ABD'de tartışmalı karar: Kürtaja yasak yolu açıldı
24 Haziran 2022
ABD'de Yüksek Mahkeme, kürtaja anayasal güvence getiren 50 yıldır yürürlükteki kararı iptal ederek kürtajı anayasal hak olmaktan çıkardı. ABD Yüksek Mahkemesinin 1973 yılında aldığı "Roe v. Wade" olarak bilinen karar kadınlara hamileliklerini sonlandırma hakkı tanıyarak kürtajı tüm ülkede yasal hale getirmişti. Muhafazakar Cumhuriyetçiler on yıllar boyunca kürtajı yasaklama ve kürtaj hakkını sınırlama girişimlerinde bulunmuştu.
Mahkemenin 3'e karşı 6 yargıcın oyuyla alınan kararında "Anayasanın kürtaj hakkı diye bir hakka atıfta bulunmadığı" belirtilerek "kürtajı düzenleme yetkisinin halka ve seçilmiş temsilcilerine geri verildiği" ifadesi yer aldı.
Biden: Aşırı bir ideolojinin hayata geçirilişi
Karar ülke çapında kürtaj hakkı savunucularının yoğun tepkilerine, kürtaj yasağını savunan dindar ve muhafazakar kesimlerin ise sevinç gösterilerine neden oldu. Kürtaj hakkını savunan Demokrat partili Başkan Joe Biden Yüksek Mahkeme kararını sert dille eleştirerek Mahkeme'yi "aşırı bir ideoloji uğruna kadınların hayatını tehlikeye atmak"la suçladı.
Biden, "Yüksek Mahkeme şimdiye kadar hiç yapmadığı bir şeyi yaptı. Pek çok Amerikalı için temel önemdeki bir anayasal hakkı geri aldı. Bu, aşırı bir ideolojinin hayata geçirilişi ve trajik bir hatadır" ifadelerini kullandı.
Ülke ikiye bölündü
Kararın, ABD'de 50 eyaletin yaklaşık yarısında kürtaj yasağı ilan edilmesine yol açması bekleniyor. Nitekim Missouri eyaleti karardan birkaç saat sonra, tecavüz ve ensest sonucu oluşan hamilelikler dahil olmak üzere kürtajı yasakladığını duyurdu.
Demokratların yönetimindeki liberal eyaletlerden Kaliforniya, Oregon ve Washington ise ortak bildiri yayımlayarak kürtaj ve doğum kontrol yöntemleri dahil olmak üzere üreme sağlığı alanında hizmetlere erişimi savunma taahhüdünde bulundu.
BM ve Vatikan'dan açıklama
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in sözcüsü Stephane Dujarric kürtajı yasaklamanın insanları kürtaj yollarını aramaktan vazgeçirmeyeceğini, tersine kürtajı daha ölümcül hale getireceğini vurguladı. BM İnsan Hakları Yüksek Temsilcisi Michelle Bachelet de kürtaj hakkının iptalini, "kadınların insan haklarına ve cinsiyet eşitliğine indirilmiş büyük bir darbe" olarak nitelendirdi.
Vatikan'a bağlı Papalık Yaşam Akademisinden yapılan açıklamada ise Yüksek Mahkeme kararının memnuniyetle karşılandığı belirtilerek "insan yaşamını savunmanın bireysel haklarla sınırlandırılamayacağı" vurgusu yapıldı.
Trump: Kararı Tanrı verdi
Yüksek Mahkeme'nin bugün aldığı kararda, Cumhuriyetçi eski başkan Donald Trump'ın atadığı muhafazakar üç yargıç da etkili oldu. Trump'ın atamalarıyla Yüksek Mahkeme'de güç dengesi 3'e karşı 6 yargıçla muhafazakarlar lehine değişmişti.
Kararın ardından Fox News televizyonuna konuşan Trump, kararın Anayasaya uygun olduğunu ve uzun süre önce alınması gerektiğini savundu. Trump, atadığı yargıçlara atıfla kararda bir rolü olduğunu düşünüp düşünmediği şeklindeki soruyu "Kararı Tanrı verdi" diye yanıtladı.
AFP,rtr/BK,TY