمایت از روحانی، هر دم صدای رساتری پیدا میکنند.
عده زیادی از مخالفان میانهرو و معتدل جمهوری اسلامی به صورت فردی یا گروهی از روحانی حمایت کردهاند. در بیانیهای تازه دهها نفر از نیروهای اپوزیسیون همگان را به شرکت در انتخابات به سود روحانی دعوت کردند. در بیانیه این فعالان سیاسی آمده است:
«فشردگی صفوف ملت، خصوصا نسل جوان، مصلحتگرا، اصلاحطلب و مطالبهمحور، در حمایت از آقای روحانی میتواند تغییرساز باشد. با این حال نگرانی از مداخله اطلاعاتیها خطری کاملا جدی و ریشهدار است که تنها با حضور گستردهتر پای صندوقها میتوان آن را مهار و خانهنشینی ما در روز جمعه دستبرد را کمهزینه میکند. نباید عرصه را رایگان به آنان سپرد.»
با مشاهده صحنه سیاسی کشور که با حمایت فعال اصلاحطلبان از روحانی، رنگی دیگر به خود گرفته است، برخی از سازمانهای سیاسی بر تردید خود غلبه کردند، از جمله: «حزب دمکراتیک مردم ایران در روزهای پس از رد صلاحیت رفسنجانی بر این نظر بود که رویکرد خشونتآمیز حاکمیت، روزنهای برای مشارکت اصلاحطلبان باقی نگذارده است. اما اینک با حفظ اعتراضات عمیق خود به انتخابات مهندسیشده، به ویژه رد صلاحیّت آقای هاشمی رفسنجانی و دیگر نامزدهای اصلاحطلب برای انتخابات شوراها، ازآنجا که بر این باور است که هر تغییر و تحولی در ایران در راستای آزادی و دموکراسی از درون و اساساً با اتکا به نیروهای درون کشورامکانپذیراست، از تصمیم مهّمی که به اجماع گسترده در رای به آقای دکترحسن روحانی مبدل شده است، حمایت میکند و به آن میپیوندد.»
پراکندگی در میان اصولگرایان
بر خلاف عزم متحدی که در میان اصلاحطلبان دیده میشود، در اردوی نیروهای محافظهکار تشتت و پریشانی حاکم است. سعید جلیلی، محمد باقر قالیباف و علی اکبر ولایتی، سه نامزد اصلی اصولگرایان، برخلاف توصیه سردمداران حکومت، حاضر به ائتلاف نیستند.
غلامعلی حدادعادل روز دوشنبه به نفع مجموعه اصولگرایان از انتخابات انصراف داد، اما سایر نامزدها نه تنها انصراف نمیدهند، بلکه از تخریب یکدیگر نیز دریغ نمیکنند.
محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، از عملکرد ولایتی، روحانی و جلیلی در پستهای وزارت خارجه و دبیری شورای عالی امنیت ملی انتقاد کرده است. آقای ولايتی، مشاور امور بينالملل رهبر جمهوری اسلامی، با انتقاد از سعيد جليلی، مذاکرهکنندهی ارشد هستهای ايران، گفت که با فعالیت او "هيچ چيزی حاصل نشده و مدام تحريمها" و فشار بر مردم بيشتر شده است.
آقای ولایتی دو روز قبل از انتخابات، تصریح میکند: «با توجه به اینکه ظرفیتها و توانمندی را در خودم مشاهده میکنم با عزمی راسخ در رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری حضور یافتهام و به طور جدی تا انتها در صحنه انتخابات حاضر خواهم بود و به نفع هیچکس انصراف نمیدهم.»
روز چهارشنبه آخرین روز تبلغات نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران بود و از ساعت ۸ صبح روز پنجشنبه تبلیغات نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری پایان مییابد.
يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوری ايران روز جمعه ۲۴ خرداد برگزار خواهد شد و از بين شش نامزد حاضر در اين انتخابات جانشين محمود احمدینژاد تعيين میشود.