1. Idi na sadržaj
  2. Pređi na glavni meni
  3. Idi na ostale ponude DW
Istorija

"Bauk kruži Evropom! Bauk komunizma!"

Izabel Miler (Isabelle Mueller)14. mart 2008.

Petog maja 1818. u Trijeru je na svet došao Karl Hajnrih Marks - najmlađe dete u uglednoj jevrejskoj porodici. Iz političkih razloga, najpre njegov otac, a zatim i ostatak porodice, prelazi u protestante.

https://p.dw.com/p/DOJZ
Karl Marx (1818-1883.)
Karl Marks (1818-1883)Foto: dpa - Fotoreport

Karl Marks sa 17 godina polaže maturu u rodnom gradu. Godinu dana kasnije sledi veridba sa Dženi Fon Vestfalen, sestrom njegovog najboljeg prijatelja. Karl i Dženi su se kasnije venčali i izrodili sedmoro dece. Marks je u Bonu studirao prava. Veliko interesovanje pokazuje za istoriju i filozofiju. Stupajući u kontakt sa grupom "Hegelijanski levičari" počinje da se interesuje i za problem siromaštva u pruskom društvu i državnu cenzuru. Jedna od tema je i diskriminacija ljudi luteranske vere. 1841. sa 23 godine doktorira na filozofiji na Univerzitetu u Jeni.

Iz Nemačke u Francusku, iz Francuske - u Belgiju

Kao jednoj od vodećih ličnosti u grupi levičara, teško mu je da dođe do stalnog zaposlenja. Postaje glavni urednik levo-liberalnog lista "Rajnske novine" koje su ubrzo potom, 1843, zabranjene. Marks odlazi u Pariz. Sve više se bavi poltičkom ekonomijom i postaje suizdavač časopisa "Nemačko - francuski godišnjaci". U to vreme sreće industrijalca Fridriha Engelsa, koji postaje njegov najbliži saradnik i prijatelj. Osim toga, stupa u kontakt sa najvažnijim predstavnicima francuskog socijalizma. Ubrzo je proteran iz Francuske. Marks sa Engelsom odlazi u Belgiju gde osniva Komunistički komitet čiji je cilj ujedinjenje svih revolucionarnih komunista sveta. U to vreme piše "Svetu porodicu" i "Nemačku Ideologiju". Revolucionarne 1848. izlazi čuveni "Komunistički manifest".

Sledi hapšenje u Brisleu i odiseja po Nemačkoj i Francuskoj. 1850. Marks odlazi u London, gde će u egzilu biti sve do smrti - 14. marta 1883.

U Engleskoj nastaju najznačajnija dela

U Londonu nastaju njegova najvažnija dela. 1867. izlazi prvi tom "Kaptala". Ponovo se politički aktivira i inicira socijalističke ideje u Nemačkim državama. 1869. osniva Socijaldemokratsku radničku partiju iz koje kasnije nastala Socijaldemokratska partija Nemačke, SPD. 1879 povlači se iz javnog života, iz zdravstvenih razloga.