Ceny żywności. Co podrożało i dlaczego

Zakupy w supermarkecie: dla wielu konsumentów w Niemczech w ostatnich latach nie zawsze były one czystą przyjemnością. Przyczyniła się do tego wysoka inflacja. Według Federalnego Urzędu Statystycznego w lipcu 2024 roku żywność i napoje bezalkoholowe były średnio o ponad 32 procent droższe niż cztery lata temu.

Jest wiele przyczyn takiego stanu rzeczy, takich jak skutki pandemii koronawirusa i wojna w Ukrainie, zmiany klimatyczne oraz rosnące koszty surowców, energii i pracy. Poniżej podajemy przegląd produktów spożywczych, w przypadku których odnotowano największy wzrosty cen od lipca 2020 roku.

Oliwa z oliwek (+112,6 procent)

W lipcu konsumenci musieli zapłacić ponad dwa razy więcej za butelkę oliwy z oliwek niż cztery lata temu.

– Najważniejszym powodem jest spadek produkcji oliwy w Hiszpanii, najważniejszym kraju producenckim, w roku gospodarczym 2022/23 – mówi Thomas Els, szef działu badań konsumenckich w Agrarmarkt Informations-Gesellschaft (AMI).

W bieżącym sezonie nastąpiło jedynie niewielkie ożywienie. Wynika to ze słabych zbiorów spowodowanych suszami.

Cukier (+83,3)

– Cukier jest również znacznie droższy niż w 2020 roku. Wynika to z obaw o jego podaż na rynku światowym i wpływa na ceny cukru w Niemczech – mówi Thomas Els.

– Ceny cukru osiągnęły rekordowy poziom już w 2022 roku, a trend wzrostowy utrzymał się w 2023 roku. Innym powodem jest niższa zawartość cukru w burakach cukrowych z powodu deszczowej pogody – wyjaśnia ekspertka ds. żywności Jana Fischer z centrum doradztwa konsumenckiego w Hamburgu.

Herbatniki (+77,4)

Trudne czasy dla łakomczuchów. Ze względu na rosnące ceny surowców takich, jak cukier, mąka i tłuszcze, herbatniki stały się znacznie droższe. – Zbiory pszenicy były niższe zarówno w zeszłym, jak i w tym roku ze względu na deszczową pogodę w Niemczech – zaznacza Jana Fischer.

Cena mąki pszennej w lipcu 2024 roku była zatem znacznie wyższa (+61,5) niż cztery lata temu. Innym powodem wzrostu cen jest wojna w Ukrainie. Rosja i Ukraina należą do najważniejszych eksporterów zboża na świecie. Ma to również wpływ na ceny pieczywa chrupkiego i sucharków (+66,4).

Twaróg (+72,6)

Ceny produktów mlecznych, takich jak twaróg, znacznie wzrosły. Mniejsze ilości mleka niż w poprzednich latach i niższa zawartość tłuszczu w mleku surowym doprowadziły do wzrostu cen w latach 2021/2022, po czym ponownie spadły.

Wzrost cen zaobserwowano ponownie od początku tego roku. W lipcu 2024 roku twaróg był o ponad 70 procent droższy niż cztery lata wcześniej. Wzrosły również ceny mleka skondensowanego (+61,5), śmietany (+48,7), sera półtwardego (+45,8) i masła (+39,4).

Dlaczego twaróg podrożał najbardziej? Według Hansa Foldenauera, rzecznika Federalnego Stowarzyszenia Niemieckich Producentów Mleka, jest on najdroższy w produkcji.

Ketchup pomidorowy lub z przyprawami (+64,9)

Konsumenci muszą również płacić znacznie więcej za ketchup pomidorowy i ketchup z przyprawami. Według stowarzyszenia Kulinaria, wynika to głównie z gwałtownego wzrostu kosztów ich kluczowych składników, takich jak pasta pomidorowa, ocet i skrobia, a także wzrostu cen energii i opakowań.

Szparagi i inne warzywa w puszkach (+64,5)

Wzrost cen dotknął również szparagi w puszkach lub mieszanki warzywne (+64,5), groszek (+62,5) i kapustę kiszoną (+60,9). – Rok 2022 był szczególnie słabym rokiem zbiorów warzyw w całej Europie – wyjaśnia Christoph Freitag, dyrektor zarządzający Niemieckiego Stowarzyszenia Przemysłu Przetwórstwa Owoców, Warzyw i Ziemniaków.

Zbiory w 2023 roku nie były dużo lepsze. Poza tym wysoki popyt na konserwy podczas pandemii spowodował wzrost cen blachy ocynowanej. Kolejnym czynnikiem były zwiększone koszty personelu, energii i logistyki, powiedział Freitag.

Olej słonecznikowy, rzepakowy i inne (+63,4)

Oleje również znajdują się na szczycie listy największych wzrostów cen. – Począwszy od ich niskiego poziomu w 2020 roku, ceny hurtowe rafinatu oleju rzepakowego i słonecznikowego gwałtownie wzrosły już w 2021 roku – mówi Jana Els.

Później ceny eksplodowały w wyniku rosyjskiego ataku na Ukrainę. Przed wojną Ukraina była największym na świecie eksporterem oleju, kupowanego w duzych ilościach także przez państwa unijne. W rezultacie olej słonecznikowy był ledwo dostępny w supermarketach przez kilka tygodni wiosną 2022 roku. Ostatnio ceny oleju dla konsumentów ponownie spadły.

Tylko jeden produkt tańszy

Jest także wiele innych produktów, których ceny znacznie wzrosły o 30 procent lub więcej od 2020 roku. Według Federalnego Urzędu Statystycznego tylko jeden artykuł jest dziś o 2 procent tańszy niż wtedy: owoce cytrusowe.

– Zdolność Hiszpanii do dostarczania cytryn była w tym sezonie wyjątkowo wysoka. Popyt na nie jest słaby, jak zwykle w lecie – tłumaczy Jana Els. Pomarańcze, mandarynki, klementynki, grejpfruty i cytryny są w tej chwili tańsze niż cztery lata temu.

Najmniejszy wzrost cen odnosi się do gruszek (+0,8) i jabłek (+7,4). Według Elsa, rekordowe zbiory jabłek  w 2021 i 2022 roku, w połączeniu z powściągliwością konsumentów w tym czasie obniżyło ich ceny. Ponieważ jednak obecne zbiory jabłek są słabe, eksperci branżowi spodziewają się wzrostu cen.

Pewne spadki cen od lipca 2023 roku

Dobrą wiadomością jest to, że niektóre produkty spożywcze były w lipcu tego roku tańsze niż dwanaście miesięcy wcześniej. Największe spadki cen dotyczyły marchwi (-13,8), cebuli i czosnku (-13,7), mrożonych owoców (-13,1), owoców cytrusowych (-9,3), oleju słonecznikowego i rzepakowego (-8,6) oraz mąki pszennej (-8,3).

Produkty te mają jednak jedną wspólną cechę: są droższe niż w 2020 roku, w niektórych przypadkach dużo droższe. Ostatnio ceny żywności wzrosły tylko nieznacznie, bo o 1,3 procent, w porównaniu z poprzednim miesiącem. Oznacza to jednak, że wzrost cen się utrzymuje po tym, jaki odnotowano w przypadku wielu produktów w ostatnich latach.

(DPA/jak)

Chcesz mieć stały dostęp do naszych treści? Dołącz do nas na Facebooku!