Almanya'ya iş gücü göçü nasıl kolaylaşacak?

Almanya'da hükümet, iş gücü göçünün önündeki bürokratik engelleri ortadan kaldırarak iş piyasasında oluşan nitelikli eleman açığını hızla kapatmak amacıyla yabancı vasıflı elemanların Almanya'ya daha kolay gelebilmesinin önünü açacak yasa tasarısını onayladı. Çarşamba günü Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilen tasarı, Almanya'yı yabancı kalifiye elemanlar için daha cazip hale getirmeyi amaçlıyor.

Yeni yasa kapsamında Almanya'ya gelecek olanların ülkelerinde aldıkları meslek diplomaları veya sertifikaların Almanya'daki denkliğinde kolaylık sağlanacak. Avrupa Birliği (AB) dışı ülkelerden gelecek olanlarda, ülkelerinde bir dalda meslek eğitimini tamamlamış ve o alanda en az iki yıl çalışmış olma koşulu aranacak. Bu kişiler diploma veya sertifika denkliğini Almanya'ya geldikten sonra yaptırabilecek.

İş gücü göçü yasası kapsamında Almanya'ya gelmek isteyenlere, puanlama sistemine dayalı Fırsat Kartı olarak tanımlanan bir belge verilecek. Bir yıl geçerli olacak bu belgeyle Almanya'ya gelip iş aramak mümkün olacak. Fırsat Kartı ile Almanya'ya gelenler mesleki niteliğine uygun iş bulana dek asgari düzeyde geçimini temin etmek üzere haftalık 20 saati geçmeyen geçici işlerde çalışabilecek. 

Almanya yabancı iş gücüne neden ihtiyaç duyuyor? 

Konuyla ilgili olarak Berlin'de düzenlenen basın toplantısında konuşan Sosyal Demokrat Partili (SPD) İçişleri Bakanı Nancy Faeser, "Bugün bir ekonomi merkezi olan Almanya için çok güzel bir gün" dedi. "Ekonomimizin yıllardır acilen ihtiyaç duyduğu vasıflı personelin ülkeye kazandırılması için gerekli temelleri atıyoruz" diye konuşan Faeser, "Almanya uzun zamandır bir göç ülkesiydi. Şimdi nihayet, modern bir göç yasası oluşturma fırsatı bulduk" dedi.

Federal İçişleri Bakanlığı ile Federal Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı tarafından hazırlanan yasa, Alman iş gücü piyasasına yabancı ülkelerden nitelikli iş gücü göçünü kolaylaştırmayı amaçlıyor. Böylece uzun süredir kalifiye eleman bulmakta zorlanan Alman şirketleri yabancı uzmanları daha kolay istihdam edebilecek. Alman makamlarının açıkladığı verilere göre nitelikli çalışan açığı 2022 yılında bir milyon 980 bini aştı. Almanya'da yaşlı ve çocuk bakımı, bilişim, el sanatları, KOBİ'ler ve sanayi dahil olmak üzere pek çok alanda kalifiye eleman eksikliği yaşanıyor.

Almanya İstihdam Dairesi'ne göre iş piyasasının istikrarını koruması için yılda 400 bin kalifiye iş gücünün göçüne ihtiyacı var. 

Puan sistemi ve Fırsat Kartı uygulanacak

Tasarı, öncelikle AB dışından gelen iş gücüne yeni imkanlar tanınmasını hedefliyor. Aile birleşimi ve mesleki niteliklerin tanınması gibi alanlarda kolaylaştırmaların yanı sıra puan sistemine dayalı bir "Fırsat Kartı" uygulamasını da içeriyor. Puan sayısı hesaplanırken dikkate alınan kriterler arasında dil becerileri, mesleki deneyim, yaş ve Almanya ile bağlantı yer alıyor. "Fırsat Kartı" Almanya'ya gelen nitelikli kişilere deneme amaçlı çalışma ve ikincil iş yapma olanağı da tanıyor.

Ayrıca Almanya'da eğitim amacıyla bulunan yabancıların oturma izinlerinin çalışma iznini de kapsayacak şekilde değiştirilmesi de kolaylaştırılacak.

