Między Hollywood a Goebbelsem. Niemiecka powieść o Poli Negri

O Poli Negri pamiętają dziś na świecie jedynie Polacy i garstka znawców historii kina. Jednak w czasach jej młodości była tak znana jak Greta Garbo czy Marlena Dietrich. I co więcej - jej biografia znakomicie nadaje się do literackiej "obróbki". Historia gwiazdy, która broni się przed zmierzchem kariery i kurczowo trzyma przybladłej sławy zainspirowała właśnie niemiecką pisarkę Danielę Dröscher. Akcja jej powieści pt. "Pola" rozgrywa się w pierwszej połowie lat trzydziestych, kiedy Pola Negri próbuje w Niemczech powrócić na ekrany. Powieść opowiada o autentycznych osobach i wydarzeniach, łączy to jednak z fikcyjnymi dialogami.

Początek kariery

Droga Poli Negri (a właściwie urodzonej w 1897 roku Barbary Apolonii Chałupiec) do Hollywood wiodła przez Niemcy. Zasłynęła tu po raz pierwszy w 1919 roku główną rolą w filmie "Madame Dubarry" Ernsta Lubitscha. Potem przenosi się do USA, gdzie przeżywa szczyt swojej sławy. Legendarne są jej romanse z Charlie Chaplinem i Rudolfem Valentino. Kres jej karierze kładzie film dźwiękowy. Silny polski akcent i niski głos, odbierany jako zbyt ordynarny, sprawiają, że przestaje dostawać role. Do tego dochodzi trudny charakter, który nie ułatwia jej współpracy z aktorami, producentami i reżyserami.

Rozczarowana wraca do Niemiec. Tutaj właśnie rozpoczyna się akcja powieści. Znany aktor i reżyser Willy Forst proponuje jej rolę w swoim filmie "Mazurka". Jednak w Niemczech zmienia się klimat społeczny i kulturowy. Kraj znajduje się w ręku nazistów, którzy chcą kontrolować wszystko. Minister propagandy osobiście interesuje się produkcjami filmowymi. Nie tylko zresztą ze względu na ideologię. Goebbels był kobieciarzem, który lubił uwodzić piękne i znane aktorki. To nie ułatwia życia Poli Negri, obłożonej zakazem wykonywania zawodu z powodu rzekomo żydowskiego pochodzenia.

Siła dialogów

Siłą powieści Danieli Dröscher są dialogi. Kapryśna, zarozumiała i dumna Pola Negri nie zaskarbia sobie na początku sympatii czytelnika. "Znów do porażki doprowadziła ją ta ślepa duma, która była częścią jej natury, podobnie jak język kota, potrzebny do lizania sierści, jest jego częścią. Błyszczała tylko swą dumą" - pisze Dröscher. Jednak jej upór, duma i naiwna wyniosłość wobec nazistowskich bonzów napełnia czytelnika także podziwem. Dröscher opisuje charakter słynnej Polki z jej wszystkimi pozytywnymi, ale i negatywnymi cechami.

Często dowcipne, zakończone zgrabnymi puentami dialogi, dodają dynamiki akcji powieści. Swoje napięcie i dramaturgiczną siłę książka czerpie z wielu spotkań bohaterki z kochankami, byłymi mężami, artystami i politykami. Historia i osobiste przeżycia - to wszystko składa się na ciekawy koktajl wciągający czytelnika. Po lekturze tej książki pozostaje fascynacja biografią polskiej gwiazdy - do tego stopnia, że chciałoby się obejrzeć film z Polą Negri w roli ekscentrycznej gwiazdy.

Jochen Kürten / Bartosz Dudek

red. odp. Iwona D. Metzner