Belçika'nın geleceği bu seçimin sonucuna bağlı

Belçika’da Flamanlar ile Valonlar arasındaki gerilimin ne boyutta olduğu, Nisan ayı sonunda bir kez daha açığa çıkmış, kavga hükümetin devrilmesine neden olmuştu. Flaman liberaller, Brüksel çevresindeki Flaman topraklarına giderek daha fazla Valon’un yerleşmesi karşısında başka taviz vermeyeceklerini söyleyerek koalisyonu terketmiş, Yves Leterme hükümetinin devrilmesiyle erken seçim kararı alınmıştı. Kavga, Brüksel çevresindeki üç Flaman bölgesinden kaynaklanıyor. Bölgeye Valonların akın etmesini istemeyen Flamanlar, burada üç yıl önce göreve gelen Valon Belediye Başkanını hâlâ tanımıyor.

Sokaktaki Flamanlar, kendi bölgelerinde haklarını kaybetme endişesi içinde. Bir Flaman, “Burası Flaman toprakları. Flamanlar bu topraklar için savaştı. Valonların burada söz hakkı olamaz, burada işleri yok" diyerek tepkisini dile getiriyor.

Valonlardan milliyetçilik eleştirisi

Karşı taraf da Flamanları uzlaşıya yanaşmamakla suçluyor. Demokratik Frankofon Federalistler Birliği Başkanı Olivier Maingain Flamanların tutumunu sert dille eleştiriyor ve“Bu milliyetçiliktir. New York Times gibi büyük bir gazete bile Flamanların milliyetçiliğini ‘şiddetsiz faşizm’ diye tanımladı" diyor.

Ancak Flamanlar ile Valonlar arasında görünürde dil konusunda yaşanan kavganın arkasında ekonomik çıkarların da payı büyük. Ülkede yaşayan yaklaşık altı milyon Flaman, güneyde daha yoksul durumdaki dört milyon Valon’a para transfer etmek istemiyor. Bu nedenle Flamanlar yıllardır bölgelere daha fazla malî özerklik verilmesini talep ediyor. Yüksek işsizlik oranına sahip olan ve sosyal sisteme para ödeyemeyecek hale gelmekten korkan Valonlar ise bu talebe karşı çıkıyor.

Flamanlarda bağımsızlık eğilimi

Tüm bu koşullar, Flaman bölgesinde Flamanların bağımsızlığını savunan Yeni Flaman İttifakı'nın ekmeğine yağ sürüyor. Yeni Flaman İttifakı Başkanı Bart de Wever’in uzun vadeli hedefi, bağımsızlık ilanı. Taraftarları önünde hedeflerini gizlemeyen 39 yaşındaki Flaman politikacı, yabancı yatırımcılarla gazeteciler önündeyken ise endişeleri yatıştırmaya çalışıyor ve şöyle konuşuyor:

“Size temin ederim ki, bizim devrim gibi bir niyetimiz yok. Demokratik süreci izlemek, uzlaşı aramak, adım adım ilerlemek istiyoruz. Bırakın devrimi, uzun siyasî istikrarsızlık dönemleri bile yaşanmayacak.”

Belçika parçalanır mı?

Peki, Belçika günün birinde parçalanırsa ne olacak? Anvers Üniversitesi'nden tarihçi Dirk Rochtus, AB'nin rolüne dikkat çekiyor ve şunları kaydediyor:

“Belçika’da merkezî yönetim zayıflasa, ya da hatta ülke parçalanacak olsa bile hâlâ AB içinde olacağız. Şunu hep söylüyorum: Belçika yumurtası çatlasa da hâlâ Avrupa omletinin içinde olacak.”

Flamanlar ile Valonlar arasındaki kavga onyıllardır sürüyor. Belçika’nın bir devlet olarak varlığını ne kadar sürdürebileceği sorusu da yeni değil. Ancak bu Avrupalılar’ın gerçekten umurunda mı? Brüksel’de görev yapan Danimarkalı gazeteci Mette Fugl,“Belçika, Avrupa kurumları ve NATO’ya ev sahipliği yapmıyor olsaydı, bu bizi muhtemelen pek de ilgilendirmezdi" diyor.

Belçika'nın krizi AB'yi zora sokabilir

Ancak Belçika’nın 1 Temmuz’da AB Dönem Başkanlığı’nı devralacak olması, ülkedeki krizin daha dikkatle takip edilmesine neden oluyor. Çünkü AB’nin kendisi de tarihinin en ağır krizlerinden biriyle karşı karşıya. Belçika’da koalisyon görüşmelerinin beklendiği gibi aylar sürmesi durumunda, AB’yi krizden çıkarmada öncü rol oynayacak bir dönem başkanının eksikliği hissedilecek. Ancak bu rolü, başka bir Belçikalı, AB Konsey Başkanı Herman Van Rompuy üstlenebilir. Eski Belçika Başbakanı büyük uzlaştırma yeteneği ile Belçika siyasetinde şu günlerde en çok özlenen isimlerinden biri.

© Deutsche Welle Türkçe

Christoph Hasselbach / Çeviren: Beklan Kulaksızoğlu

Editör: Ayhan Şimşek