Luigi Colani. Projektant wszystkiego

Luigi Colani to fenomen. W ubiegłym roku skończył 90 lat i jeszcze do niedawna był czynny zawodowo. Zakres jego działalności pokazuje, że dla designera z prawdziwego zdarzenia nie ma rzeczy zbyt mało prestiżowych, by się nimi zająć. Luigi Colani więc ma na swoim koncie zarówno samoloty i wielkie ciężarówki, jak i sedesy, a nawet - poidła dla ptaków i kocie kuwety. Nie zapominajmy też o architekturze. Ale po kolei.

Fascynacje rodzą się w dzieciństwie

Projektant jest synem szwajcarskiego Kurda oraz Polki. Urodził się w 1928 roku w Berlinie, co - według jego barwnych opowieści - miało duży wpływ na jego postrzeganie świata i wybór ścieżki życiowej. W jednym z wywiadów wspominał bowiem, że jego rodzina mieszkała w pobliżu słynnego niemieckiego lotniska Johannisthal, a on jako dziecko siedział przy oknie, obserwując i rysując przelatujące nad domem samoloty o futurystycznych kształtach. Myślenie opływowymi formami zostało mu na zawsze i stało się jego znakiem rozpoznawczym. W innej historii opowiadał o tym, jak ojciec zabierał go na tor wyścigowy, gdzie obserwował próby szybkości samochodów. Ta inspiracja również nie opuściła go nawet kilkadziesiąt lat później.

Luigi Colani bowiem, choć projektuje wszystko, jest najbardziej znany z projektów bazujących na aerodynamice oraz przełamywaniu barier szybkości na lądzie, wodzie i w powietrzu.

Jak rzeźbiarz może stać się designerem

Zagadnieniami tymi zajmował się podczas studiów na paryskiej Sorbonie, dokąd pojechał po przerwaniu nauki na Akademii Sztuk Pięknych w stolicy Niemiec. Choć Colani porzucił karierę rzeźbiarza, jego obiekty pokazują, że kształcił się w tym kierunku; choć ergonomiczne i bardzo futurystyczne, często przypominają organiczne rzeźby. Nierzadko były tak nowoczesne i wyprzedzające swoje czasy, że pozostawały w fazie prototypu, nigdy nie doczekawszy się realizacji, co nie przeszkodziło przejść im do historii wzornictwa.

Projektant pracował na własny rachunek, ale i dla największych światowych marek, między innymi samochodowych BMW, Volkswagen, Alfa Romeo lub Fiat oraz lotniczych, jak McDonnel Douglas. Projektował pociągi, ciężarówki, łodzie i katamarany. Z drugiej strony, wśród jego projektów są tak drobne obiekty codziennego użytku jak komputery, kalkulatory, telewizory, porcelana, długopisy, kosmetyki, a nawet akcesoria dla zwierząt, karty telefoniczne i wiele, wiele innych, co jest niezbitym dowodem na to, że design jest wszędzie, a dobry designer, jak kultowa kobieta pracująca z „Czterdziestolatka”, „żadnej pracy się nie boi”.

Wielki talent i wyjątkowo barwna osobowość 

Luigi Colani był innowatorem i rewolucjonistą w swej dziedzinie, z czego zresztą doskonale zdawał sobie sprawę. O jego pewności siebie i gwiazdorskich zapędach krąży wiele anegdot. Niemniej przyznać trzeba, że projektant ma ku temu powody. Wielu wybitnych designerów deklaruje bowiem, że organiczny świat Colaniego, jego utopijne i futurystyczne myślenie oraz szukanie mądrości i inspiracji w przyrodzie, stały się wzorem i wyznacznikiem w ich karierze. Należą do niech tak znane postacie jak Ross Lovegrove oraz Karim Rashid. Tradycje wzornicze w rodzinie nie giną, ponieważ kultywuje je syn Colaniego, Solon.

Prace Luigiego Colaniego zdobyły niezliczone nagrody i wyróżnienia, znajdują się w zbiorach największych i najlepszych muzeów na całym świecie. Kształty, które zaproponował designer, na zawsze zmieniły wzornictwo. Można je lubić bądź nie, można uznać za zbyt wymyślne i oderwane od praktycznej rzeczywistości, owszem. Nie można jednak zapomnieć, że Luigi Colani już kilka dekad temu przewidział ogromny obecnie wielki zwrot ku przyrodzie i ekologii. Jak powiedział w jednym z wywiadów: „(…) Rozwiązań musimy uczyć się od natury. By zmierzyć się z nowymi wyzwaniami w studiu, najpierw najlepiej jest wyjść na zewnątrz, rozejrzeć się i odnaleźć być może już gotowe od tysiącleci odpowiedzi na pytania”.

Zamieszczone w artykule zdjęcia (z wyjątkiem tytułowego) pochodzą z wystawy "Grenzenlose Schaffenskraft. Vom LKW zur Toilettenschüssel. Zum 90. Geburtstag des Designers Luigi Colani" w Museum der Badekultur w Zülpich