1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

۲۱ سپتامبر ۱۸۶۰: مهر به حیوان و کین به انسان

اسکندر آبادی۱۳۹۵ شهریور ۳۱, چهارشنبه

۲۱ سپتامبر ۱۸۶۰: ۱۵۶ سال پیش در چنین روزی آرتور شوپِنهاوِر فیلسوف در فرانکفورت درگذشت.

https://p.dw.com/p/1K4wb
عکس: picture alliance/akg-images

آرتور شوپِنهاوِر (Arthur Schopenhauer) در یک خانواده فرهیخته آلمانی‌تبار در بندر گدانسک در لهستان کنونی زاده شد. پدرش بازرگان و یکسره در فکر شغل خود بود و مادرش که در ۱۷ سالگی ازدواج کرده بود، باهوش و ادیب و از کار خانه و پرورش کودک، بیزار و گریزان.

به این ترتیب آرتور در کودکی از مهر پدری و مادری بی‌بهره ماند. تاریخ‌نگاران، خودباوری و مردم‌گریزی او را پیامد این بی‌بهرگی می‌دانند. پدر شوپِنهاوِر همه تلاش خود را به کار بست تا فرزندش را یک بازرگان بار آورد اما آرتور از همان نوجوانی شیفته فلسفه و دانشگاه بود.

۱۷ ساله بود که پدرش درگذشت و برای او ارثی باقی گذاشت که تا پایان عمر بتواند مستقل و مرفه و به دلخواه خود زندگی کند.

۲۱ ساله بود که نخست پزشکی خواند ولی دیری نپایید که فلسفه را برگزید و چهار سال بعد در این رشته در شهر ینا دکترا گرفت.

۳۰ ساله بود که اثر ماندگار و اصلی خود "جهان همچون اراده و تصور" (ترجمه رضا ولی‌یاری) را به چاپ رساند. او در این اثر و آثار دیگر خود، جهان را آونگی می‌داند که میان رنج و اندوه حرکت می‌کند. به باور او خرد و منطق نه جوهر جدایی و اعتلای انسان از حیوان است و نه انگیزه اصلی ادامه زندگی.

انگیزه اصلی در انسان و حیوان که هم‌تراز یکدیگرند، خواست کورکورانه به ادامه حیات است و اگر اصلی، پایه اخلاق باشد، چیزی جز هم‌دردی و ترحم نیست.

از آن‌جا که اندیشه شوپِنهاوِر تنها پس از درگذشت او دریافته شد و هواداران بسیاری پیدا کرد، او نتوانست در دانشگاه برلین جای خود را به عنوان استاد فلسفه باز کند.

افزون بر این شکست‌های عشقی، او را از انسان‌ها به ویژه زنان روگردان و به حیوان‌ها به ویژه سگ متمایل ساختند.

آرتور شوپِنهاوِر در ۷۱ سالگی در مرکز آلمان درگذشت.