Големите ризици пред Кирил Петков и власта

Медениот месец на владата заврши. Поддршката за кабинетот на Петков од јануари паднала за 10 отсто. Доколку изборите би се одржале денеска, ГЕРБ ќе беше пред Промените продолжуваат (ПП). Ова го покажува најновото истражување на „Маркет линкс“. Може ли владата да го запре слободниот пад?

Меѓународниот контекст ја прави задачата исклучително сложена, а формулата за управување, во која ПП, БСП, ИТН и ДБ сѐ повеќе се борат за кислород, дополнително ја влошува.

Итни решенија во енергетиката

Истече спорниот мораториум на цените на струјата, парното и водата, што пратениците го усвоија во декември, но владата би можела да добие уште малку воздух, ако барем цената на струјата за потрошувачите во домаќинствата остане непроменета до 1 јули 2022 година.

Сепак, допрва треба да се донесат важни одлуки, кои се клучни за енергијата. Прво и конечно да се заврши гасната врска со Грција. Доколку биде готова до јуни, како што вети премиерот, тоа ќе биде неспорно достигнување: Бугарија ќе стане значително помалку енергетски зависна од Русија. Кабинетот ќе може да се пофали со нешто што ГЕРБ го одолговлекува долги години.

Второ, што поскоро треба да се најде нов снабдувач на нуклеарно гориво за АЕК Козлодуј. Фабриката, која нѐ прави подложни на каприците на Кремљ, има гориво за околу година и половина. Според министерот за енергетика Николов, целта е кон средината на 2024 година барем еден од реакторите да може да работи на гориво од „Вестингхаус“.

Зголемувањето на платите и пензиите крие ризици

Отворањето на трезорот за „купување стабилност“ е испробан и проверен инструмент. Владата вети зголемување на платите на здравствените работници: 2.000 лева почетна плата за лекар, 1.500 лева за медицинска сестра. Но, државата не може директно да определи плати во болниците коишто се трговски друштва. Владата рече дека ќе работи на спроведување на правилото 1:20 помеѓу најниските и највисоките плати на медицинските работници во медицинската установа.

Давањето повеќе пари на лекарите, наставниците и пензионерите за задушување на протестите не може недвосмислено да се оцени во услови на глобална несигурност, зголемена инфлација и закана од рецесија. Стотици милиони лева заеми земени од владата ја прават погодна мета за опозицијата. Според критичарите, во обид да се задржи народната љубов, кабинетот ќе банкротира.

На оваа основа се засноваат разиграните предлози место да има битка меѓу Гуров (ПП) и Каримански (ИТН), за шеф на БНБ компромисно да биде избран министерот за економски развој на Виденов - Румен Гечев. 

Заглавени реформите во правосудството 

Апсењата на Борисов и неговите соработници имаа за цел да ја соборат ГЕРБ, но наместо тоа, тие најверојатно ги навредија Петков и Рашков и доведоа до мобилизација на поранешните функционери.

Бучни откритија во медиумите и демонстративни апсења, кои не беа проследени со ефективни казни, се дефиницијата за бескорисен политички ПР. Стратегијата на министерот за внатрешни работи почнува да се заострува. Наместо спротивен ветер за кабинетот, може да ја разбранува песочната бура што доаѓа. 

Дополнително, се чини дека и покрај постапките на министрите Јорданова и Рашков, главниот обвинител Гешев останува непоколеблив, а промените во Врховниот судски совет ќе траат многу месеци. 

Сигналите дека ГЕРБ ги враќа своите позиции ги активираат „показателите на ветрот“ - тие им даваат водич на опортунистите и надежите на блиските до поранешните функционери во правосудниот систем, во државната и локалната администрација. 

Судирите во коалицијата ги попречуваат одлучувачките потези 

Во обид по секоја цена да го зачува мирот во коалицијата, Петков беше обвинет за слаб карактер, а тоа се преслика и на поддршката за ПП. Тешките принципиелни одлуки се носат на почетокот на мандатот, кога новата влада има силна инерција од победа на изборите. Сепак, овој момент е пропуштен.

Веројатно, наместо да демонстрира лидерство, кабинетот ќе продолжи да го следи преовладувачкото јавно расположение. Со оглед на тоа што 67% од Бугарите сакаат неутралност во украинската криза (според „Маркет линкс“) и 69% се за силна бугарска позиција против членството на РСМ во ЕУ (според „Галуп Интернешнл“), Владата и парламентот тешко ќе се решат на непопуларни потези. 

Додека изборната социологија е разочарувачка за ПП, а особено за ИТН, БСП и ДБ, кои имаат спротивставени, но препознатливи позиции за теми како што е војната во Украина, би добиле процент повисок од гласовите на 14 ноември 2021 година. Сепак, довербата во Костадин Костадинов е поголема отколку во Христо Иванов. „Преродба“ веќе се бори со ДПС за позицијата четврта политичка сила. На оваа позадина, би било политичка грешка доколку зачести пријателскиот оган меѓу коалициските партнери. А, има такви претпоставки.

Макар и цитираното социолошко истражување да претставува моменална ситуација и во општеството да нема расположение за предвремени избори, Петков ќе згреши ако ги игнорира предупредувањата и ја држи главата закопана во песок. Корисните потези на власта се чини се поограничени, а времето работи во корист на опозицијата.