Kompromis ws. Kaliningradu. Berlin za złagodzeniem napięć
30 czerwca 2022
Berlin chce złagodzenia napięć w sporze o ruch tranzytowy do rosyjskiej eksklawy Kaliningrad, położonej między Litwą, Polską i Morzem Bałtyckim.
Litwa w połowie czerwca zakazała przejazdu przez swoje terytorium rosyjskich pociągów z towarami, których wwóz do Rosji jest zabroniony. Chodzi o pociągi towarowe załadowane węglem, metalami, cementem, drewnem i innymi materiałami budowlanymi. Wszystkie te towary zostały objęte przez UE sankcjami w związku z rosyjską agresją na Ukrainę. Rosja krytykuje ograniczenia jako nielegalne i grozi, że podejmie środki zaradcze.
– Do Unii Europejskiej należy ustalenie niezbędnych warunków ramowych – powiedział kanclerz Niemiec Olaf Scholz w czwartek (30.6.2022) w Madrycie na zakończenie szczytu NATO. Zasady te „powinny zostać ustalone w świetle faktu, że mówimy o ruchu między dwiema częściami Rosji” – powiedział kanclerz. – I wierzę, że wszystkie osoby zaangażowane w ten proces dokładają obecnie wielkich starań, aby wprowadzić dynamikę deeskalacji – dodał.
Akt Założycielski NATO-Rosja w mocy
Pytany o Rosję i Kaliningrad Olaf Scholz wyjaśnił również, że nadal obowiązuje Akt Założycielski NATO-Rosja z 1997 roku, bez względu na planowane przez NATO zwiększenie oddziałów na swojej wschodniej flance. W akcie tym NATO zobowiązało się również do powstrzymania się od stałego stacjonowania „znaczących sił bojowych” na wschodnim terytorium Sojuszu.
– (Akt Założycielski) istnieje, nie został wypowiedziany. I to dobrze, bo za każdym razem, gdy się do niego sięgnie, można odczytać Rosji to, do czego się zobowiązała, a mianowicie powiedzieć, że granice są nienaruszalne, że granic nie można przesuwać siłą, że suwerenność i integralność państw nie może być podważana – powiedział kanclerz Niemiec.
Kompromis już wkrótce
Wcześniej agencja Reutera informowała, że w Unii Europejskiej dyskutuje się o zawarciu kompromisu w sprawie rosyjskiego tranzytu do Kaliningradu. Miałoby to rozładować napięcie w regionie, bo istnieją obawy, że jeśli wstrzymanie dostaw utrzyma się, Moskwa może się uciec do militarnego rozwiązania sporu. Według agencji spór między Litwą a Rosją ma być rozwiązany najpóźniej 10 lipca.
Jak donosi Reuters, jednym z krajów zainteresowanych zniesieniem ograniczeń są Niemcy. Na Litwie stacjonują niemieccy żołnierze i Berlin obawia się, że może zostać wciągnięty w konflikt. Niemcy obawiają się także odcięcia przez Rosję dostaw gazu. „Musimy zaakceptować rzeczywistość” – mówi jeden z rozmówców agencji Reutera, zaangażowany w rozmowy. Prezydent Rosji Władimir Putin „dysponuje znacznie większymi środkami nacisku niż my. W naszym interesie jest znalezienie kompromisu” – powiedział dyplomata, zaznaczając, że Kaliningrad jest dla Rosji „święty”.
Według agencji Reutera możliwe są dwa scenariusze: albo ruch towarowy między Rosją i Kaliningradem będzie wyłączony z unijnych sankcji, albo względy humanitarne sprawią, że eksklawa będzie traktowana na wyjątkowych warunkach.
(DPA, RTR/dom)