Koalisyon ortağı Hür Demokrat Parti (FDP) Milletvekili Ann-Veruschka Jurisch, "Yıllar süren çabaların ardından Almanya nihayet Kanada modeline dayalı bir puan sisteminin olduğu modern bir göç yasasına kavuşuyor" dedi.

Mavi Kart ve Batı Balkan ülkeleriyle iş gücü anlaşması  

AB ülkelerinde geçerli olan Mavi Kart uygulamasında da maaş sınırı düşürülecek. Bu uygulama 10 yıl önce AB çapında AB ülkeleri dışından gelen yüksek nitelikli iş gücü için yürürlüğe girmişti. Ancak bu karta sahip olabilmek için başvuru sahibinin yılda en az 58 bin 500 euro, eleman eksikliğinin bulunduğu alanlarda da en az 45 bin 552 euro kazanması şartı bulunuyordu. 
Maaş sınırı düşürülürken ayrıca IT uzmanları ve belirli alanlarda uzmanlaşmış kişiler de akademik düzeyde deneyime sahiplerse üniversite diploması olmadan da bu kart için başvuruda bulunabilecek.

Bir diğer kolaylık da Balkan ülkelerinden gelenlere yönelik. Almanya, altı Batı Balkan ülkesinden iş gücü alımı için 2023 yılına kadar sınırlı olan bir anlaşma yapmıştı. Bu anlaşma şimdi süresiz hale getiriliyor, ayrıca yıllık kontentajan da iki kat artırılarak 50 bine yükseltiliyor. 

Diplomalarda denklik sıkıntısı azaltılıyor 

Türkiye dahil AB dışından Almanya'ya gelen iş gücünün yaşadığı başlıca sorunlardan biri üniversite diplomalarının tanınmasının uzun sürmesi. Ancak tasarının yasalaşması sonrasında en az iki yıl mesleki deneyimi bulunanlardan sahip oldukları diplomaların Almanya'da tanınması istenmeyecek. İçişleri Bakanı Feaser bu kolaylıkla ilgili "Bu uygulama daha az bürokrasi ve daha kısa süreçler anlamına geliyor" yorumunu yaptı. 

Bu düzenleme sadece belirli bir maaşın üzerine çıkan nitelikli iş gücü için geçerli. Ancak belirli bir maaşın eşiğine çıkamayan ve diploması tanınması gerekenler için de bir seçenek var. Nitelikle iş gücü, işverenle anlaşması durumunda diploması tanınma aşamasındayken Almanya'ya gelip çalışabilecek. 

Vatandaşlık Yasası da değişecek

Öte yandan Almanya'da iş gücü göçünü düzenleyen yasa ile birlikte yeni bir vatandaşlık yasası da gündemde. Almanya'ya Fırsat Kartı uygulaması kapsamında gelecek olanlara vatandaşlık hakkının da tanınması planlanıyor. Tasarıda, "İyi entegre olmuş ve iyi niteliklere sahip kişilerin Alman vatandaşı olmaları da sağlanmalıdır" ifadelerine yer verilirken, İçişleri Bakanı Faeser, "Vasıflı eleman göçü ve modern vatandaşlık yasası birbirinin parçasıdır" dedi.

Faeser'in Nitelikli İş gücü Yasası ile birlikte hayata geçirmeyi planladığı Vatandaşlık Yasası Reformu, Hür Demokrat Parti'den henüz onay almadı.

Faeser'in hazırladığı taslağa göre AB vatandaşı olmayanlar da çifte vatandaş olabilecek. Bu özellikle Türkleri ilgilendiren bir durum. Zira mevcut yasaya göre Alman vatandaşlığına geçmek isteyen Türkler, Türk vatandaşlığından çıkmak zorunda kalıyor. FDP ise prensipte çifte vatandaşlığa karşı olmadığını ancak vatandaşlığa geçişte aranan bazı şartların esnetilmesinden yana olmadığını belirtiyor.
FDP, halen sekiz yıl olan Almanya'daki asgari ikamet süresinin beş yıla indirilmesine destek verirken vatandaşlığa kabul için aranan dil ve kendi geçimini sağlayabilme koşullarından taviz vermeye yanaşmıyor.

DW,dpa,KNA/TY,BK/HS

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?