Wybory w RFN. Co partie proponują w programach wyborczych

24 września 2017 61,5 mln dorosłych obywateli RFN będzie mogło skorzystać ze swojego prawa wyborczego i wybrać nowy Bundestag. Swoje programy wyborcze ogłosiły już wszystkie największe partie. Jakie zawierają treści? Co jest im wspólne, a co je różni?

Bezpieczeństwo

Wśród najważniejszych niemieckich partii panuje jednomyślność co do tego, że Niemcy muszą mieć więcej policjantów. Chadecja, CDU i CSU oraz SPD chcą stworzyć 15 tys. nowych etatów dla policjantów. Także Zieloni I partia "Lewica" zasadniczo popierają wzmocnienie personalne policji. Liberałowie (FDP) podkreślają konieczność utrzymania równowagi między bezpieczeństwem i swobodami obywatelskimi i domagają się respektowania praw podstawowych i zasad państwa prawa. Podkreślają przy tym konieczność efektywniejszej kontroli służb bezpieczeństwa. Liberałowie negują retencyjne przechowywanie danych telekomunikacyjnych i domagają się odpowiedzialnego obchodzenia się z monitoringiem. Konserwatywna AfD w swoim programie wyborczym szczególnie dużo uwagi poświęca zwalczaniu przestępczości cudzoziemców.

Rynek pracy

CDU i CSU zapisały w swoim programie wyborczym cel pełnego zatrudnienia do roku 2025. Pełne zatrudnienie oznacza stopę bezrobocia poniżej 3 proc. Dla osiągnięcia tego celu liczba bezrobotnych w Niemczech musiałaby zmniejszyć się o 2,5 mln. Chadecy postulują uelastycznienie czasu pracy i wsparcie dla osób rejestrujących działalność gospodarczą. Także socjaldemokraci domagają się tworzenia miejsc pracy i pełnego zatrudnienia, nie wymieniając jednak konkretnych ram czasowych. Postulatem SPD jest zrównanie wynagrodzenia pracowników czasowych i etatowych w firmach. Zieloni chcą poprawić warunki pracy zatrudnionych np. przez wyznaczenie dla poszczególnych branż minimalnych stawek, wyższych niż ustawowa płaca minimalna i elastycznego tygodniowego wymiaru czasu pracy. Lewica chce wydłużyć okres pobierania zapomogi dla bezrobotnych i podnieść stawki płacy minimalnej z obowiązujących obecnie 8,84 do 12 euro. Liberałowie domagają się poprawy warunków działalności pracodawców np. przez rozluźnienie regulacji dotyczącej pracy czasowej. FDP chce wspierać osoby zakładające nowej firmy i start-upy.

Imigracja

CDU i CSU opowiadają się za trwale niską liczbą napływających imigrantów, nie wymieniając jednak w programie wyborczym konkretnego górnego limitu, czego domagała się bawarska CSU. Specjalna ustawa ma ułatwić wjazd do Niemiec specjalistom posiadającym już umowę o pracę. Ustawa imigracyjna nie jest natomiast priorytetowym tematem chadecji. Mowa jest jednak o konsekwentnym wydalaniu osób, którym nie przyznano azylu.

SPD uważa ustawę imigracyjną za potrzebną i proponuje rozwiązanie kanadyjskie ze specjalnym systemem punktowym. Bundestag miałby ustalać liczby imigrantów, którym przyznawanoby punkty wedle kwalifikacji, znajomości języka i wieku. Im więcej ktoś uzyskałby punktów, tym większe byłyby jego szanse na otrzymanie prawa pobytu w RFN. Także Zieloni opowiadają się za ustawą imigracyjną z systemem punktowym; domagają się przy tym uproszczenia uznawania kwalifikacji zawodowych i zniesienia barier biurokratycznych. Uchodźcy mogliby uzyskać status imigrantów zarobkowych po spełnieniu określonych warunków. Zieloni są zdecydowanie przeciwko wydalaniu uchodźców do Afganistanu. Lewica odrzuca system punktowy na wzór kanadyjski – jej zdaniem Niemcy powinny pozostać „otwartym społeczeństwem” napływowym i ułatwiać imigrantom proces naturalizacji. AfD w swoim programie domaga się ustalenia rocznych kwot deportowanych osób.

Integracja

Zgodnie z wolą CDU i CSU podwójne obywatelstwo nie miałoby przechodzić z pokolenia na pokolenie. Program wyborczy chadeków przewiduje ograniczenie tego prawa. Imigranci i ich dzieci mogliby legitymować się zarówno niemieckim jak i zagranicznym paszportem, lecz następne pokolenia musiałyby się zdecydować na jedno obywatelstwo. Poza tym chadecja domaga się wprowadzenia niemieckiej „kultury wiodącej”, rozumiejąc pod tym pojęciem cały szereg wartości i umiejętności jak: znajomość języka, pracowitość i równouprawnienie mężczyzn i kobiet. Zieloni, SPD i Lewica w swoich programach nie wspominają o „kulturze wiodącej” i popierają zasadniczo podwójne obywatelstwo.

Podatki

CDU i CSU postulują ulgi podatkowe dla obywateli na sumę 15 mld euro. Najwyższa stopa opodatkowania dochodów – 42 proc. miałaby być w przyszłości stosowana przy rocznych dochodach osób żyjących samotnie, o zarobkach powyżej 60 tys. w miejsce obecnych 54 tys. euro. Tzw. podatek dla krezusów w wysokości 45 proc. miałby dotyczyć osób żyjących w pojedynkę, z dochodami powyżej 232 tys. euro rocznie, w miejsce obecnych 251 tys. euro. Poza tym chadecja obiecuje stopniowe wycofywanie się z podatku solidarnościowego w latach 2020 do 2030 o pół punkta procentowego rocznie. Przy pomocy tego podatku od lat 90-tych finansowane są w pierwszym rzędzie koszty zjednoczenia Niemiec. Także SPD chce w przyszłości wyprowadzić ulgi podatkowe na sumę 15 mld euro i podnieść granice 42- procentowego opodatkowania dochodów do 60 tys. euro. Socjaldemokraci liczą na odzyskanie części sumy ulg podatkowych przez wprowadzenie nowej, najwyższej stopy opodatkowania – 45 proc. podatku płaciłyby żyjące samotnie osoby o dochodach wyższych niż 76 tys. euro rocznie. Stopa podatków dla najbogatszych, o dochodach powyżej 250 tys. euro, zostałaby podniesiona z 45 do 48 proc. Wolni Demokraci proponują szeroko zakrojone ulgi podatkowe na ogólną sumę 30 mld euro w następnym okresie legislacyjnym.

Lewica w swoim programie wyborczym postuluje wprowadzenie 75-procentowego opodatkowania milionerów czyli dochodów powyżej miliona euro rocznie. Zgodnie z wolą Lewicy wyższe miało być także opodatkowanie dochodów kapitałowych i spadków.

Obrona

Partie chadeckie chciałyby do roku 2025 podwyższyć budżet na obronę do poziomu 2 proc.PKB, w myśl żądań NATO i USA. Także FDP postuluje podwyższenie budżetu na obronność. SPD przeciwna jest realizacji celu 2-procentowych wydatków na obronność. Zieloni i Lewica negują podwyższenie wydatków na ten cel. Lewica domaga się wręcz obniżenia budżetu obronnego o 30 proc. i wycofania Bundeswehry ze wszystkich misji zagranicznych. Partia ta neguje także sojusz NATO.

Christoph Ricking / Małgorzata Matzke