Левицата доаѓа во Европа!

Европа всушност би требало да се радува кога во време на се‘ понизок одзив на избирачите на политичката сцена се појавуваат нови формации. Групации како Сириза или Подемос се раководени не од противници на системот без мозок, туку од добро подготвени млади лидери. Во Грција - Алексис Ципрас, брилијантен инженер со харизматична насмевка, во Шпанија - универзитетскиот професор Пабло Иглесијас. Тие од граѓаните бараат да се послужат со демократското средство „пар екселанс“ - својот глас на изборите.

Ципрас и Иглесијас се претставници на новата европска левица, која знае како да ги освои гласовите на очајните. Од друга страна, тие се поставуваат на најголема можна дистанца од политичкиот „естаблишмент“ на етаблираните партии. На сето ова одговара одлуката на Ципрас за коалицирање со конзервативние националисти од „Независни Грци“ и тонот кој го има новиот грчки премиер кон Брисел и Берлин. Новата влада не сака да ја признае како партнер за разговори т.н. Тројка, составена од претставници на ЕЦБ, ММФ и ЕК.

Загубената генерација пружа отпор

И шпанскиот сојузник на Ципрас, Иглесијас, во едно интервју за иранскиот телевизиски канал на шпански јазик „Хиспан ТВ“ се потпира врз провокација. Сега му се лепи етикета на човек кој се ставил во служба на иранскиот режим, исто како што го следи и гласината дека сака во Шпанија да го увезе „чавистичкиот“ модел на Венецуела. И политичките противници и етаблираните медиуми оценуваат дека младото шпанско движење е популистичко и нема содржина. Тоа не остава никаков впечаток врз приврзаниците на Подемос. Тие во саботата (31.01) го преплавија Пуерта дел Сол, местото каде во 2011 година движењето на „Гневните“ доби контури со еден монументален шаторски камп. Од тие „гневни“ луѓе, од кои повеќето се добро образовани, академски граѓани во една земја каде невработеноста на младите е толку висока што веќе се зборува за „загубена генерација“, сега Подемос ги црпи своите избирачи.

Сите обиди за дискредитација на партијата кај генерацијата приврзаници, која одамна не им верува на овие медиуми, не успеваат. Според нивно мислење, тие одамна се продале на своите финансиери. Згора на тоа, дел од „обидите за разобличување“ добиваат гротескни димензии, како што се напорите да се „растресат“ академските биографии на познати претставници на Подемос. Во една земја во која се отворени стотици процеси поради корупција против политичари од секакви бои, кои биле или се‘ уште се на власт на национално ниво, или во автономните влади или општини, секој обид да се стигне во насловите со вакви „откритија“ е под знак прашалник.

Шпанија не е Грција

Дали Европа треба да се плаши со оглед на силата на оваа нова левица? Во вообичаени околности Сириза и нејзините радикални предлози не би имале успех на избори. Нејзината сила не лежи во насмевката на Ципрас, туку во пустошот кој го предизвикаа мерките за штедење на Тројката кај населението. Самарас, исто како и Рахој, за граѓаните е отелотворение на потчинетоста на „диктатот“.

По победата на Сириза, претставниците на големите партии во Шпанија како мантра, во постојано нов облик, ја повторуваа реченицата: „Шпанија не е Грција“. Во оваа реченица се отсликува општата вџашеност поради Подемос. Но таа реченица, во буквална смисла, е и вистинита - опоравувањето на шпанската економија досега не е стигнато до стварноста во која живеат граѓаните, но земјата, за разлика од Грција, веќе не седи на планина неиздржливи долгови.

Брзо отрезнување?

„Маршот за промени“ до Пуерта дел Сол беше демонстрација на сила. Но Подемос ќе мора да издржи многу тестови до парламентарните избори, тестови кои ќе покажат какво влијание има партијата врз избирачите. Во Шпанија од март до септември се одржуваат различни регионални и локални избори. Во тие месеци, курсот кој Ципрас го зазеде кон ЕУ би можел да стане најголем непријател на Подемос. Радикална конфронтација до екстреми кои го ставаат под знак прашање останувањето на Грција во еврозоната би имала застрашувачки ефект врз умерените избирачи кои сега пловат на брановите на Подемос.

Можеби тогаш Иглесијас ќе биде оној кој за иднина ќе опстојува на реченицата: „Шпанија не е Грција“. Неговата прва жртва тогаш не би била „Партидо Популар“ на премиерот Рахој, туку традиционалната левица, се‘ до шпанските социјалисти, кои би биле „проголтани“ од огромната сила на Подемос-бранот, онака како што грчки Пасок помина со Сириза.