Amerikan istihbaratında reform sözü

John Negroponte’nin yeni görevi oldukça zorlu bir çalışma gerektiriyor. Son olarak ABD’nin Irak’taki Büyükelçisi olarak görev yapan deneyimli diplomattan 15 Amerikan gizli istihbarat kuruluşunu, işleyen bir bütün haline getirmesi isteniyor. Milli İstihbarat Başkanlığı, 11 Eylül saldırılarına yol açan istihbarat eksiklikleri ışığında, Amerikan gizli istihbarat birimlerine çeki düzen verme amacıyla oluşturulmuştu. Negroponte’nin Amerikan Senatosu Gizli İstihbarat Komisyonu’nda gerçekleşen sorgulamasında da bu konu ön plandaydı.

Negroponte gelecekte istihbarat çalışmalarından daha iyi sonuçlar alınacağı sözü vererek, “İstihbarat çabalarımız daha iyi sonuçlar yaratmalıdır. Benim görevim bu. Bu kadar basit“ dedi. Negroponte tüm bu reformların nasıl hayata geçirileceği konusunda ise sessizliğini koruyor ve ayrıntılar üzerinde çalışmaların sürdüğünü söylüyor.

Negroponte, en büyük önceliğinin, şimdiye kadar genelde rekabet halindeki istihbarat birimleri arasında işbirliğini sağlamak olduğunu vurgulayarak “Yeni yasalar bana, gizli servislerin bütçesi, personel ve satın alımlar konusunda daha kapsamlı yetkiler veriyor. Bana verilen yetkileri mümkün olduğunca kapsamlı bir şekilde kullanmak istiyorum“ diyor.

Honduras’ta yaşananlar

Muhalefetteki Demokratlar ise Negroponte’nin bu iş için doğru kişi olduğundan şüpheliler. Bu şüpheleri besleyen en önemli etken, Negroponte’nin 80’li yılların başında Honduras’ta büyükelçi olarak görev yaptığı dönemde yaşananlar. Demokratlar, Negroponte’nin komşu Nikaragua’daki kontrgerillalara aktif destek verdiği ve Honduras yönetiminin insan hakları ihlallerini görmezden geldiği suçlamasında bulunuyor. Demokrat Senatör Ron Wyden dünkü oturumda Negroponte’ye seslenerek şunları söyledi:

“Beni rahatsız eden, 20 yıl önce Orta Amerika’da yaşananlar değil. Kimse bu olayları yeniden deşmek istemiyor. Bu yapıcı da olmaz. Ama burada sizin karar verme yetiniz üzerine konuşuyoruz. Bana öyle geliyor ki, o dönemde olayları Amerikan yönetiminin istekleri doğrultusunda boyalı gözlüklerle gördünüz.“

Demokrat Senatör Wyden bu sözleri ile Negroponte’nin, sadece Başkan’ın duymak istediği materyalleri sunabileceği ve diğerlerini hasıraltı edebileceği şüphesini dile getiriyordu.

Negroponte kendini savundu

Aynı suçlama Irak’ta kitle imha silahlarının varlığı konusunda eski CIA Başkanı George Tenet ile ilgili olarak da gündeme gelmişti. Negroponte ise bu endişelere karşı “Olayları nasıl görüyorsam öyle adlandırmam gerektiğine inanıyorum. Ayrıca Başkan’ın istihbarat birimlerinden ve istihbarat başkanından salt gerçekleri duymayı hakettiğine de inanıyorum“ yanıtını verdi.

Negroponte, Honduras’taki görev dönemi dahil olmak üzere tüm kariyeri boyunca hukuk ve yasalara bağlı kaldığını belirterek, yeni görevinde kendisine bağlı ajanların da bu ilkelere uymasını sağlayacağını söyledi.