Genocid nad Sintima i Romima

Tokom Drugog svetskog rata, sintski i romski muškarci su se pridružili Vermahtu, nacističkoj vojsci, jer su smatrali da na taj način služe svojoj otadžbini. Emil Krist (desno) je na slici zajedno sa svojim rođakom. On je bio otpušten iz službe i poslat sa fronta direktno u Aušvic. Krist je preživeo koncentracioni logor, ali njegova supruga i jedno dete nisu.

Nacisti su smatrali da Sinti i Romi ili, kako su ih omalovažavajuće nazivali, Jevreji i “cigani” pripadaju nižoj rasi. Takozvani naučnici eugenike su čak pokušali da ovu pseudo-naučnu teoriju potkrepe dokazima. Decembra 1938. godine, vođa zastrašujuće nacističke paravojne jedinice Šuzštafel (SS), Hajnrih Himler, naredio je da se svi Sinti i Romi odvedu u zatočeništvo.

Širom nacističke Nemačke, vlasti su fotografisale i prikupile statistiku o članovima sintske i romske manjine. Na fotografiji je prikazana izrada gipsanog modela glave ovog čoveka. Skoro 24 hiljade ljudi su bili ispitivani na ovaj način. Rezultati testova su korišćeni za sumnjiva “istraživanja rase” koja su sprovodili kvazi-antropolozi.

Većina Sinta i Roma su bili katolici i njihova imena su bila zapisana u crkvenim dokumentima. Katolička crkva je predala ova dokumenta vlastima, kako bi mogle da identifikuju pripadnike ove manjine. Maja 1940. godine, porodice koje su živele u Hajdelbergu su deportovane u getoe u okupiranoj Poljskoj.

U nemačkom gradu na jugu, u Mulfingenu, oko četrdesetoro sintske dece je živelo u katoličkom prihvatilištu Sveti Jozef. Jedna naučnica ih je zloupotrebila za pisanje svoje doktorske teze o eugenici. Nakon toga, tridesetdevetoro ih je poslato u Aušvic, od kojih je samo četvoro njih preživelo. Upravnik prihvatilišta nije ništa uradio da zaustavi ovo.

Ova fotografija prikazuje Setelu Štajnbah, mladu sintsku devojčicu, dok su je deportovali iz logora Vesterbork u Holandiji u Aušvic 19. maja 1944. godine. Setela je ubijena u gasnoj komori zajedno sa svojom majkom i rođacima, kao i skoro 21 hiljada Roma i Sinta koji su deportovani u Aušvic.

U Aušvicu, ozloglašeni doktor Mengele je sprovodio okrutne eksperimente, čak i na deci. Johana Šmid, koja je na fotografiji, i njen brat su umrli veoma bolnom smrću juna 1943. godine. Nakon holokausta, Mengele je pobegao u Argentinu, a posle toga u Paragvaj i Brazil, a tvrdi se da je tamo umro u nesreći dok se kupao 1978. godine.

Većina od 500.000 Sinta i Roma koji su ubijeni tokom Holokausta nije umrla u koncentracionim logorima, već u okupiranim regionima istočne Evrope. Nacistička SS jedinica je pročešljavala oblasti iza linija fronta, tražeći Jevreje, Sinte i Rome. Oni su često ubijani na licu mesta gde bi bili zatečeni, a potom bacani u masovne grobnice, poput ove u Libau u Letoniji nastale decembra 1941. godine.

Kada su britanski vojnici oslobodili koncentracioni logor Bergen-Belsen 15. aprila 1945. godine, pronašli su više od 50 hiljada izgladnelih ljudi koji su preživeli. Veliki broj Sinta i Roma je bio među njima. Dok je jedan broj oslobođenika ubrzo i umro, što je bila posledica surovog tretmana u logoru, ostali su patili od psihičkih i emotivnih trauma do kraja života.