Raport: Więcej wojen i konfliktów na świecie
12 maja 2023
Instytut Badań nad Konfliktami Międzynarodowymi w Heidelbergu podał w opublikowanym w piątek (12.05.2023) Barometrze Konfliktów listę 21 wojen oraz częściowych konfliktów zbrojnych. To o dwie więcej niż w 2021 roku.
Walka o zasoby i dominację
Wraz z rosyjską wojną napastniczą na Ukrainę w Europie pojawił się konflikt wojenny o najwyższym poziomie eskalacji. Konflikt między Armenią a Azerbejdżanem badacze uznali za konflikt częściowy.
Według Barometru dwiema najczęstszymi przyczynami konfliktów są: walka o zasoby, takie jak ziemia, woda i surowce mineralne, a także antagonizmy ideologiczne i religijne. Do tego dochodzą np. walki o dominację narodową, regionalną lub o autonomię.
Jak zaznaczyła podczas prezentacji raportu jego współautorka Tatiana Walayewa: „Prawie nigdy nie ma tylko jednego przedmiotu konfliktu, lecz najczęściej obserwujemy wiązkę przyczyn”. Jako przykłady konfliktów, które są motywowane także religijnie, podała konflikt w Irlandii Północnej, wojnę w Jemenie czy walki w Nigerii. Duże jest też natężenie przemocy ze strony islamistów z „Państwa Islamskiego”.
Wpływ zmian klimatycznych
Badacze obserwują także rosnącą liczbę konfliktów lub ich nasilenie spowodowane zmianami klimatycznymi.
Ponieważ przyspiesza proces wysychania i pustynnienia obszarów, na przykład w krajach subsaharyjskich, niszczone są źródła utrzymania tamtejszych rolników i pasterzy. „Konsekwencją są migracje i walki o kurczące się zasoby” – powiedział współautor Hagen Berning. W polarnych regionach Europy ludność Saami walczyła o podstawy swojej egzystencji.
Dramatyczne konsekwencje niszczenia środowiska i zmian klimatycznych można zaobserwować także w regionie Amazonii.
Punkty zapalne w Afryce Subsaharyjskiej
Z analiz instytutu z Heildelbergu wynika, że globalnymi punktami zapalnymi konfliktów zbrojnych i kryzysów są przede wszystkim kraje Afryki Subsaharyjskiej, w których toczy się 16 wojen. Należą do nich Kamerun, Demokratyczna Republika Konga, Etiopia, Mali, Somalia i Sudan. Dla samej Nigerii opisano trzy wewnętrzne konflikty wojenne.
Badacze uznają konflikt w Myanmar za wojnę. Natomiast protesty przeciwko rządowym obostrzeniom pandemicznym w Chinach klasyfikują jako konflikt. Z kolei konflikty z kartelami narkotykowymi w Meksyku i walki z paramilitarnymi bojówkami w Kolumbii uznają za wojny częściowe.
Barometr Konfliktów powstał w 1991 roku z inicjatywy politologów z Heidelbergu. Co roku publikacja zawiera przegląd kryzysów, konfliktów oraz wojen. Nad raportem pracuje około 200 badaczy na całym świecie.
(KNA/jar)