1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

AGİT ABD başkanlık seçimlerini izleyecek

Daniel Scheschkewitz29 Ekim 2004

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, tarihinde ilk kez ABD’deki başkanlık seçimlerine gözlemci gönderiyor. Aralarında Alman Federal Meclisi eski başkanlarından Rita Süssmuth’un da bulunduğu 100 gözlemci, 2 Kasım tarihinde yapılacak seçimlerin kurallara uygun olarak gerçekleşip gerçekleşmediğini kontrol edecek.

https://p.dw.com/p/Ab5I
Federal Alman Meclisi'nin eski Başkanı Rita Süssmuth da AGİT gözlemcileri arasında.
Federal Alman Meclisi'nin eski Başkanı Rita Süssmuth da AGİT gözlemcileri arasında.Fotoğraf: AP

Florida, 2000 yılındaki başkanlık seçimlerinde tartışmaların odağındaydı. Başkan Bush bu eyalette seçimleri sadece 537 oy farkla kazanmıştı. Florida‘da bu seferde gayet sıcak bir çekişme yaşanıyor. Hem Bush, hem de Demokrat rakibi Kerry, ABD’nin en güneyindeki eyaletten çıkacak 27 seçici delegeyi kapabilmeyi umuyor.

Elektronik seçim makinaları

Dört yıl önceki seçimlerde çok sayıda tartışmaya yolaçan ve delikli kartlarla çalışan sistemler kaldırıldı, yerine modern elektronik seçim makinaları getirildi. Ama sorunlar yine de bitmek bilmiyor. 2000 yılında da problemlere sahne olan "Broward County" bölgesinde 58 bin oy pusulası kayboldu. Amerikan Posta Kurumu ve Seçim yetkilileri pusulaların kaybından birbirlerini sorumlu tutuyor.

Seçim sonucu için anahtar rolü üstlenmesi beklenen Ohio Eyaleti‘nde ise hukuki bir tartışma patlak verdi. Yerel seçmen listelerinde adı geçmeyen ancak yeni bir yasal düzenleme ile oy hakkına sahip olan seçmenlerin vereceği oyların nasıl sayılacağı yoğun bir şekilde tartışılıyor. Sandığa atılacak oylar kullanıldığı seçim bölgesi için mi geçerli olacak, yoksa bu tür oyların ülke çapında toplanarak ayrı mı değerlendirilecek? Sadece Ohio’da 400 bin oyun kaderini etkileyebilecek bu sorular hala yanıt bekliyor.

Manipülasyon endişesi

Cumhuriyetçi Parti, seçim hakkı olmayan kişilerin manipülasyon ile seçmen listelerine sızmalarından endişeli. Cumhuriyetçi Ulusal Komitesi Başkanı Ed Gillespi şöyle konuşuyor:

"Bazı insanların kokain karşılığı, yanlış kimliklerle seçmen listelerine yazıldığını biliyoruz. Mary poppins gibi hayal ürünü isimlerle kaydolanlar var. Hatta New Mexico’da 13 ila 15 yaşındakilere seçim belgeleri gönderildiğini ortaya çıkardık.”

Demokratların endişesi farklı

Demokrat Parti’nin endişesi ise farklı. Demokratlar, oy vermek isteyen herkesin sandık başına gidip oy kullanabilmesini sağlamak için toplam 10 bin avukat görevlendirdi. Iowa Eyaleti’nin Demokrat İçişleri Bakanı Chat Culver şöyle konuşuyor:

"2000 yılında ABD’de oy hakkı olup da oyunu kullanamayan 4 ila 6 milyon vatandaş vardı. Bunun bir kez daha olmasına izin veremeyiz.”

Tarafsız gözlemciler de seçimleri izleyecek

ABD Adalet Bakanlığı’nın 50 eyalette seçimi gözlemlemek ile görevlendirdiği 1000 memurun yanısıra, 2 Kasım’da tarafsız gözlemciler de işbaşında olacak. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın daveti üzerine ülkeye 100 gözlemci gönderdi. Bu gözlemcilerden biri de Almanya Federal Meclis eski Başkanı Rita Süssmuth. Süssmuth, Başkanlık seçimlerinde AGİt gözlemcilerinin nelere dikkat edeceği konusunu şöyle açıklıyor:

"Vatandaşlar, seçim hakkını kullanabiliyor mu? Seçim ve oy sayma süreci ne kadar güvenli, yani seçmen verdiği oyun gerçekten sayılacağına güvenebilir mi? Ayrıca sonuçta varılan rakamları kontrol etmek de mümkün olabilecek mi?

ABD’deki son gelişmeler, bu ve benzeri soruların seçim günü ve sonrası, sadece AGİT gözlemcilerini meşgul etmeyeceğini gösteriyor.