Biden adaylıktan çekilirse yerine kim geçebilir?

Joe Biden ve selefi Donald Trump arasındaki ilk televizyon düellosunun mevcut ABD Başkanı için tam bir felaketle sonuçlanmasının ardından başlayan Biden'ın başkan adaylığı ile ilgili tartışmalar sürüyor.

Televizyondaki münazarada 81 yaşındaki Biden'ın oldukça dalgın ve kafası karışık görünmesi, kelimeleri ağzında gevelemesi ve hatta zaman zaman kekelemesi, 78 yaşındaki rakibi Trump'ın daha derli toplu ve aklı başında bir izlenim uyandırmasını sağladı.

Her ne kadar Biden'ın yaşı ve aklî melekeleriyle ilgili endişeler yeni olmasa da televizyondaki tartışma, bu konuda bir kırılma noktası oldu. Yayından hemen sonra ABD haber kanalı CBS tarafından yaptırılan bir anket, katılımcıların yüzde 72'sinin, Biden'ın ABD Başkanı olarak görev yapmak için "zihinsel ve bilişsel sağlığa" sahip olmadığını düşündüğünü ortaya koydu. Belki de daha endişe verici olanı, Demokrat Partili seçmenlerin yüzde 56'sının artık Biden'ın bir dönem daha aday olmaması gerektiğine inanması.

Biden yarıştan "kesinlikle çekilmeyeceği" konusunda ısrar ederken Demokrat Parti'de ise Biden'ın adaylığına şüpheyle yaklaşan sesler artmaya başladı. Peki Biden gerçekten de adaylıktan çekilirse yerine kim geçebilir? İşte adı öne çıkan bazı adaylar:

Kamala Harris

Biden'ın yardımcısı Kamala Harris, bir sonraki Başkan adayı olarak Demokrat Parti içinde en güçlü seçenek konumunda. Harris, 2020'de ABD Başkan Yardımcısı olarak görev yapan ilk kadın, ilk siyah ve ilk Hint kökenli kişi olarak tarihe geçti.

Ancak Harris, Beyaz Saray'da geçirdiği süre boyunca kendisini, Biden'dan bağımsız bir siyasi lider olarak kabul ettirmekte zorlandı. Biden yönetiminin ilk günlerinde, ABD'nin Latin Amerika'dan gelen kitlesel göçe verdiği tepkiye öncülük etmekle görevlendirildi. Göçü engelleme konusunda büyük ölçüde başarısız oldu. Trump, seçim kampanyasında bunu yoğun bir şekilde kullanıyor.

Harris, 2023'ten bu yana kürtaj hakkını savunmasıyla dikkati çekiyor. Hatta geçen Mart ayında, bir kürtaj kliniğini ziyaret eden tarihteki ilk Başkan Yardımcısı oldu. Harris'in Jamaika ve Hint kökenli ebeveynlerin kızı olması, farklı etnik kökenlerden, özellikle de siyah ve Güneydoğu Asyalı seçmenlerin yanı sıra kadınların da yoğun desteğini almasına yardımcı olabilir. Diğer taraftan Kaliforniya'daki savcılık kariyeri, onu tıpkı 2019'daki seçim kampanyasında olduğu gibi, "Kamala bir polis" sloganına benzer şekilde, sol cenahın saldırılarına maruz bırakabilir.

Son anketler 59 yaşındaki Harris'i, şu an Trump'ın sadece bir puan gerisinde gösteriyor. Başkan adayı olması durumunda Harris'e destek verenlerin oranı yüzde 42'ye ulaşırken, birebir bir eşleşmede Trump'ı seçeceklerini belirtenlerin oranı yüzde 43 olarak görünüyor.

Gretchen Whitmer

Michigan Valisi Gretchen Whitmer, 52 yaşında ve Demokrat Parti içinde bir itici güç konumunda. Kendi eyaletinde dar gelirli aileler için daha fazla vergi indirimi, LGBTİ+ grupları için daha fazla koruma, silah kontrol önlemleri ve Detroit merkezli otomobil şirketlerini daha çevre dostu hale getirmek için fon sağlamak da dahil, bir dizi ilerici politikayı yürürlüğe koydu.

2020 yılında sağcı bir grubun, Covid-19 kapanma önlemleriyle ilgili aşırıya gittiği gerekçesiyle Whitmer'i kaçırma planları yaptığı ortaya çıktı. Komplocular kısa sürede yakalandı ancak Michigan Valisi, sıkı pandemi politikasından geri adım atmadı.

Eyaletinde oldukça popüler olan Whitmer, 2028 Başkanlık seçimindeki olası aday adayları arasında yer alıyor. Televizyondaki son Trump-Biden tartışmasının ardından, "Biden, Michigan'da artık kazanamaz" dediği iddia edilen Whitmer, bunu kesin bir dille yalanlayarak, "Joe Biden'ı, adayımız olarak desteklemekten gurur duyuyorum ve Donald Trump'a karşı mücadelesinde onun yüzde 100 arkasındayım" dedi.

