Niemcy: "Nasza kultura pamięci słabnie"
27 stycznia 2019
Nawiązując do obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holocaustu szef niemieckiej dyplomacji Heiko Maas zaapelował o nowe sposoby przypominania o zbrodniach nazizmu. Kanclerz Angela Merkel przestrzegła ze swej strony przed antysemizyzmem, który wciąż jest obecny w społeczeństwie.
Miejsca pamięci, miejsca nauki
W artykule gościnnym dla "Welt am Sonntag" Maas podkreślił, że wkrótce odejdą ostatni naoczni świadkowie nazistowskiego barbarzyństwa. Tym ważniejsze staje się dopasowanie do tego naszej kultury pamięci. "Potrzebujemy nowych inicjatyw i nowych sposobów wykorzystywania doświadczeń i wniosków wyciągniętych z historii dla celów bieżących", napisał. W jego najgłębszym przekonaniu miejsca związane z ważnymi wydarzeniami historycznymi muszą być jednocześnie miejscami nauki i formułowania własnej opinii o nich.
Zdaniem niemieckiego ministra spraw zagranicznych niemiecka kultura pamięci słabnie i znajduje się "pod naciskiem ze strony skrajnej prawicy". Tym bardziej niebezpieczna staje się niewiedza, zwłaszcza młodego pokolenia, o wydarzeniach związanych z najgorszym okresem w dziejach Niemiec. Dowodzi do tego chociażby ankieta przeprowadzona przez stację telewizyjną CNN.
"40 procent ankietowanych przyznało, że w zasadzie nic nie wie o Holocauście. Są to szokujące liczby i nie możemy tak tego zostawić. Musimy zachować w pamięci losy ludzi, którzy doświadczyli zderzenia z niewyobrażalnymi zbrodniami i cierpieniem", napisał Maas.
Nawiązując do postępującej digitalizacji, zwrócił uwagę na niebezpieczeństwo błyskawicznego rozpowszechniania mowy nienawiści oraz treści podżegających do sprzecznych z prawem działań przeciwko różnym narodom i mniejszościom.
"Zero tolerancji wobec rasizmu"
Także kanclerz Merkel w swoim cotygodniowym wystąpieniu wideo podkreśliła zagrożenie ze strony antysemityzmu i rasizmu i zaapelowała do społeczeństwa, żeby nie pozostawało bezczynne wobec niego.
"Ten dzień", powiedziała, mając na myśli Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu, "uświadamia nam do czego mogą doprowadzić rasistowski obłęd, nienawiść i pogarda wobec innych ludzi".
Na każdym członku naszego społeczeństwa ciąży obowiązek odpowiedzenia na takie zagrożenia postawą "zero tolerancji", dodała Angela Merkel. Zwróciła przy tym uwagę na antysemityzm utrzymujący się w części niemieckiego społeczeństwa oraz ten, który okazują przybyli do Niemiec muzułmańscy imigranci. Przypomniała przy tym, że w obiegłym roku został powołany pełnomocnik rządu federalnego do walki z antysemityzmem, i że planuje się powołanie centrali rejestrującej przypadki agresji wobec osób narodowości żydowskiej.
Knobloch apeluje o społeczne przebudzenie
Nienawiść wobec Żydów ponownie wzrosła, powiedziała przewodnicząca gminy żydowskiej w Monachium i Górnej Bawarii Charlotte Knobloch w wywiadzie dla "Passauer Neue Presse": "Doświadczamy tego ze wszystkich stron - politycznej lewicy, prawicowych ekstremistów z AfD i muzułmanów, którzy nienawiść wobec Żydów łączą z wrogością do Izraela".
Zdaniem byłej przewodniczącej Centralnej Rady Żydów w Niemczech, w dalszym ciągu w społeczeństwie niemieckim nie ma "wielkiego społecznego oporu" przeciwko przejawom antysemityzmu. Knobloch zaapelowała w związku z tym o przebudzenie się instytucji politycznych i obywatelskich, które powinny przeciwstawić się antysemityzmowi narastającemu w Europie, a zwłaszcza w Niemczech.
Wiceprzewodniczący wykonawczy Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego Christoph Heubne wyraził zaniepokojenie, że klimat społeczny zatruwany jest nie tylko przez antysemityzm, ale także przez to, że " zamiast empatii i tolerancji mamy coraz częściej do czynienia z wykluczeniem, zazdrością i nienawiścią".
dpa, rtr / pa