Niemcy: Oczekiwania wobec Tuska
1 grudnia 2014Donald Tusk uprawia politykę w sposób bardzo zrównoważony i integracyjny - cechy, za które ceniliśmy jego poprzednika Hermana van Rompuya, mówi Gunther Krichbaum (CDU), przewodniczący komisji ds. europejskich Bundestagu. Wybór Tuska "nie był oczywisty", dodaje Krichbaum i przyznaje, że Berlin jest tym bardziej "zadowolony, że się udało".
Inny deputowany CDU do Bundestagu Karl-Georg Wellmann zauważa, że "Berlin jest zainteresowany skoordynowanym przywództwem w Europie", a wybór Tuska temu sprzyja. - Przywództwo w Europie oznacza dzisiaj przejęcie większej odpowiedzialności, dodaje Wellmann i podkreśla, że tego również oczekują obecnie od Europy Stany Zjednoczone.
Zaufanie na kredyt
Kredyt zaufania ze strony Berlina jest zdaniem Pawła Tokarskiego, politologa Fundacji Nauka i Polityka, wynikiem wieloletniej znajomości z Angelą Merkel. - Mają za sobą wiele szczytów i negocjacj -, mówi polski politolog i przypomina, że Merkel występowała już w 2007 roku podczas kampanii wyborczej Tuska w Warszawie. Kanclerz Niemiec wie, czego może się po spodziewać po nowym przewodniczącym RE.
O dużym kredycie zaufania mówi także Nicolai von Ondarza z Fundacji Nauka i Polityka. Politolog podkreśla jednak, że jest to "raczej kredyt krótkoterminowy". - Tusk nie będzie miał dużo czasu na przyzwyczajanie się do nowej roli. Musi się bardzo szybko wykazać i przekonać, że jest zdolny do takiej mediacji, która prowadzi do ustabilizowania, powiedział von Ondarza.
Jak europejski jest Tusk?
Paweł Tokarski uważa, że Zachód patrzy na Tuska przez pryzmat polityki europejskiej i nie dostrzega wizerunku polityka wewnątrz kraju, który "wykorzystywał swoją proeuropejskość także dla ugruntowania pozycji w Polsce". Zauważa też, że Tusk "nigdy nie interesował się dogłębnie UE". - Nie zaprezentował dotychczas żadnego poważniejszego programu, dotyczącego kierunku podążania UE i dlatego musi się opierać na doradcach, mówi. Główną rolę odgrywa Piotr Sarafin, który "ma z Berlinem bardzo dobre stosunki".
Ekspert Fundacji Nauka i Polityka Nicolai von Ondarza dodaje, że aby Tusk sprawdził się w roli europejskiego negocjatora, będzie musiał się również intensywniej zająć interesami Europy południowej. Francja i Hiszpania muszą się czuć równie dobrze rozumiane, jak Niemcy, przypomina politolog i wskazuje m.in. na problem migracji i groźbę wojny w Libii.
Tusk w roli mediatora
Zdaniem polityków największe oczekiwanie wobec Tuska dotyczy mediacji na wschodzie Europy.
Wszyscy podkreślają, że Europa bardziej niż kiedykolwiek wcześniej potrzebuje w tej kwestii wspólnego stanowiska. Polityk Gunther Krichbaum postrzega obsadę Tuska na pozycji przewodniczącego RE za "ważny sygnał w tym kontekście". UE pokazuje, że ceni kompetencje i ekspertyzę wschodnią Polski oraz młodszych krajów członkowskich UE. Podobnie argumentuje Karl-Georg Wellmann, poseł CDU do Bundestagu.
Pawel Tokarski podkreśla, że Rosja do tej pory stara się pertraktować z dużymi krajami, jak Niemcy czy Francja i unika rozmów z reprezentatami UE. "Putin raczej nie będzie chciał Tuska nobilitować", ocenia politolog. Jego zdaniem oznacza to także większę presję na Tuska, gdyż polityk będzie od początku starał się być bardzo neutralnym negocjatorem, gdyż będzie potrzebował większości".
Zdaniem Wellmanna Niemcy nie obawiają się Tuska w roli negocjatora kwestii polityki wschodniej, bo ufają ścisłym stosunkom polskiego polityka z Angelą Merkel. - Tusk doskonale rozumie, że jest w nowej roli - nie jako premier Polski, lecz jako reprezentant UE, mówi polityk chadecji.
Unia dla wszystkich
Gunther Krichbaum uważa, że wybór Tuska jest też ważnym sygnałem wewnątrz UE. - Wybór reprezentanta kraju, który nie należy do strefy euro sygnalizuje, że wszystkie kraje są w UE traktowane na równi. Zwłaszcza w obecnej sytuacji, kiedy UE przechodzi kryzys związany z euro oraz kiedy nie wiadomo, co się stanie z Wielką Brytanią w UE, Tusk może się okazać dobrym mediatorem.
Nicolai von Ondarza podkreśla jednak, że styl mediacyjny Tuska różni się od jego poprzednika. - Van Rompuy działał za zamkniętymi drzwiami. Po Tusku wielu się spodziewa widocznej różnicy. Zdaniem von Ondarza "Tusk prezentuje konkretną pozycję i raczej jej nie ukrywa".
Róża Romaniec, Berlin