Gavin Newsom

Kaliforniya Valisi Gavin Newsom da tıpkı Michigan Valisi gibi, Biden'a desteğinin tam olduğunu ifade ederek, ABD Başkanı'na yönelik tüm eleştirileri geri çeviriyor: "Sadece bir performansa bakarak, adayınıza sırtınızı dönmezsiniz. Bu, partimize kesinlikle yakışmaz!"

Newsom, her ne kadar Biden'ın yerini alabileceğine dair spekülasyonları görmezden gelse de Biden'ın halefi olması muhtemel adaylardan biri olarak adından söz ettiriyor. 56 yaşındaki Newsom, iş dünyasında başarılı bir geçmişe sahip. ABD'nin en kalabalık ve zengin eyaleti olan Kaliforniya'nın valisi olarak seçilmeden önce, San Francisco Belediye Başkanlığı görevinde de bulundu.

Ancak Newsom'un iş dünyasıyla devam eden sıkı bağları, eyaletteki yaygın evsizlik oranı ve San Francisco'daki büyük suç oranı gibi konuların, Trump tarafından Newsom'a karşı koz olarak kullanılması kuvvetle muhtemel görünüyor. 

JB Pritzker

Illinois Valisi Jay Robert "JB" Pritzker, dünyanın en zengin ailelerinden birinin çocuğu olarak doğdu. Hyatt Otelleri'nin varisi olan 59 yaşındaki Pritzker'in, Forbes ekonomi dergisinin tahminlerine göre net serveti, yaklaşık 3,5 milyar dolar.

Pritzker, servetini uzun süredir Demokrat Parti'yi ve kendi seçim kampanyalarını finanse için kullanıyor. 2008 yılında, Illinois'in gözden düşmüş eski Valisi Rod Blagojevich ile yaptığı ve dinlemeye takılan bir telefon görüşmesiyle gündeme gelmişti.

Amerikalı milyarder, 2018 yılında Illinois Valisi oldu. O zamandan bu yana silah kontrolü, LGBTİ+ hakları, kürtaj, göçmenlik ve asgari ücret konularında ilerici politikalar için bastırıyor.

Trump ve Biden arasındaki Başkanlık yarışı kızışırken Pritzker, Cumhuriyetçi adayı sert bir dille eleştirerek onu "hüküm giymiş bir suçlu, yargılanmış bir tecavüzcü ve doğuştan bir yalancı" olarak eleştiriyor.

Pritzker, ayrıca Trump'ı "ırkçı, cinsiyetçi, kadın düşmanı bir narsist, iktidar olanaklarını kullanarak kendini zenginleştirmek ve kendisine karşı tek kelime etmeye cesaret eden herkesi cezalandırmak isteyen biri" olarak tanımlıyor.

Trump ise Pritzker'e, alametifarikası olan alaycı tavrıyla "özensiz" ve "tombul" diyerek karşılık veriyor. Ayrıca Illinois Valisi'nin, aile şirketini yönetmeye çalışan bir "zavallı" olmaktan öteye gidemediğini savunuyor.

Pete Buttigieg

Mevcut Ulaştırma Bakanı Pete Buttigieg, 2020'de Başkanlığa adaylığını koymadan ve ardından Biden'ın yönetiminde yer almadan önce de dikkat çekici bir siyasi figürdü. Hatta siyaset öncesi kariyeri çok daha etkileyiciydi. Buttigieg, Harvard'dan mezun olduktan sonra Oxford'da okudu, ardından McKinsey danışmanlık şirketinde çalıştı. ABD Donanması'ndaki sekiz yıllık kariyerine Afganistan'da alt ay istihbarat subayı olarak da görev yaptı.

2011'de Indiana'da küçük bir şehir olan South Bend'in belediye başkanı oldu. 2019'da ise ABD Başkan aday adayı olarak iddiasını ortaya koysa da daha sonra Biden lehine yarıştan çekildi. Başkanlık için yarışan ilk eşcinsel adaylardan biri oldu. 42 yaşında olan Buttigieg, aynı zamanda bu listedeki en genç aday.

Michelle Obama

Eski "First Lady" Michelle Obama, bu listede daha önce hiç siyasi görevde bulunmamış tek kişi. Aday olmaya karar vermesi halinde anketlerin, Trump'ın çok önünde gösterdiği tek isim. Son anketler, Trump'ın sahip olduğu yüzde 39'luk desteğe karşılık, Obama'nın yüzde 50 oy alacağını öngörüyor.

Michelle Obama, Başkanlığa aday olmayı düşünmediğini defalarca söyledi. Ancak ABD siyasetinin geçtiğimiz haftalarda ortaya koyduğu en önemli gerçek, hiçbir şeyin, göz ardı edilemeyecek kadar olasılık dışı olmadığı.