AB bütçe ve korona paketinde uzlaştı

Almanya'nın dönem başkanlığında Brüksel'de yapılan Avrupa Birliği (AB) devlet ve hükümet başkanları zirvesinde bütçe krizinin aşıldığı bildirildi. Macaristan ve Polonya dahil 27 üye ülkenin, hazırlanan 2021-2027 AB bütçesi ile korona yardım paketini oy birliği ile kabul ettiği duyuruldu.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, 27 üye ülkenin de hazırlanan bütçe planı üzerinde uzlaştığını açıkladı. Michel, bütçedeki uzlaşıyla koronavirüsün olumsuz etkilediği üyelerin yeniden kalkındırılmasına bir an önce başlanabileceğine işaret etti ve kabul edilen paket ile Birlik'in iklim ve dijitalleşme alanlarındaki hedeflerine geçişin de ileri taşınacağını belirtti.

AB devlet ve hükümet başkanları, uzun süredir Birliğin 1,8 trilyon euro tutarındaki bütçesi üzerinde tartışma yaşıyor. Macaristan ve Polonya, üyelere verilen AB fonlarının hukukun üstünlüğü ilkesine bağlanması ile AB yardımlarının kesilebileceğinden endişe ediyor, oy birliği ile kabul edilmesi gereken bütçe müzakerelerini haftalardır bloke ediyordu.

Uzlaşma neyi öngörüyor?

Dönem başkanı Almanya'nın hazırladığı ve Macaristan ile Polonya'nın da onay verdiği uzlaşıya göre, yasal düzenlemeye ilave bir açıklama eklendi. Buna göre, Polonya ve Macaristan'ın hukuk devleti ihlallerinin incelenmesine yönelik soruşturmalar burada düzenleniyor ve iki ülkenin olası yaptırımlara karşı kendilerini nasıl koruyacağı da yine bu düzenlemede tanımlanıyor. Yine bu ülkelerin lehine olarak düzenlemeye geçen bir diğer nokta da ihlallerin Avrupa Adalet Divanı'na intikal edip etmeyeceğinin gözden geçirilmesi ki bunun aylar, hatta yıllar sürmesi kuvvetle muhtemel deniyor ve bu nedenle iki ülke için zaman kazanımı olarak yorumlanıyor.

Macaristan ve Polonya'nın bütçe paketini haftalarca reddetmesi sonucu varılan uzlaşıdaki bir diğer önemli nokta da, sadece hukuk devleti ihlali tespitinin AB fonlarının kesilmesine yetmeyeceği. Kesinti için, ihlalin AB fonlarınının kullanımı üzerinde olumsuz etkisinin tespit edilmiş olması şartı da aranacak. İlaveten Macaristan ve Polonya, olası bir yaptırım ihtimali durumunda konunun AB devlet ve hükümet başkanları tarafından ele alınmasını da kabul ettirdi.

AB korona yardımları nedeniyle baskı altındaydı

AB bütçesi ve korona yardım paketi üzerinde uzlaşma sağlanmaması halinde Ocak 2021'den itibaren Brüksel bir nevi "acil durum bütçesi" uygulamasına geçmek zorunda kalacaktı. Daha da önemlisi, koronavirüs pandemisinin sağlık sistemini, ekonomisini ve toplumsal hayatı oldukça olumsuz etkilediği ülkelerin toparlanması için hazırlanan 750 milyar euro yüksekliğindeki bütçenin, Macaristan ve Polonya'nın onayı olmadan nasıl verileceği de belirsizdi. Fransa, İtalya, İspanya, Portekiz ve Belçika başta olmak üzere koronavirüs krizinden büyük ölçüde etkilenen ülkeler, AB yardımlarının bir an önce başlatılmasını talep ediyor. Bunu fırsat bilen Macaristan ve Polonya, önceki AB liderler zirvesinde bütçe paketine veto koymuş, oy birliği sağlanamadığından paket geçmemişti.

Macaristan ve Polonya hükümetlerine uzun süredir, yargıyı etkileme ve hukuk devleti üstünlüğü ilkelerinin altını oyma, azınlık haklarını yeterince gözetmemek ve basın haklarını kısıtlama suçlamaları yöneltiliyor. İki ülke iktidarı, Brüksel'in eleştiri ve taleplerini dikkate almayınca, Almanya dönem başkanlığında AB fonlarının hukuk devleti üstünlüğü ilkesine bağlanması önerisini hazırlayacağını duyurmuş, ancak mekanizma AB bütçesi ve korona yardım paketinin vetosuyla yumuşatılmak zorunda kalmıştı.

AFP,dpa / ETO,ET

© Deutsche Welle Türkçe