Federalny Trybunał Konstytucyjny ogranicza możliwości prewencyjnego podsłuchu rozmów telefonicznych

Federalny Trybunał Konstytucyjny wydał wczoraj orzeczenie ograniczające możliwości władz policyjnych w zakresie prewencyjnego podsłuchiwania rozmów telefonicznych oraz kontroli przekazu danych w sieci telefonii komórkowej, uchylając jednocześnie liberalne przepisy w tym zakresie, wprowadzone w roku 2003 w Dolnej Saksonii. Sędziowie w Karlsruhe stwierdzili, że stosowanie przez policję podsłuchu jest możliwe tylko wtedy, kiedy istnieją ku temu podstawy, konkretne informacje, wskazujące na planowanie przestępstwa.

Federalny Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie bardziej zasadnicze, niż może się na pierwszy rzut oka wydawać – pisze dziś dziennik „Der Tagesspiegel” z Berlina. Sędziowie sprecyzowali zadania policji w zakresie ścigania przestępców i zwalczania przestępczości, ujawniając bezsens logiki działania prewencyjnego, w myśl której możliwie wiele instytucji państwowych posiadać powinno możliwie szerokie kompetencje w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego – czytamy w komentarzu. Trybunał przypomniał z naciskiem, że istnieje absolutny zakaz podsłuchiwania osób nie podejrzanych. I określił, co znaczy podejrzenie: musi to być więcej niż tylko mgliste przypuszczenie, ktoś może kiedyś tam dopuścić się przestępstwa. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego jest wkładem na rzecz praw obywatelskich – konkluduje komentator „Tagesspiegel”.

Czy orzeczenie sędziów z Karlsruhe utrudni zwalczanie terroryzmu – zastanawia się „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Gdyby to istotnie miało być konsekwencją, Trybunał wyrządziły niedźwiedzią przysługę sprawie obrony praw obywatelskich. Podsłuchiwanie rozmów telefonicznych jest, podobnie jak podsłuch mieszkań, środkiem koniecznym państwa prawa w zwalczaniu ciężkiej przestępczości. Odnosi się to zwłaszcza do obrony przed zamachami ze strony nieobliczalnych terrorystów. To wszystko będzie możliwe także w przyszłości, również w ramach nowego orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego – dochodzi do wniosku komentator „Frankfurter Allgemeine Zeitung”.

Tajemnica listów i korespondencji oraz rozmów telefonicznych jest nienaruszalna – głosi artykuł 10 niemieckiej konstytucji – przypomina „General-Anzeiger” z Bonn. To brzmi jednoznacznie, ale nie obowiązywało dotąd w Dolnej Saksonii. Tam policja mogła bez konkretnych podejrzeń podsłuchiwać obywateli. Tę prewencyjną praktykę Federalny Urząd Konstytucyjny zakazał. Orzeczenie nie pozostawia żadnych luk interpretacyjnych. Nie zapominając o wymogach bezpieczeństwa, sędziowie z Karlsruhe opowiedzieli się jednak wyraźnie po stronie wolności – podkreśla komentator „General-Anezeiger”.

Podobnego zdania jest „Sueddeutsche Zeitung” z Monachium. Istnieje pojęcie, które umożliwiać ma – i to coraz częściej – coś, co właściwie jest zakazane: „prewencja”. Po 11 września 2001 roku stało się magicznym hasłem bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego – czytamy w komentarzu. Przy jego pomocy Amerykanie uzasadnili wojnę w Iraku. W Niemczech odgrywało rolę, kiedy szło o ingerencję w prawa obywatelskie w imię bezpieczeństwa. Praktyk bazujących na zastępowaniu konkretnie uzasadnionego podejrzenia czystą prognozą dopuszczały się zwłaszcza niektóre kraje związkowe. Federalny Trybunał Konstytucyjny położył im kres - konstatuje „Sueddeutsche Zeitung”.