ABD Savunma Bakanı'ndan NATO ortaklarına rest
15 Şubat 2017
ABD Savunma Bakanı James Mattis, katıldığı ilk NATO toplantısında ittifak ortaklarına net mesajlar iletti. Mattis, Brüksel’deki NATO savunma bakanları toplantısında NATO ortakları savunma harcamalarını artırmazsa ABD’nin NATO’daki angajmanını düşüreceğini bildirdi. Bakan, ABD‘nin NATO ortaklarından yılsonuna kadar savunma harcamalarının artırılması amacına ulaşmak için somut bir plan sunmalarını talep etti. Mettis "ABD vergi mükellefleri Batılı değerlerin korunması için daha fazla orantısız yüksek bir meblağ ödemeye devam edemez" diye konuştu.
Terörle mücadelede daha fazla çaba gösterilmesinin yanı sıra ittifak ortaklarının savunma harcamalarını artırmasının, ABD Başkanı Donald Trump’ın ana talepleri olduğunu kaydeden Mettis, ABD bu kapsamda 2015 yılında 594 milyar dolar harcama yaparken aynı yıl Avrupalı NATO ortakları ve Kanada’nın ise toplam 273 milyar katkıda bulunduğunu ifade etti.
NATO savunma bakanları toplantısının ilk tur görüşmelerinin ardından basına bir açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e göre ise ittifak ortaklarının ABD’nin talep ettiği gibi somut bir plan hazırlamayı kabul edip etmeyecekleri henüz belirsiz. Bakanların ilk turda ulusal planlarla ne kadar sağlam ilerlemeler kaydedileceğini ele aldığını kaydeden Stoltenberg "Konun görüşülmeye devam edilmesini bekliyoruz" diye konuştu.
ABD'nin savunma harcamalarına yönelik çabası
ABD Savunma Bakanı James Mattis, NATO savunma bakanları toplantısı öncesinde NATO'ya desteğini bildirmiş "İttifak ABD ve tüm Atlantik ötesi topluluk için şu an bağlı olduğumuz kadar temel bir ilke olarak kalmaya devam edecektir" diye konuşmuştu.
ABD Başkanı Donald Trump, göreve gelmeden önce NATO ile ilgili yaptığı değerlendirmede, NATO'yu "modası geçmiş" bir ittifak olarak nitelemiş ve çok az ülkenin yapması gereken katkıyı sağladığını söyleyerek, bunun ABD'ye karşı büyük bir haksızlık olduğunu belirtmişti.
ABD’nin baskısı üzerine 2014 yılında ittifak üyeleri, 10 yıl içerisinde savunma harcamalarına gayri safi yurt içi hâsılasının en az yüzde 2‘si oranında daha fazla katkı yapma hedefi koymuşlardı. Ancak bu konuda NATO üyelerine yasal bir yükümlülük getirilmemişti. Eski ABD Başkanı Barack Obama’nın bu konudaki ısrarına rağmen 2014 yılındaki NATO zirvesinde sadece üye ülkeler için bağlayıcılığı olmayan bir niyet beyanında bulunulmuştu.
© Deutsche Welle Türkçe
dpa/afp, BD/BÖ