AB'nin kırmızı çizgisi: İdam

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Alman birinci kanalı ARD'ye verdiği mülakatta kendisine idam cezasının yeniden yürürlüğe girmesi ihtimaline ilişkin olarak yöneltilen soruya, "Dünya gerçeklerini görelim, dünyanın ne kadarında idam var, ne kadarında idam yok? Sadece şurada Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerde idam yoktur, ama bunun dışında dünyanın neredeyse tamamında idam cezası vardır" sözleriyle cevap verdi. Demokrasilerde sözün halka ait olduğunu belirten Erdoğan, Türkiye'de halkın 'idam' dediğini ve halkın bu talebinin göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi.

Ne var ki 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında gündeme gelen idam cezasının yeniden yürürlüğe girmesi ihtimali Avrupalı politikacıların büyük tepkisiyle karşılaşıyor. Konuyla ilgili olarak Alman birinci kanalı ARD'ye konuşan Alman Yeşiller Partisi Dış Politika Sözcüsü Omid Nouripour, "Erdoğan'ın söyledikleri yanlış. Uluslararası toplumda idam cezasını kaldırmış olan çok sayıda ülke var" dedi. Sözcü, Erdoğan'ın idam cezasının yeniden uygulanmasının 'normal' olarak nitelendirmesini tuhaf bulduğunu söyledi.

Sadece 58 ülkede yürürlükte

Uluslararası Af Örgütü'nün (Amnesty International) raporuna göre, dünya genelinde aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 103 ülke idam cezasını yürürlükten kaldırdı, 6 ülke ise barış dönemlerinde uygulanmaması kararı aldı. 31 ülkede idam cezası kanunlarda bulunmasına karşın infaz edilmiyor. Dünya genelinde sadece 58 ülkede idam cezası uygulanıyor.

Juncker: Müzakereler durdurulur

AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Türkiye'deki gelişmelere ilişkin açıklamasında idam cezasının yeniden yürürlüğe girmesi halinde Avrupa Birliği'nin 'üyelik müzakerelerini derhal durduracağını' söylemişti.

Avrupa Parlamentosu Başkanı Martin Schulz da Almanya'nın en yüksek tirajlı gazetesi Bild'e yaptığı açıklamada, idam cezasının yürürlüğe girmesi durumunda Türkiye ile yürütülen üyelik müzakerelerinin durdurulmasının söz konusu olabileceğini ifade etmişti.

AB'nin insan hakları politikasının merkezinde yer alan idam cezasının kaldırılması, AB'ye üyelik şartları arasında da yer alıyor.

2004 yılında Anayasa'dan çıkarıldı

Türkiye'de 2002 yılında 4771 sayılı Kanun’da yapılan değişiklikle yasalarda yer alan ölüm cezaları müebbet ağır hapis cezasına çevrildi. AKP hükümetinin iktidara gelmesi sonrasında ise, 2003 yılında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne ek Ölüm Cezasının Kaldırılmasına İlişkin 6. No.lu Protokol imzalandı. İdam cezası 2004 yılında yapılan anayasa değişikliğiyle tamamıyla Anayasa’dan çıkarıldı.

©Deutsche Welle Türkçe

dpa/epd/DW, BÖ/NH