Analiz: Turkcell "Varlık"Cell oldu, Ziraat Bankası rahatladı

Turkcell’deki en büyük hisse, şimdiye kadar benzeri görülmemiş kadar karmaşık bir operasyon sonucunda, Türkiye Varlık Fonu'na (TVF) geçiyor. İki ortağın hisselerini sattığı, TVF'nin yönetime sahip en büyük ortak olduğu şirkette, ikinci ortak payını artıran Rus LetterOne şirketi olacak. Şirketin yüzde 49 hissesi ise halka açık bulunuyor.

Turkcell’in, “Varlık”Cell olduğu yorumlarına neden olan hisse operasyonu her açıdan ilginçti. Her şeyden önce Turkcell’in yönetimi yaklaşık 15 yıldır, karmaşık ortaklık yapısı ve hisse oranlarının getirdiği hukuki uzlaşmazlıklar nedeniyle kaos içerisindeydi, bir ara basit yönetim kararları bile alınamaz hale gelmişti. Bu operasyonla birlikte Varlık Fonu yüzde 15’i imtiyazlı, toplam yüzde 26.2'lik hissesiyle Turkcell'in yönetiminde kesin söz sahibi olacak. Şirketin kuruluşunda yer alan şirketlerden Telia Company ucuz fiyata hissesini satarak Türkiye’den çıkarken, kuruluştaki en büyük ortak Çukurova Grubu ise Ziraat Bankası’na olan borcuna mahsuben tüm hisselerini, Ziraat’ın de sahibi olan Varlık Fonu’na devrediyor.

Kim kazançlı çıktı?

Bankacı Kerim Rota’nın hesaplamalarına göre 4.7 milyar dolarlık piyasa değeri olan Turkcell’deki alım satımlarda üç ayrı fiyat daha uygulandı. Piyasa değerine karşılık Telia’nın 2.2 milyar dolar hesabıyla hisse sattığı, Çukurova’nın 16.1 milyar dolar üzerinden hisse sattığı, LetterOne’ın 3.3 milyar dolar üzerinden alım yaptığı hesaplandı. Kim kazançlı çıktı derseniz; borcuna karşılık olduğu için hissesini şu an fahiş denilebilecek bir fiyat üzerinden, Ziraat Bankası kanalıyla TVF'ye devreden Çukurova Grubu şanslı olarak nitelendirebilir. Bu arada artık tahsil edilemez duruma gelen 1.6 milyar dolarlık Çukurova kredisini bu yolla tahsil edeceği için, Ziraat Bankası da şanslı şirketlerden biri oluyor. 4.7 milyar dolarlık piyasa değeri olmasına rağmen, 3.3 milyar dolar üzerinden yapılan hesapla hisse oranını yüzde 13.2'den 24.8’e çıkaran LetterOne de kârlı bir iş yapmış oluyor.

Bu operasyondan en çok zarar gören şirket ise yaklaşık yüzde 24’lük hissesine 530 milyon dolarla yetinen Finlandiyalı Telia Company diyebiliriz. Telia’nın son yıllarda fırsatını bulduğu an Turkcell’deki hissesini satmak istediği biliniyordu ama bu kadar ucuza satacağı sanılmıyordu. Varlık Fonu yetkilileri Telia’nın satışını, hem Türkiye ve bölgeden çıkış planı hem de yıllardır kazandığı parayı örnek göstererek, "makul bir ticaret yaptı” gibi göstermeye çalışıyorlar ama Telia’nın bu fiyata razı olmasının ardında tam olarak neler yaşandığı bilinmiyor.

TVF Sayıştay denetiminde değil

Turkcell’in sahipliği, TVF’nin şimdiye kadarki en büyük operasyonu denilebilir. Hükümet, hisse oranlarıyla ile ilgili hukuki kaosu kullanarak uzun zamandır zaten yönetimde söz sahibiydi. Bu operasyondan sonra dokuz kişilik yönetim kurulunun beş üyesini TVF kanalıyla Hükümet atayacak. Turkcell Holding lağvedilerek ortaklık yapısı sadeleştirilecek. TVF’nin bu alım satımlarda halka açık hisseler için çağrı yapma zorunluluğu bulunmuyor. Bu arada mevzuata göre TVF’nin hesaplarının Sayıştay denetiminde olmadığını da söylemek gerek. Bu özellik piyasalarda, “Hesap vermesi gereken denetime tabi Ziraat Bankası, üzerindeki yükü hesap vermeyen TVF’ye atmış oldu” yorumlarına neden oluyor.

Operasyonla ilgili sorulardan biri de TVF’nin bu alımın gerektirdiği kaynağı nereden bulacağı. Ödemelerin takvimi bilinmiyor, analistler hesapları da yapılan açıklamalara göre yapıyorlar. Detaylar netlik kazanmış değil ama 1.6 milyar dolar Ziraat Bankası’na, 530 milyon dolar Telia’ya ödeyecek olan TVF, bir kısmını LetterOne’a satsa bile, yaklaşık 2 milyar doları ya da bunun TL karşılığını bulmak zorunda. Böyle bir para kasada bulunmadığı için, yakın zamanda TVF’nin yüklü iç ve dış borçlanmalara çıkabileceği şimdiden konuşulmaya başlandı.

Operasyonun algısını yönetme görevi üstlendiği anlaşılan TVF Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Zafer Sönmez, dün bütün gün TV'lere, gazetelere röportajlar vererek, 1-1,5 yıldır bu operasyonu planladıklarını anlattı. Hürriyet'den Sefer Levent'e de konuşan Sönmez'in, Turkcell'i satmak için almadıklarını, stratejik bir yatırım olarak gördüklerini ve büyüteceklerini belirtirken, "TVF olarak bölgede benzer yeni satın almalar yapabileceklerini” söylemesi dikkat çekiciydi.

 

Erdal Sağlam

© Deutsche Welle Türkçe