AB dışişleri bakanları Lüksemburg'ta buluştu
14 Haziran 2004Avrupa seçimleri sonuçlarının hezimiyetini yaşayan AB dışişleri bakanları Lüksemburg’daki toplantılarına suratları asık başladı. Yunanistan, İspanya, Slovakya ve Lüksemburg dışında kalan tüm Avrupa hükümetlerinin büyük oy kaybına uğradığı seçimler, toplantıda gündem maddesi olmadığı halde masada tartışıldı.
Kapalı kapılar ardında, İtalyan Dışişleri Bakanı Franco Frattini, "Alınan sonuçları, kabullenmemiz gerekiyor" diyerek hayal kırıklığını gizleyemedi. İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw da İtalyan Bakan’a tamamen katıldığını söyledi.
Ancak toplantının ana gündem maddesi ise Avrupa Anayasası. Bu konuda öneriler paketi sunan Dönem Başkanı İrlanda’nın Dışişleri Bakanı Brian Cowen, "Sonuçlara rağmen, bu haftasonuna kadar, AB Anayasası’nı tamamlamamız gerekiyor" dedi. Cowen, yaptığı basın toplantısında, Avrupa seçimlerine katılımın oldukça düşük olduğuna değindi ve sonuçları, AB liderlerine "Uyanma çağrısı" olarak değerlendirdi.
Anayasa tartışmaları
Öte yandan, dışişleri bakanları bu hafta yapılacak AB devlet ve hükümet başkanları zirvesine yetiştirmek üzere, Anayasa’nın tamamlanması çalışmalarını hızlandırdılar. Almanya ve İtalya, Avrupa Anayasası’na Avrupa Birliği’nin ortak parası Euro’ya katılımın şartlarının zorlaştırılmasına ilişkin yeni kriterler eklenmesini istediler.
Ancak bu öneriler, Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nin tepkisini çekti. İtalya’nın başını çektiği bir çok ülke ise, metinde Hristiyanlığa atıfta bulunması için ısrarlı davrandılar.
Zirveye kalacak konular
Anayasa’yla ilgili birçok anlaşmazlık dışişleri bakanlarının toplantısında görüşülse de Bakanlar Konseyi‘nde oy dağılımı ya da çoğunluk kararları gibi konular devlet ve hükümet başkanları zirvesine kalacak. Aralık ayındaki zirvenin dağılmasına bu konu yol açmıştı. Avrupa Birliği üyelerinin parlamentoya gönderecekleri üye sayısı da Brüksel zirvesinde kararlaştırılacak konulardan.
Nüfus açısından daha küçük olan üyeler, parlamentoya gönderecekleri üye sayısında asgari düzeyin saptanmasını talep ediyorlar. Brüksel zirvesinde çözümlenmesi gereken bir başka önemli konu, komisyonun üye sayısı, ama bu konuda her ülkeye bir komisyon üyesi formülü benimsenmişe benziyor.
AB’nin Türkiye kaygısı
Bu arada AB, zirvesinin, Türkiye zirvesine dönüşmemesi için ülkenin AB üyeliği konusunu şimdilik geçiştirmek niyetinde. Bu nedenle zirvenin sonuç bildirgesinde yer alacak Türkiye paragrafında çok çarpıcı ifadeler yer almıyor.
Ancak, Türkiye’nin, Güney Kıbrıs’ı Gümrük Birliği’ne almaması nedeniyle hükümete bir an önce gerekli önlemleri alma çağrısında bulunulması Ankara’yı rahatsız etti. Ankara’nın bu ifadelerin paragraftan çıkartılması isteğine rağmen, metinde bir değişiklik yapılması beklenmiyor.