Ankara ve Bağdat'tan IKBY referandumuna tepki

Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'nin 25 Eylül'de bağımsızlık referandumu düzenleneceğini açıklamasına Ankara ve Bağdat yönetimlerinden tepki geldi. Başbakan Binali Yıldırım Türkiye'nin de içinde bulunduğu bölgede yeterince sorun olduğunu belirterek, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'nin bağımsızlık referandumu düzenleme kararını "sorumsuzca" olarak nitelendirdi. 

Dışişleri Bakanlığı da konuyla ilgili yazılı bir açıklama yaparak, böyle bir referandum hakkında Türkiye'nin görüş ve endişelerini bölgesel yönetimle ve Irak hükümeti ile paylaştığını ve bunun istikrarsızlığı artıracak olumsuz sonuçlar doğuracağı uyarısını yaptığını hatırlattı.

Bakanlığın açıklamasında, "IKBY liderliğinin bu yöndeki tavsiye ve uyarılarımız hilafına, 25 Eylül 2017 tarihinde bağımsızlık konusunda referandum düzenleyeceği yönünde açıkladığı kararını da yukarıda belirtilen çerçevede değerlendiriyor ve bunun vahim bir hata teşkil edeceğini düşünüyoruz" denildi.

"Irak'ın toprak bütünlüğünün ve siyasi birliğinin muhafaza edilmesi Türkiye'nin Irak politikasının temel ilkelerinden biridir" diyen Dışişleri Bakanlığı Irak'ın önündeki en önemli meselenin IŞİD ile mücadele ve IŞİD'in neden olduğu tahribatın giderilmesi olduğu vurgulandı.

Bağdat yönetiminden tepki

"Irak halkının içinde bulunduğu bu olağandışı koşullarda, üstelik statüsü tartışmalı bölgeleri de içerecek şekilde yapılacak bir referandumun halkın iradesini yansıtmaktan uzak kalacağı açıktır" denildi.

Irak hükümet sözcüsü Saad el-Hadisi bugün yaptığı yazılı açıklamada, "Hiçbir taraf diğerlerinden ayrı olarak ve tek başına Irak'ın geleceği için karar veremez" dedi. Hadisi, "Irak anayasal olarak tam egemenliğe sahip, demokratik ve federal bir ülkedir... Irak'ta herhangi bir taraftan gelecek her türlü adımın anayasaya dayalı olması gerekir" ifadelerini kullandı.

Diğer taraftan Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel Libya ziyareti sırasında yaptığı açıklamada referandum kararını "büyük bir endişe" ile izlediğini söyleyerek, "bu konuda tek taraflı atılacak adımlara" karşı uyarıda bulundu.

Referandum kararı

Bu hafta Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani başkanlığında bir araya gelen Kürt siyasetçiler, bağımsızlık için yapılacak referandumun tarihini 25 Eylül olarak açıklamıştı. Tarihi karar, Irak'ın kuzeyindeki Selahaddin kentinde biraraya gelen Kürt partilerin temsilcileri tarafından alınmıştı.

Statüsü tartışmalı olan petrol zengini Kerkük'ün nüfusunu Kürtler, Türkmenler ve Araplar oluşturuyor. Saddam Hüseyin'in devrilmesinden sonra hazırlanan anayasa, Kerkük'ün statüsünün referandumla belirlenmesini öngörüyordu. Ancak, ABD işgali sonrası istikrarın bir türlü sağlanamadığı ülkede böyle bir referandum bugüne kadar yapılmadı.

Geçtiğimiz aylarda Kerkük'teki resmi dairelere şehir konseyinin kararı ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin bayrağının asılması, Erbil ile Bağdat arasında gerginliğe neden olmuş, Kerkük'ün statüsünü bir kez daha dünyanın gündemine taşımıştı.

Ankara'nın da tepki gösterdiği bu adım sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Kerkük Kürtlerindir safsatasına Türkiye olarak asla uymuyoruz. Dolayısıyla 'bizimdir' diyerek böyle bir iddianın içerisine girmeyin, onun bedeli de ağır olur" değerlendirmesinde bulunmuştu.

 

© Deutsche Welle Türkçe

Reuters/DW,SSB/BD