Sprzęt wojskowy dla Ukrainy. Kto za to płaci

Przez wiele tygodni zachodni alianci wywierali coraz większe naciski na niemiecki rząd. Teraz Berlin zgodził się dostarczyć Ukrainie 14 czołgów Leopard 2, by pomóc jej odeprzeć rosyjską inwazję. Dla Niemiec ta decyzja oznacza ważny zwrot w ich polityce, gdyż do tej pory stroniły od wysyłania do Ukrainy ciężkiego sprzętu wojskowego.

Mimo początkowych wahań, od rozpoczęcia wojny w lutym ubiegłego roku Niemcy udzieliły Ukrainie znacznego wsparcia militarnego. Według danych Instytutu Gospodarki Światowej w Kilonii, do listopada ubiegłego roku przeznaczono na ten cel 2,3 mld euro.

Ale jak Niemcy i ich europejscy sojusznicy finansują broń dla Ukrainy? Otóż korzystają z wielu źródeł.

Dostawy z zapasów Bundeswehry

Część sprzętu wojskowego wysyłanego przez Niemcy do Ukrainy pochodzi z zapasów Bundeswehry. Według Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych w Londynie Niemcy mają ponad 300 czołgów Leopard 2.

Rząd w Berlinie opublikował listę sprzętu i wyposażenia przekazanego Kijowowi. Znajduje się na niej między innymi pięć wieloprowadnicowych wyrzutni rakiet MARS II z pociskami, 14 samobieżnych haubicoarmat PzH 2000 (w ramach wspólnego projektu z Holandią), 22 mln sztuk amunicji do broni strzeleckiej i 14 000 śpiworów.

Finansowane ze środków publicznych

W żadnym innym kraju UE przemysł zbrojeniowy nie odgrywa tak dużej roli jak w Niemczech. W ubiegłym roku rząd niemiecki przeznaczył 2 mld euro na pomoc zbrojeniową dla krajów partnerskich, która ma je wspierać w sytuacji kryzysowej, a z której w tej chwili korzysta głównie Ukraina. Za te pieniądze można zamówić w niemieckich firmach sprzęt wojskowy, który następnie jest wysyłany Ukrainie.

Na rok bieżący Niemcy przeznaczyły na tę pomoc zbrojeniową 2,3 mld euro. Większość z tej sumy jest przeznaczona dla Ukrainy. Ostatnio np. z tych środków sfinansowano 107 pojazdów dla straży granicznej.

Fundusz UE na broń śmiercionośną i nieśmiercionośną

Wkrótce po rozpoczęciu przez Rosję ofensywy militarnej w Ukrainie w lutym ubiegłego roku, UE podjęła historyczną decyzję o wykorzystaniu pieniędzy ze stosunkowo nowego funduszu, Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF), w celu wsparcia Ukrainy. Po raz pierwszy fundusz ten został wykorzystany do dostarczenia broni śmiercionośnej do kraju trzeciego.

Od tego czasu UE przekazała ukraińskiemu wojsku około 3,6 mld euro, z których sfinansowano zarówno broń śmiercionośną, jak i nieśmiercionośną. Wysokość składek na Europejski Instrument na rzecz Pokoju jest uzależniona od wyników gospodarczych poszczególnych państw członkowskich UE. Niemcy, z największym PKB wśród krajów unijnych, przekazują zatem największy wkład.

EPF może również zwrócić państwom członkowskim pieniądze wydane przez nie na pomoc wojskową dla Ukrainy. Polska na przykład jest jednym z największych zwolenników udzielania Ukrainie wsparcia wojskowego i już zasygnalizowała, że będzie ubiegać się o fundusze unijne na pokrycie kosztów czołgów Leopard 2, które Warszawa chce dostarczyć do Kijowa.

Berlińskie rozwiązanie, czyli wymiana okrężna

Zapowiedź dostarczenia Ukrainie czołgów Leopard 2 oznacza zmianę w gotowości Niemiec do wysyłania ciężkiej broni do Ukrainy. Wcześniej rząd w Berlinie preferował tzw. wymianę okrężną (Ringtausch). Polegała ona na tym, że Niemcy dostarczały pewne rodzaje broni – zwłaszcza czołgi i inny ciężki sprzęt wojenny – nie do Ukrainy, ale do swoich sojuszników z NATO. Kraje te następnie dostarczały Ukrainie broń z własnych zapasów, pochodzącą jeszcze z produkcji radzieckiej.

Dziedzictwo II wojny światowej jest odczuwalne również w kwestii bezpośrednich dostaw broni ciężkiej do Ukrainy. Dzięki wymianie okrężnej Niemcy mogły uniknąć tej kontrowersyjnej kwestii, a jednocześnie zademonstrować swoją solidarność. Berlin ponadto przyczynił się w ten sposób do modernizacji militarnej państw NATO.

Wyniki tego skomplikowanego modelu są jak dotąd niejednoznaczne. Polska wypowiadała się o nim krytycznie, ale w przypadku innych krajów UE, w tym Czech, Słowacji i Słowenii, wymiana okrężna okazała się skuteczna.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>