Suudilere silah satışında uzlaşma sağlanamıyor

Alman hükümetine bağlı bir komisyon olan Federal Güvenlik Konseyi(BSR), Suudi Arabistan'a silah satışının durdurulmasına yönelik kararın süresinin uzatılması konusunda uzlaşamadı.

Başbakan Angela Merkel ve bakanlardan oluşan konseyin toplantısında, Yemen'deki iç savaşa müdahil olan taraflara getirilen silah satışı kısıtlamaları masaya yatırıldı.

Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert, "Zaman baskısı bulunuyor ve bu konuda yoğun istişareler içerisindeyiz" ifadesini kullandı ve toplantıdan nihai bir karar çıkmadığını belirtti.

Merkel'in başbakanlığındaki koalisyon hükümetini oluşturan Hristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) durdurma kararının kalkmasından yanayken, diğer ortak Sosyal Demokrat Parti (SPD) ise altı aylık uzatmaya gidilmesini istiyor.

Anahtar SPD'de

Ancak kulislerde, çıkmazın aşılması amacıyla SPD'nin duruşunu değiştirebileceği konuşuluyor. Almanya'nın çeşitli günlük gazetelerin bağlı olduğu Yazı İşleri Ağı'nın (RND) raporuna göre SPD, ülkede üretilen parçalarının toplam değerinin yüzde 10 ila 20'yi geçmemesi koşuluyla silah ve mühimmatın satışına izin verebilir.

SPD Dış Politika Sözcüsü Nils Schmid ise konu hakkındaki açıklamasında "Almanya'nın, AB ortakları ile geliştirdiği projelere ilişkin kararları SPD olarak bloke etmeyeceğiz" dedi ve koalisyon hükümeti içinde ortak bir tavır geliştirme konusunda umutlu olduğunu belirtti.

Ancak SPD'nin Meclis Grup Başkanvekili Rolf Mützenich silah ihracatına getirilen yasağın tamamen kaldırılmaması gerektiği görüşünde. Basına konuşan Başkanvekili, "Alınacak karar ile Riyad'a güçlü ve net bir sinyal gönderilmeli" ifadesini kullandı.

Fransa bastırıyor

Çarşamba günkü kabine toplantısına Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian da katıldı. Le Drian'ın toplantıya katılma kararı, Fransa'nın Berlin Büyükelçisi Anne-Marie Descotes'un Alman hükümetinin silah satışı konusunda Avrupa Birliği içindeki işbirliğini zedelediği suçlaması sonrası alındı.

Almanya'nın mevcut kararı AB üyeleri arasında ortak üretilen silahların da bir kısmını kapsadığı için Fransa ve Britanya gibi ülkeler Suudi Arabistan'a silah satışının durdurulmasına karşı çıkıyor.

Ancak Fransız hükümeti de Riyad'la sürdürdüğü ortaklıktan dolayı eleştirilere maruz kalıyor. Aralarında Uluslararası Af Örgütü ve Dünya Doktorları Derneği gibi örgütlerin de bulunduğu 12 sivil toplum girişimi geçen hafta Yemen'deki iç savaşa müdahil olan devletlere silah satışının derhal durdurulması çağrısı yapmıştı.

Yemen'de savaş suçu işlenmiş olabilir

Birleşmiş Milletler, Yemen'de son dört yıldır devam eden iç savaşta hem Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyon destekli merkezi hükümetin hem de İran destekli Husilerin savaş suçu işlemiş olabileceğini belirtiyor.

Almanya, 6 bin 600'den fazla sivilin hayatını kaybettiği ve Yemen'in nüfusunun yüzde 70'inin açlık mücadelesi verdiği savaşa müdahil olan ülkelere silah satışını 2018 yılının Mart ayında durdurmuş, ancak hâlihazırdaki anlaşmaların sürdürülmesine ve teslimatın yapılmasına karar vermişti.

Takip eden dönemde 2 Ekim 2018'de Suudi asıllı gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda öldürülmesi sonrası Berlin yasak kararını genişleterek mevcut projeler kapsamındaki teslimatın da askıya alınmasına karar vermişti.

Fransız bakanlar Suudi Arabistan'a satılan silahların Yemen'de kullanılmadığını ileri sürmüştü. Ancak Deutsche Welle ve ortaklarının yürüttüğü bir araştırmanın Şubat ayında yayınlanan sonuçlarına göre Yemen'deki Alman silahları belgelenmişti.

DW,dpa/ÇÖ,GA

© Deutsche Welle Türkçe