Avrupa çöl güneşiyle aydınlanacak

Çölde elde edilecek elektrik sadece bölge ülkelerine döviz kazandırmakla kalmayacak, aynı zamanda onların da enerji ihtiyacını karşılayacak. Güzel bir vizyon bu! Ve gerçekleştirildiği takdirde yenilenebilir enerjiler yönünde büyük bir adım atılmış olacak. 400 milyar euroya malolması beklenen projenin nasıl finanse edileceği ise henüz meçhul.

400 milyar Euro... Bu, Avrupa’nın borçlu devletleri için Almanya’nın kefil olduğu meblağa yakın bir rakam. Kuzey Afrika çöllerinde kurulacak tesislerden güneş enerjisi sağlayacak olan Desertec, birbiri ile bağlantılı çok sayıda elektrik santralından oluşuyor. Peki projenin finansman kaynağı nasıl sağlanacak?

Desertec girişiminin finansörlerinden olan Münchener Rückversicherung adlı reasürans şirketinden Ernst Rauch, daha aşılması gereken çok sayıda engel olduğunu söylüyor: “Burada bir sübvansiyon mekanizması ile karşı karşıyayız ki bu mekanizma ‘Yenilenebilir Enerji’ teknolojisini daha hızlı bir biçimde piyasaya kazandırmaya yetmez. Zira Kuzey Afrika bölgesindeki tüketici fiyatı gerçek maliyeti yansıtmıyor. Şu sıralarda fosil, yani konvansiyonel enerjilere sübvansiyon uygulanıyor. Siyasetin sübvansiyonların akıbeti hakkında karar alması gerekiyor.”

Maliyeti yüksek

Ayrıca, dünya üzerinde çok fazla güneş enerjisi ile çalışan santral olmadığı için maliyeti hâlâ çok yüksek. Alman Sivil Havacılık ve Uzay Dairesi’nden Robert Pitz-Paal, “Teknoloji kullanımında her zaman bir tecrübe ve öğrenme sürecinden geçen farklı teknolojilere fırsat tanımak gerekiyor. Örneğin fotovoltaik, güneş enerjisini başarılı bir biçimde kullanan bir teknoloji. Bizce solar enerji teknolojisi de başarılı olacak. Fiyatların düşmesine bakılacak olursa, bu alanda ilk başarıların kaydedildiğini saptıyoruz. Ama daha önümüzde kat edilecek uzun bir yol var" diyor.

Fosil enerjilere yapılan devlet sübvansiyonları ve solar enerji üretiminin pahalıya mal olması nedeniyle özel şirketler çöldeki güneş enerjisi projesine pek sıcak bakmıyordu. Ancak çöldeki güneş enerjisini Avrupa'ya taşıyacak olan yatırımın her yıl biraz daha ucuzlayacağı anlaşılınca kollar sıvandı. Önümüzdeki yıl Fas'ta güneş enerjisi ile çalışan ilk santralın inşaatına başlanacak. Projenin finansmanına katılanlar arasında Alman KfW Kalkınma Bankası, Dünya Bankası ve bir Fransız bankası bulunuyor.

Özel yatırımcı beklentisi

Alman KfW Kalkınma Bankası’ndan Wolf Muth, bu tür finansmanların bu alanda başı çekme özelliği taşıdığını vurguluyor: “Projelerin büyük bir bölümü ticari bankalar ve sermaye piyasası üzerinden finanse edilmek zorunda. Zira sonuçta ortaya çıkacak meblağlar, parasal işbirliği çerçevesini aşan, devasa boyutlara ulaşabilir.”

Desertec projesinde, güneş enerjisinden elde edilen enerjinin uzun vadede fosil enerjilerden kazanılan elektrik enerjisinden daha pahalı olmaması ümit ediliyor. Maliyetin düşmesiyle birlikte özel yatırımcının projeye daha fazla ilgi göstermesi bekleniyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Insa Wrede / Çeviri: Çelik Akpınar

Editör: Ahmet Günaltay