AKP: Erdoğan'ın adaylığı önünde hiçbir engel yok
28 Mart 2023
AKP Sözcüsü Ömer Çelik, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 14 Mayıs seçimlerinde aday olmasına resmi olarak itirazda bulunan partilere yanıt verdi.
AKP Genel Başkan Yardımcısı Çelik, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) yapılan bu itirazların, "hukuk dışı yollarla siyasete yön vermeye çalışan kötü alışkanlıkların depreştiğini gösterdiğini" söyledi.
Çelik, "Cumhurbaşkanımızın adaylığı önünde hiçbir engel yoktur. Cumhurbaşkanımızın bu seçimlerde yeniden aday olduğunu aylar öncesinden açıklamıştık. Nitekim usulüne uygun şekilde adaylık başvurusu yapılmıştır" ifadelerini kullandı.
"Milletimizin sahip olduğu demokrasi sandığına hiç kimse ipotek koyamaz!" açıklamasında bulunan Çelik, "Demokratik seçimlerle milletin adayıyla yarışmaktan korkan çevreler, Cumhurbaşkanımızın önüne siyasi hayatı boyunca çeşitli engeller çıkardılar. Bu yaklaşım, Cumhurbaşkanımızla demokrasi meydanında yarışmaktan korktuklarının itirafı olmaktan başka işe yaramadı" diye ekledi.
AKP Sözcüsü Çelik, "Söz ve karar milletindir! Milletimiz, siyasi pazarlıklar yoluyla ülkemizin geleceğine dair kumar oynamak isteyenlere sandıkta bir kez daha demokrasi dersi verecektir" dedi.
Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmasına, İYİ Parti'nin ardından DEVA Partisi ve Memleket Partisi de itirazda bulunmuştu.
DEVA Partisi Sözcüsü İdris Şahin, YSK'ya sunulan itiraz dilekçesinde, Erdoğan'ın isminin bugün Resmi Gazete'de yayımlanan geçici aday listesinden çıkarılmasını talep ettiklerini açıkladı.
Bir kişinin en fazla iki defa cumhurbaşkanı olabileceğine ilişkin düzenlemenin ilk defa 31 Mayıs 2007 tarihli Anayasa değişikliğiyle kabul edildiğini ve bu değişiklikten itibaren ilgili anayasal hükmün kesintisiz uygulandığını belirten Şahin, "Sayın Erdoğan'ın yeniden adaylığı Anayasa'nın 101'inci maddesinin 2'nci fıkrasına açıkça aykırıdır" dedi.
14 Mayıs'taki seçimlere TBMM tarafından alınan kararla değil, 10 Mart 2023 tarihli Cumhurbaşkanı kararıyla gidildiğini belirten Şahin, bu nedenle Erdoğan'ın Anayasa'nın 116'ncı maddesi kapsamında aday olmasının da mümkün olmadığını belirtti.
Memleket Partisi'nden yapılan açıklamada da "Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü kez Cumhurbaşkanı adaylığının Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle YSK'ya itiraz dilekçemizi verdik. YSK üyelerine çağrımız; kararınızı Erdoğan'a göre değil, Anayasa'ya göre verin!" denildi.
YSK geçici aday listesini yayımladı
YSK, 14 Mayıs'ta yapılacak cumhurbaşkanı seçimi için aday gösterme süresinin tamamlanmasının ardından adayların geçici listesini Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımladı. Geçici listede, Cumhur İttifakı'nın adayı olan AKP Genel Başkanı Erdoğan, Millet İttifakı'nın aday gösterdiği CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce ve Ata İttifakı'nın adayı Sinan Oğan'ın isimleri yer aldı.
Geçici listede ismi bulunan adaylara, 29 Mart Çarşamba günü saat 17'ye kadar itiraz edilebiliyor. YSK, itirazları değerlendirip karara bağladıktan sonra cumhurbaşkanı adaylarının kesin listesini 31 Mart Cuma günü Resmi Gazete'de yayımlayacak.
Muhalefet, Erdoğan'ın 2014 ve 2018 yıllarında iki defa Cumhurbaşkanı seçildiğini belirterek 2023'te üçüncü kez cumhurbaşkanı adayı olamayacağı görüşünü savunuyor. Ancak iktidar, Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk Cumhurbaşkanı olarak 2018'de seçildiğini, bu yılki seçiminse ikinci seçim olacağını belirtiyor.
2007'de iki defa seçilme sınırı getirildi
Anayasa'ya göre 2007 yılına kadar Cumhurbaşkanı seçimi doğrudan TBMM tarafından yapılıyordu. Yedi yıllığına, bir defalığına seçilen ve tarafsız bir konumda olan Cumhurbaşkanı ikinci defa aday olamıyordu. Ancak 2007'de Abdullah Gül'ün adaylığı sürecinde yaşanan 367 krizi üzerine anayasa değişikliği yapılarak cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi uygulamasına gidildi. Görev süresi beş yıla indirilen cumhurbaşkanına iki defa seçilme hakkı getirildi.
TBMM tarafından yedi yıllığına Cumhurbaşkanı seçilen son isim olan Abdullah Gül'ün görev süresi 2014'te doldu. Parlamenter sistemin uygulandığı bu dönemde Erdoğan, 2014 yılında halk tarafından seçilen ilk Cumhurbaşkanı oldu.
Erdoğan'ın görev süresinin dolmasına iki yıl kalmışken 16 Nisan 2017'de yapılan anayasa değişikliği referandumunda Başbakanlık kaldırılarak yerine Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi getirildi. Anayasa değişikliği kapsamında cumhurbaşkanının yetkileri artırıldı, cumhurbaşkanı seçimi şartları ise değişmedi. Anayasanın 101'inci maddesinde bu durum "Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir. Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir" şeklinde yer aldı.
Anayasanın 116'ncı maddesinin üçüncü fıkrasında ise "Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi hâlinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir" düzenlemesi getirildi.
DW/CÖ,AU,HT