Bundestag odrzucił projekty ustaw o pomocy w samobójstwie
6 lipca 2023
Udzielanie pomocy w samobójstwie nadal nie będzie w Niemczech karalne. Próba uregulowania tej trudnej kwestii etycznej w przepisach nie powiodła się. W czwartek, 6 lipca, niemiecki Bundestag odrzucił bowiem dwa projekty ustaw w tej sprawie.
W pierwszym głosowaniu przepadł restrykcyjny projekt, którego inicjatorami byli Lars Castelluci z SPD oraz Ansgar Heveling z CDU. Przewidywał wpisanie do Kodeksu karnego zakazu zorganizowanej (komercyjnej) pomocy w samobójstwie. Za jego złamanie grozić miała kara pozbawienia wolności do trzech lat albo kara grzywny. Projekt przewidywał też wyjątki, formułując jednocześnie szereg warunków, w których wspomaganie samobójstwa nie byłby karalne (w tym zasięgnięcie porady lekarskiej i psychiatrycznej przez osobę pragnącą śmierci). Projekt ten poparło 304 posłów, przeciw było 363, a 23 wstrzymały się od głosu,
Druga, bardziej liberalna propozycja została złożona przez grupę posłów, skupionych wokół Renate Kuenast z Zielonych oraz Katrin Helling-Pahr z FDP. Zaproponowały one przyjęcie ustawy „o ochronie prawa do samodzielnej decyzji o śmierci oraz regulacji w sprawie pomocy w samobójstwie”. W projekcie zapisano: „Każdy, kto z własnej woli pragnie zakończyć swoje życie samodzielnie ma prawo szukać w tym celu pomocy”. Lekarze mogliby przepisywać odpowiednie leki osobom dorosłym. Projekt ten poparło 287 posłów, przeciw było 375, zaś 20 wstrzymało się od głosu.
Trybunał uchylił zakaz
Wspomaganie samobójstwa w Niemczech nie podlega karze od 2020 roku, gdy Trybunał Konstytucyjny uchylił zakaz komercyjnego udzielania pomocy w samobójstwie. Sędziowie w Karlsruhe orzekli wówczas, że naruszał on prawo do samodzielnego decydowania o własnej śmierci.
Orzeczenie to oznaczało radykalną zmianę. Wcześniej jakakolwiek forma eutanazji była w Niemczech zabroniona. Osoby, które chciały z niej skorzystać, musiały pojechać na przykład do Szwajcarii. Od 2020 roku w Niemczech stowarzyszenia legalnie oferują towarzyszenie osobie we wspomaganym samobójstwie lub pośredniczą w kontakcie z lekarzem.
Ważne jest, by rozróżnić dwa rodzaje zakończenia życia: otrzymanie śmiertelnej dawki leku od innej osoby i podanie jej sobie samemu. Różnica jest kluczowa: jeśli dana osoba sama stosuje infuzję, która kieruje śmiertelny lek do żył, korzysta ze wspomaganego samobójstwa. Jeśli natomiast na przykład lekarz poda osobie decydującej się na zakończenie życia lek, mówi się o aktywnej eutanazji, która w Niemczech jest nadal zabroniona. Inaczej jest na przykład w Holandii lub Luksemburgu, gdzie procedura ta jest dozwolona. W Portugalii z kolei dopiero niedawno parlament zgodził się na aktywną eutanazję.
(DPA/widz)