Pompeo przyjeżdża do Europy. Niemcy omija
7 sierpnia 2020
Dwa tygodnie po potwierdzeniu przez USA planów wycofania części swoich wojsk z Niemiec amerykański sekretarz stanu Mike Pompeo przyjeżdża do Europy, ale nie do Berlina. W swojej rozpoczynającej się w przyszłym tygodniu, czterodniowej podróży odwiedzi Polskę, Czechy i Austrię – trzech sąsiadów Niemiec; i Słowację. Wszystkie te państwa są „wielkimi przyjaciółmi Ameryki”, powiedział Pompeo na konferencji prasowej w Waszyngtonie. „Oczekuję, że będzie to bardzo ważna i produktywna podróż”, podkreślił.
Akurat w dniu przyjazdu Pompeo do Europy szef niemieckiej dyplomacji Heiko Mass też udaje się na wschód – do Moskwy. Informacja o tej wizycie została opublikowana także w czwartek (6.08.2020) czasu środkowoeuropejskiego.
Nowy punkt krytyczny w stosunkach Berlin-Waszyngton
W ubiegłym roku Pompeo był w Niemczech dwa razy. Zapowiadana na maj 2019 pierwsza wizyta w Niemczech po objęciu przez niego stanowiska sekretarza stanu została w ostatniej chwili odwołana, Pompeo poleciał zamiast tego do Iraku. Polityczny Berlin uznał to za afront. Ale trzy tygodnie później Heiko Maas przyjmował go w Willi Borsig nad jeziorem Tegel, gościnnym domu niemieckiego MSZ. Po raz drugi Mike Pompeo przyjechał do Niemiec jesienią 2019, w 30. rocznicę upadku berlińskiego muru.
Nasilający się spór o gazociąg Nord Stream 2 i przede wszystkim planowana redukcja amerykańskich wojsk stacjonujących w RFN sprawiają, że stosunki między USA a Niemcami znalazły się w nowym punkcie krytycznym. Mimo to Berlin nie ustaje w zapewnianiu, jak ważny jest dialog z rządem prezydenta Donalda Trumpa. Podczas podróży Pompeo po Europie Środkowo-Wschodniej nie będzie do tego okazji, ani do pogłębienia, ani w ogóle prowadzenia tego dialogu.
„Rolą sekretarza stanu USA byłoby właściwie wyjaśnienie teraz planów wycofania amerykańskich wojsk z Niemiec”, powiedział agencji DPA polityk Zielonych ds. spraw polityki zagranicznej Omid Nouripour. „Zamiast tego podróż Pompeo niestety nie wydaje się podróżą dyplomatyczną, tylko kampanią wyborczą Donalda Trumpa. Najwyraźniej Trump na chybił trafił wybrał Niemcy za cel swojej kampanii. Dlatego Pompeo nie odważa się przyjechać do Berlina”, dodał Nouripour.
Zdaniem natomiast eksperta CDU ds. polityki zagranicznej Rodericha Kiesewettera, stosunki niemiecko-amerykańskie potrzebują nowego początku. „Jest oczywiste, że obecna administracja USA schodzi Niemcom z oczu”, powiedział agencji DPA.
Przegrupowanie amerykańskich wojsk w Europie może być tematem podczas wizyty Pompeo w Polsce, gdzie USA chce stacjonować dalszych 1000 żołnierzy.
Czechy, Słowenia, Austria i Polska
Do Pragi Pompeo ma przyjechać we wtorek a w środę spotka się z premierem Andrejem Babiszem, który przerywa z tej okazji urlop. Według czeskiej minister finansów Aleny Schillerovej wizyta sekretarza stanu USA w Pradze była planowana właściwie na maj – z okazji 75. rocznicy wyzwolenia przez armię USA Zachodniej Czechosłowacji spod niemieckiej okupacji. Z powodu pandemii koronawirusa uroczystości zostały jednak przełożone.
Kolejnym przystankiem podróży Pompeo jest w czwartek Słowenia. W piątek Wiedeń, gdzie amerykański dyplomata ma się spotkać z kanclerzem Sebastianem Kurzem, ministrem spraw zagranicznych Alexandrem Schallenbergiem i ministrem finansów Gernotem Blümelem. Jak podało austriackie MSZ, przy okazji rozmowy telefonicznej w czerwcu szef resortu zaprosił swego amerykańskiego kolegę do Wiednia, „dla pogłębienia strategicznego partnerstwa”.
W sobotę, 15 sierpnia Mike Pompeo przyjedzie do Warszawy, gdzie ma się spotkać z premierem Mateuszem Morawieckim, ministrem spraw zagranicznych Jackiem Czaputowiczem i prezydentem Andrzejem Dudą. Według rzecznika Departamentu Stanu rozmowy będą dotyczyć „współpracy między USA a Polską, w tym pogłębiania relacji obronnych, umowy o poszerzaniu współpracy obronnej, wychodzenia z pandemii COVID-19, zapewnienia bezpieczeństwa sieciom 5G oraz zwiększania bezpieczeństwa energetycznego i usprawniania infrastruktury w ramach Inicjatywy Trójmorza. (…) Wizyta służyć będzie również upamiętnieniu rocznicy Bitwy Warszawskiej w 1920 roku, w której wojska polskie pokonały bolszewików”.
Maas w Moskwie
Szef niemieckiej dyplomacji Heiko Maas wyrusza tymczasem w poniedziałek w swoją drugą, od czasu rozpoczęcia się w marcu koronakryzysu, oficjalną podróż poza granice UE. Pierwsza zaprowadziła go do Izraela, celem drugiej jest Rosja. USA w tych miesiącach Maas nie odwiedził.
W Moskwie spotka się z szefem rosyjskiej dyplomacji Siergiejem Ławrowem, po czym pojedzie do St. Petersburga na uroczystości poświęcone pamięci ofiar oblężenia Leningradu przez niemieckie wojska. Blokada miasta kosztowała życie ponad milion ludzi. Rząd Niemiec wspiera kwotą 12 mln euro szpital dla weteranów wojennych i żyjących jeszcze ofiar blokady. Maas i Ławrow uzgodnili to w ubiegłym roku.
(dpa/stas)