„Atom i Odra to tematy, które nas dzielą”

Minister Anna Moskwa podkreśliła, że zalania i zwiększanie się poziomu wody czynią w ostatnich latach „gwałtowne i nieprzewidywalne szkody w polskich gospodarstwach”, a część tych zjawisk „ma miejsce na Odrze, która jest rzeką graniczną”. Zapowiedziała „intensyfikację” uzgodnień na temat planów działań przeciwpowodziowych, które od lat mają miejsce między Polską a Niemcami.

Niemieccy ekolodzy od lat krytykują polskie plany zagospodarowania Odry, zarzucając polskim władzom, że pod pretekstem budowy infrastruktury przeciwpowodziowej, realizują przede wszystkim projekt gospodarczy mający na celu przywrócenie pełnej żeglowności rzeki.

Spór o przyszłość Odry

Podczas konferencji prasowej w Warszawie Federalna Minister Środowiska Steffi Lemke zaznaczyła, że regulacja Odry to „jeden z tematów, co do których mamy różne stanowiska” oraz że „wyzwania środowiskowe nie kończą się na granicy.” Podkreśliła potrzebę utrzymania „ostatniego, w dużej części zachowanego w naturalnej postaci ujścia rzecznego w środkowej Europie z jego niezwykłym bogactwem gatunków”. Służy temu między innymi Cedyński Park Krajobrazowy – teren chroniony w dolnym biegu Odry o powierzchni ponad 30 hektarów.

Przed objęciem teki ministra w rządzie Olafa Scholza (SPD) Steffi Lemke jako polityk Zielonych w ostrych słowach krytykowała plany rozbudowy infrastruktury na Odrze, domagając się ich zastopowania w celu ochrony naturalnego krajobrazu.

Tematem, który dzieli Polskę i Niemcy w dziedzinie ochrony środowiska, jest także energia atomowa. Podczas gdy Niemcy chcą z końcem tego roku wyłączyć swoje trzy działające jeszcze reaktory, polski rząd planuje budowę elektrowni atomowych w celu dywersyfikacji źródeł energii.

Atomowe plany Polski

Cały niemiecki rząd odrzuca ujęcie energii atomowej w taksonomii jako odnawialnego źródła energii, zaś polskie plany budowy reaktorów budzą w Niemczech niepokój ze względu na potencjalne zagrożenia. – To ważny temat w naszych rozmowach, dla nas priorytetem jest bezpieczeństwo i składowanie odpadów – powiedziała Lemke, dodając, że w przypadku zagrożenia sąsiedniego kraju możliwe jest uruchomienie kroków prawnych.

– Jeśli w Polsce dojdzie do budowy reaktorów, to będziemy pracować z użyciem odpowiednich instrumentów prawnych, dla mnie to oczywistość – stwierdziła, podkreślając, że zdaniem Berlina energia atomowa „nie jest dobrym ani bezpiecznym zabezpieczeniem dopływu energii w przyszłości.”

Minister Lemke i minister Moskwa zamierzają kontynuować swoje rozmowy na posiedzeniu Polsko-Niemieckiej Rady Ochrony Środowiska w lipcu 2022 roku. Rada została powołana w 1991 roku na mocy podpisanego wówczas Traktatu dobrosąsiedzkiego między Polską a Niemcami.

Broń chemiczna w Bałtyku budzi niepokój

Wspólną troską resortów środowiska obu krajów jest stan Bałtyku. –  Ochrona wód Bałtyku to nasz wspólny cel. Wyzwaniem są nielegalne sieci i narzędzia połowowe – zarówno ich usuwanie, jak i zapobieganie zakładaniu kolejnych. Ale i broń chemiczna, która w Bałtyku się znajduje – powiedziała Moskwa, chwaląc niemieckie plany usuwania tej broni.

Po drugiej wojnie światowej w wodach Morza Bałtyckiego zatopionych zostało kilkadziesiąt tysięcy ton broni chemicznej. Uwalniające się do wody chemikalia zatruwają środowisko, szkodzą organizmom morskim i ludziom. W kwietniu 2021 roku Parlament Europejski przyjął rezolucję wzywającą Unię Europejską do oczyszczenia Morza Bałtyckiego z wraków statków i broni chemicznej z okresu II wojny światowej.