Batılı ülkeler Sudan'da tahliye operasyonu düzenledi
23 Nisan 2023
Ordu ve milis güçleri arasında çatışmaların sürdüğü Sudan'da yabancı ülke vatandaşları ve diplomatlarının tahliyesi başladı. ABD ordusu helikopterlerle başkent Hartum'daki ABD büyükelçiliğine indirme yaptı ve buradaki elçilik çalışanlarını tahliye etti. Beyaz Saray ve ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamalarda elçilik çalışanlarının güvenli bir biçimde ülkeden çıkartıldığı ve Hartum'daki Büyükelçiliğin belli olmayan bir tarihe kadar kapatıldığı duyuruldu.
Operasyonla ilgili bir açıklama yapan ABD Başkanı Joe Biden, bir kez daha Sudan'da çatışan taraflara ateşkes çağrısı yaptı ve şiddeti kınadı. Biden yaptığı yazılı açıklamada şiddetin vicdanen kabul edilebilir olmadığını ve sona ermesi gerektiğini söyledi.
Operasyona 100 Amerikan askeri katıldı
ABD'den yapılan açıklamalara göre Chinook tipi üç helikopterle düzenlenen tahliye operasyonuna 100 asker katıldı. Cibuti'den havalanan helikopterlerin Hartum'da bir saatten uzun olmayan bir süre içinde operasyonu tamamladığı belirtildi. Tahliye edilenlerin sayısının da 100'den fazla olmadığı ifade edildi.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak da, Hartum'daki İngiliz Büyükelçiliği'nde görevli personel ve ailelerinin Sudan'dan tahliye edildiğini duyurdu. Sunak, Pazar günü sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Birleşik Krallık ordusu, İngiliz diplomatların ve ailelerinin Sudan'dan tahliyesini zor ve hızlı bir şekilde tamamladı" dedi.
Fransa Dışişleri Bakanlığı da Sudan'daki Fransız vatandaşlarını çıkarmak için "hızlı bir tahliye operasyonu" başlattıklarını duyurdu. Operasyonda diğer Avrupa ülkelerinin ve "müttefik partner ülkelerin" vatandaşlarına da yardım edileceği belirtildi ancak operasyonun detaylarına ilişkin bilgi verilmedi. Hollanda da vatandaşlarının tahliyesine başladı.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından Cumartesi günü yapılan açıklamada da, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Sudanlı muhatapları ile görüşmelerinin ardından yapılan güvenlik değerlendirmeleri sonucunda, özellikle çatışma bölgelerinde bulunan Türk vatandaşlarının Pazar günü karayoluyla üçüncü bir ülke üzerinden dönüşünün sağlanmasına karar verildiği belirtildi.
Sudan'da Genelkurmay Başkanı Abdulfettah el Burhan'a bağlı ordu birlikleri ile paramiliter Hızlı Destek Güçleri'ne (HDG) komuta eden yardımcısı General Muhammed Hamdan Dagalu'ya bağlı milisler arasında çatışmalar 15 Nisan tarihinde başladı.
Burhan ve Dagalu, Sudan'da Ekim 2021'de gerçekleşen ve yaklaşık 46 milyonluk nüfusa sahip ülkenin demokrasiye geçiş sürecini sonlandıran askeri darbeyi birlikte düzenlemişti. İki eski müttefik arasındaki gerginlik, Sudan'da sivil iktidara geçişe yönelik planın parçası olarak HDG'nin de tamamen orduya katılmasını öngören reform nedeniyle yaşanıyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün verdiği bilgilere göre şimdiye kadar çatışmalarda 420'den fazla insan hayatını kaybederken 3 bin 700 kişi de yaralandı.
Suudi Arabistan'dan deniz yoluyla tahliye operasyonu
Cumartesi günü Suudi Arabistan donanmasının Kızıldeniz üzerinden düzenlediği tahliye operasyonuyla 150'den fazla sivil ülkeden tahliye edildi. Tahliye edilenlerin 91'inin Suudi Arabistan vatandaşı, geri kalan 66 kişinin de Bulgaristan, Kanada, Katar, Kuveyt, Mısır, Tunus, Birleşik Arap Emirlikleri, Hindistan, Pakistan, Burkina Faso ve Filipinler vatandaşları olduğu açıklandı.
Başka ülkeler de Sudan'da sayısı binleri bulan vatandaşlarını tahliye etmek için hazırlık yapıyor. Güney Kore ve Japonya tahliye için güçlerini komşu ülkelere konuşlandırmaya hazırlanıyor. Avrupa Birliği de benzer bir operasyon hazırlığında. Alman vatandaşlarını tahliye amacıyla Çarşamba günü bölgeye gönderilen üç Alman nakliye uçağı çatışmalar nedeniyle başkent Hartum'a iniş yapamamış ve boş dönmek zorunda kalmıştı.
AFP, dpa / EC, JD