ABD Kongresinden Erdoğan'a F-16 şartı
31 Mayıs 2023
Türkiye'nin Amerika Birleşik Devletleri'nden F-16 tipi savaş uçakları ve modernizasyon kitleri satın alma girişimi ile ilgili muhalif tutumuyla tanınan ABD Kongresi'nin etkili isimlerinden Senatör Bob Menendez, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bundan böyle NATO müttefiklerine ve komşularına karşı "daha az kavgacı" bir tavır takınması halinde, söz konusu satışın yapılmamasına yönelik fikrini değiştirebileceğini dile getirdi.
Gazetecilerin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçim galibiyeti ile ilgili sorularını yanıtlayan ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Menendez, "Şimdi önemli olan Erdoğan'ın Türkiye ile nasıl bir geleceğe yöneleceği. Bugüne dek izlediği rotayı değiştirmek isterse bunu görmek için sabırsızlanırım" ifadelerini kullandı. Demokrat Partili Menendez, Erdoğan'ın, bugüne dek sergilediği tavrı devam ettirmesi durumunda ise "sahip olduğu tutumu" savunmaya devam edeceğini belirtti.
NATO üyesi Türkiye, 2021 yılının Ekim ayında, ABD'li silah üreticisi Lockheed Martin şirketine, toplam değeri 20 milyar dolar olan F-16 savaş uçakları ile 80 modenizasyon kiti satın almak için başvuruda bulunmuştu.
Ancak söz konusu satış anlaşması, Bob Menendez'in başını çektiği bir grup Kongre üyesinin karşı çıkması sebebiyle bugüne dek imzalanabilmiş değil. Menendez ve diğerleri bu tavırlarına gerekçe olarak Ankara'nın, İsveç'in NATO üyeliğine karşı çıkmasına, ülkede gazatecilerin tutuklanmasına ve Yunan hava sahasına yönelik ihlallerine işaret ediyor.
"İsveç denklemin tek parçası değil"
Bazı senatörlerin İsveç konusunu tek sorun olarak gördüğünü dile getiren Bob Menendez, kendi adına ise bu konunun "denklemin sadece bir parçası" olduğunu vurguladı. Menendez ayrıca, ABD Başkanı Joe Biden'ın, seçim zaferi nedeni ile Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayarak tebrik ettiği telefon görüşmesinden bu yana Biden'la konuşmadığını belirtti. Biden ile Erdoğan arasında yapılan söz konusu telefon görüşmesinde Erdoğan, ilgili F-16 ve modernizasyon paketi konusunu gündeme getirmiş, Biden ise Türkiye'nin, İsveç'in NATO üyeliğine karşı tutumunu değiştirmesini istemişti.
Dün İsveç'te Başbakan Ulf Kristersson ile görüşen ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da, düzenlenen basın toplantısında, Türkiye'ye, İsveç'in NATO üyeliğine bir an önce onay verme çağrısında bulunmuş, Biden hükümetinin F-16 satışı için bu konuyu şart koştuğu yönündeki haberleri yalanlamıştı.
ABD yasalarına göre, büyük çaplı silah satışlarına, örneğin insan hakları ihlalleri sebebiyle, Senato ve Temsilciler Meclisi dış ilişkiler komiteleri tarafından şerh koyulabiliyor.
Washington: İsveç'in üyeliğine onay F-16 satışı için bir şart değil
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre de, Salı günü düzenlenen basın toplantısında bir gazetecinin sorusuna verdiği yanıtta, Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğine vereceği onayı, talep ettiği F-16'lar için bir şart olarak görmediklerini dile getirdi. ABD Başkanı Joe Biden'ın bir süredir F-16 satışına destek verdiğini vurguladığını aktaran Jean-Pierre, böyle bir satışın İttifak içindeki iş birliğini de kolaylaştıracağını belirtti.
Biden, daha önce yaptığı bir açıklamada, gerekli olan onayı almak için aylardan bu yana Kongre ile iletişim halinde olduğunu ifade etmişti.
Reuters,dpa / ET,BK