Przedsiębiorczy imigranci

W Niemczech żyje około 15 milionów obcokrajowców. Coraz częściej decydują się oni na założenie własnej działalności gospodarczej i obecnie 7 procent imigrantów posiada własne firmy.

Takie wyniki badań opublikował niemiecki Instytut Badań Rynku Pracy i Doradztwa Zawodowego (IAB). Dla porównania - na własną działalność gospodarczą, decyduje się niespełna 5 procent rodowitych obywateli Niemiec. 

Koniec bezrobocia?

Nowe firmy wyrastają jak grzyby po deszczu. Zagraniczni pracownicy doskonale odnaleźli się w branży usług – przyznaje prof. Elizabeth Müller z Frankfurckiej Szkoły Finansów i Zarządzania. Najbardziej popularnym sektorem jest handel i baza noclegowa.  Przykładów nie brakuje: typowa włoska restauracja, budka z kebabem czy zwyczajnie sklep spożywczy.

Najczęstszą przyczyną, dla której obcokrajowcy decydują się na zarobkową samodzielność jest bezrobocie. Jego odsetek jest wśród imigrantów znacznie wyższy  niż w przypadku Niemców.

Prof. Elizabeth Müller dodaje, że nowo utworzone firmy nie zawsze odnoszą sukces. Większe szanse na powodzenie ma działalność, której powstanie wynika z relacji biznesowych, a nie z bezrobocia.

Niemcy nie ryzykują

Kiedy 20 lat temu rodowita Hiszpanka Natalia Schwarz przyjechała do Niemiec nie była bezrobotna. Szybko otworzyła swój własny zakład krawiecki oferujący przeróbki. Jako matka i gospodyni domowa, dalej chciała być czynna zawodowo. Znajomi i sąsiedzi byli sceptyczni. Ich zdaniem ryzyko, jakie wiąże się z własną działalnością gospodarczą jest zbyt duże.

Z biegiem czasu okazało się, że pomysł otworzenia zakładu krawieckiego był strzałem w dziesiątkę. Taka praca ma jednak swoją cenę. „Pracuję sama, czasami pomagają mi dzieci, w końcu to rodzinny interes. Ale jedno jest pewne: lubię, to co robię” - wyznaje krawcowa.

Natalia Schwarz zaryzykowała i opłaciło się. Nie wszyscy jednak mają tyle odwagi i lubią stawiać na jedną kartę.

Wspomniane wyżej badania wykazały także, że ci niechętnie ryzykują i rzadziej zakładają swoje firmy.

Każde początki są trudne

W sektorach takich jak informatyka, prawo czy media, pracuje w Niemczech jedynie niewielki odsetek obcokrajowców. Prof. Elizabeth Müller przyczyn doszukuje się w edukacji. Stosunkowo niewielu imigrantów dysponuje wyższym wykształceniem. To w dużym stopniu ogranicza dostęp do rynku pracy.

Stomatolog Mahdi Taghisi skończył studia w Niemczech. Od ośmiu lat prowadzi swój własny gabinet. Zdaniem rodowitego Irańczyka każde początki są trudne. Szczególnie dla obcokrajowców to wielkie wyzwanie. Nie tylko musiał pokonać barierę językową, ale także zrozumieć i nauczyć się niemieckiej mentalności. W jego zawodzie kontakt z ludźmi jest bardzo ważny. Ciekawe było to, że kiedy przejmował ten gabinet, odeszła od razu prawie jedna trzecia pacjentów. „Potem stopniowo zaczęli wracać. Słyszeli od  znajomych i sąsiadów, że pracuję tak samo dobrze jak moi niemieccy koledzy” – wspomina dziś Mahdi.

Imigranci zakładający swoje własne firmy często nie mają wystarczającego kapitału na start. Niemieckie banki niechętnie wspierają inwestycję w rodzaju budek z kebabem czy małych sklepów. Doktor Mahdi Taghisi przyznaje jednak, że nie było tak źle: „ W Niemczech banki angażują się we wszystko, co ich zdaniem ma potencjał. Stomatolog to pewny zawód”.

Turcy na podium

Na pierwszym miejscu wśród  obcokrajowców stawiających na własny biznes, od lat plasują się Turcy. Wynika to z faktu, że to wciąż w Niemczech najliczniejsza grupa imigrantów. Zaraz za nimi są Włosi i Polacy. Według danych Turecko-Niemieckiej Izby Handlowej w Kolonii, w Niemczech jest około 70 tys. tureckich firm.  Powstało dzięki temu 260 tys. nowych miejsc pracy.

Monika Lohnmüller / Anna Macioł

red.odp. Aleksandra Jarecka / du