Co ze szczepionką przeciwko HIV?
1 grudnia 2011
A miało to być takie proste: wystarczy pobrać unieszkodliwione wirusy HIV i wstrzyknąć pacjentowi. Resztę miał załatwić jego system obronny, przygotowując się na odparcie ataku zdrowego wirusa. Na tym polegają przecież szczepionki przeciwko innych chorobom, jak zapalenie wątroby typu A, wścieklizna czy Heine-Medina. Wirus HIV na to się nabierze, bowiem permanentnie się zmienia. Klaus Überla, wirusolog na uniwersytecie w Bochum, mówi, że nie jest to jeden wirus, a cała plejada ustawicznie modyfikujących się wirusów z pokolenia na pokolenie. Wypracował on właściwość ominięcia układu odpornościowego człowieka, który traci zdolność rozpoznawania wirusa, a tym samym nie zwalcza go.
Nieużyteczna szczepionka klasyczna
Z przeprowadzonych badań wynika, że szczepionka, pozyskana z obumarłych wirusów HIV, nie chroni przed infekcją, mimo faktu, że organizm wypracował antyciała. Problem polega na tym, że nie potrafią one udaremnić wejścia wirusa do komórki, mówi Überla. Niedawno grupa hiszpańskich badaczy przedstawiła szczepionkę, która u 95 procent uczestników sprawdzianu doprowadziła do produkcji antyciał. Ale nie oznacza to, że środek ten faktycznie chroni przed wirusową infekcją. To może wykazać jedynie test kliniczny szczepionki, a to wymagałoby wielkiej liczby ochotników. Jürgen Rockstroh, immunolog z Bonn, zachęca do zwiększenia nakładów na badania podstawowe.
Groźna szczepionka genetyczna
Ponieważ szczepionka w oparciu o obumarłe wirusy HIV nie działa, naukowcy postawili na nową strategię: mianowicie szczepionki na bazie genetycznej. Polega ona nie na wstrzykiwaniu białka wirusa, lecz informacji genetycznej dla tego białka. Informację tę wstrzykuje się niejako „w przebraniu” wirusa kataru czy ospy wietrznej, poddanych takiej obróbce genetycznej, by szczepionka nie okazała się szkodliwa dla organizmu człowieka. Jest to rozwiązanie prekursorskie, bowiem dotąd nie stosuje się na świecie szczepionki tego typu. Wielkie nadzieje naukowcy przywiązywali do testów klinicznych firmy Merck, których wyniki okazały się fatalne. Ale nadzieja, jak się mawia, ginie ostatnia.
Brigitte Osterath / Andrzej Paprzyca
red. odp.: Małgorzata Matzke