1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Najbardziej bezbronne ofiary Hitlera. Będą miały pomnik

Urszula Papajak8 lipca 2013

Przy ulicy Tiergarten Strasse 4 w Berlinie stanie pomnik poświęcony osobom psychicznie i nerwowo chorym zamordowanych na rozkaz Hitlera.

https://p.dw.com/p/193rZ
Deutschland, Drittes Reich - Konzentrationslager 1939-45 Gaskammer, die nach Ende der NS-Zeit rekonstruiert wurde. Im KZ Grafeneck wurden im Rahmen der Euthanasie - Aktion ca. 10.000 Kranke durch Kohlenmonoxid vergiftet. Das KZ wurde 1940 geschlossen. - 1948
W tej komorze gazowej w KZ Grafeneck zamordowowano około 10 tys. osób niepełnosprawnych i umysłowo chorychZdjęcie: ullstein bild

Minister stanu ds. kultury Bernd Neumann zainaugurował w poniedziałek (8.07.13) w Berlinie budowę pomnika ofiar ludobójstwa pacjentów szpitali psychiatrycznych w Niemczech i w okupowanej Polsce. Pomnik stanie w miejscu gdzie mieścił się budynek, w którym zorganizowano masowe mordy chorych i niepełnosprawnych.

Pod adresem Tiergarten Strasse 4 (stąd nazwa "Akcja T4"), pojawi się jasnoniebieska szklana ściana zaprojektowana przez architekt Ursulę Wilms. Obecnie znajduje się tu pętla autobusowa.

Według najnowszych badań, liczba ofiar programu nazywanego przez hilterowców eufemistycznie "eutanazją" mogła sięgnąć nawet 300 tys. osób.

Eine Radfahrerin fährt in Brandenburg/Havel am Denkmal der grauen Busse am Nikolaiplatz vorbei, aufgenommen am 22.01.2009. Das Denkmal erinnert an die Opfer der sogenannten "Euthanasie-Aktion T4" der Nationalsozialisten. Während ein Betondenkmal fest in Ravensburg steht, wechselt der zweite Graue Bus an Orte der Euthanasie-Aktion. Foto: Bernd Settnik/lbn +++(c) dpa - Report+++
O "Akcji T4" przypomina też "Szary autobus" (tutaj w Brandenburgu nad Hawelą). W takich autobusach mordowano chorych za pomocą spalinZdjęcie: picture-alliance/dpa

Pierwsze ofiary

Jednymi z pierwszych ofiar tego programu byli pacjenci w okupowanej Polsce m. in. w Owsińskach koło Poznania, w Świeciu, Kocborowie oraz w Forcie VII w Poznaniu. Do ich mordowania użyto po raz pierwszy komór gazowych.

Oficjalnie akcję wstrzymano na polecenie Hitlera w połowie 1941 roku, m. in. po słynnym kazaniu biskupa Monastyru (Münster) Clemensa Augusta Grafa von Gallena. Jednak nieoficjalnie mordowanie chorych było nadal kontynuowane. Ostatnią ofiarą hitlerowskiej "eutanazji" był najprawdopodobniej czteroletni Richard Jenne, zamordowany już po kapitulacji III Rzeszy pod koniec maja 1945 roku w szpitalu Kaufbeuren koło Monachium.

Urszula Papajak

red. odp. Bartosz Dudek