Berlinale Türkiyesiz başladı

Uluslararası Berlin Film Festivali Berlinale Perşembe akşamı düzenlenen açılış töreni ile başladı. 70'incisi gerçekleştirilen festivalin açılışı Fransız-Kanadalı yönetmen Philippe Falardeau imzalı "My Salinger Year" ile yapıldı. Genç oyuncu  Margaret Qualley ile Hollywood'un deneyimli isimlerinden Sigourney Weawer'ın başrollerini paylaştığı film, edebiyat ajanı Margaret'in asistanlığını yapmaya başlayan, ancak yazar olmayı arzulayan Joanna'nın hikayesini anlatıyor. Film, Berlinale Specials programında yer alıyor.

1 Mart'ta sona erecek Berlinale'de bu yıl 71 ülkeden, 88'i kısa metrajlı olmak üzere toplam 342 film gösterilecek. Bu filmlerden 18'i Altın Ayı için yarışacak. Burhan Qurbani imzalı "Berlin Alexanderplatz" ve Christian Petzold'un yönetmenliğini yaptığı "Undine" bu bölümde yer alan Alman filmleri. Ana yarışmada dikkat çeken filmlerden biri de, Ilya Khrzhanovskiy ile Jekaterina Oertel'in imzasını taşıyan "DAU.Natasha."

Film sinema, plastik sanatlar, antropoloji gibi disiplinler arası projenin bir parçasını oluşturuyor. İngiliz Sally Potter'in "The Roads Not Taken," Güney Koreli Hong Sangsoo'nun "Domangchin yeoja" ve İranlı Mohammed Rasoulof'un "Sheytan vojud nadarad" Altın Ayı için yarışacak filmler arasında yer alıyor. "Sanatsal niteliğe" göre filmleri seçtiklerini vurgulayan Berlinale Direktörü Carlo Chatrian, bu yapımların ortak özelliğinin "insanların karanlık yüzüne" işaret etmesi olduğunu söylüyor.

Fatma Çolakoğlu kısa film jürisinde

Uluslararası Berlin Film Festivali'nde bu yıl hiçbir bölümde Türkiye'den film yer almıyor. Festival küratörlerinin verdiği bilgilere göre, çok sayıda Türk film izlemiş olmalarına, son ana kadar düşünmelerine rağmen, Berlinale'nin hiçbir bölümüne bu yıl Türkiye'den yönetmen davet edilmedi.

Festivalde Altın Ayı için yarışan kısa filmleri belirleyecek olan jüride bu yıl Türkiye'den biri isim, Fatma Çolakoğlu yer alıyor. 15 yıldan bu yana sinema ve video sanatı alanında küratör olarak çalışan Çolakoğlu, halen çağdaş sanat merkezi SALT İstanbul'da görev yapıyor.

Festival çerçevesinde düzenlenen ve mesleğinin başındaki sinemacıları buluşturan bir platform olan Berlinale Genç Yeteneklere ise Türkiye'den senarist Selda Taşkın, yönetmen ve yapımcı Emine Yıldırım ile oyuncu Ece Yüksel katılıyor. Ancak bu yıl Genç Yetenekler bölümüne Türkiye'den katılımın diğer yıllara göre daha düşük olduğu dikkati çekiyor.

Festivalin yenilikleri

Uluslararası Berlin Festivali bu yıl ilk kez İtalyan Carlo Chatrian ile Hollandalı Mariette Rissenbeck yönetiminde düzenleniyor. 18 yıl boyunca festival direktörlüğünü yürüten Dieter Kosslick'ten yönetimi devralan Chatrian festivalin sanatsal yönünün, Rissenbeek ise idari işlerin sorumluluğunu üstleniyor.

Yeni yönetimin festivale getirdiği yenilikler arasında Encounters adlı bölüm bulunuyor. 15 filmin yarışacağı bu bölüm, sinemada yeni anlatım biçimlerini desteklemeyi hedefliyor. Chatrian, "geleneksel üretim sürecinin dışında" şekillenen, "nitelik ve biçim açısından güçlü olmalarına rağmen" ana yarışmaya katılmak için gereken bazı özelliklere sahip olmayan filmleri Encounters'a davet ettiklerini söylüyor.

Dünya sinemasından örneklere yer veren Panorama; sinemada yeni perspektifler sunma hedefiyle her türlü forma açık olan Forum gibi bölümler ise festivalin değişmezleri arasında yer alıyor.

Festivale beklenen ünlü isimler

Festivalde sabit bir yer edinmiş Berlinale Specials ise bu yıl da tanınmış yönetmenler ve ünlü yıldızları ağırlayacak. Polonyalı yönetmen Agnieszka Holland'ın "Charlatan," Pixar yapımı animasyon film "Onward," İtalyan aktör Roberto Benigni'nin rol aldığı "Pinocchio," Johnny Deep'in başrolünü oynadığı Andrew Levitas imzalı "Minamata," geçen seçimlerde ABD'de başkan adayı olan Hillary Clinton'ı anlatan "Hillary" bu bölümün dikkat çeken filmlerinden.

Johnny Deep, Hillary Clinton, Sally Potter'in filmi "The Roads Not Taken"ın başrollerini paylaşan Salma Hayek ve Javier Bardem de festivale beklenen yıldızlar arasında bulunuyor.

1967'de sinemaya adım atan ve çok sayıda filmde rol alan İngiliz aktris Hellen Mirren da festivale gelecek ünlü isimlerden biri. Onursal Altın Ayı ödülüne layık görülen Helene Mirren'ın oynadığı filmlerden bir seçki Hommage bölümünde gösterilecek.

Festival öncesi tartışmalar

Festivalde ana yarışmanın jüri başkanlığını da ünlü bir isim yapıyor: Jeremy Irons. Oscar ödüllü aktörün geçmiş yıllardaki röportajlarında eşcinsel evlilikleri ensest ile karşılaştırması veya kadınlara yönelik cinsiyetçi sözleri ise tartışmalara yol açtı. Berlinale öncesindeki bu tartışmalara ise son noktayı Berlinale yöneticileri koydu. Irons'ın bu sözlerle arasına mesafe koyduğunu vurgulayan festival yöneticilerinden Rissenbeek uluslararası jüri başkanı konusundaki kararlarını savundu.

Berlinale'nin ilk direktörü Alfred Bauer'in Nasyonal Sosyalizm döneminde yürütülen propagandalarda önemli bir rol oynadığının ortaya çıkması da tartışma yaratan bir konu oldu. Haftalık Die Zeit gazetesinde Ocak ayı sonunda çıkan konuyla ilgili haber festival yönetiminde de şok etkisi yarattı. 1951'den 1976'ya kadar festival yöneticiliğini yapan Alfred Bauer adına verilen Gümüş Ayı bu yıl iptal edildi. Festival yönetimi, bu ödül yerine festivalin 70'inci yılı dolayısıyla özel ödül verilmesi kararı aldı. Berlinale'de ödüller 29 Şubat Cumartesi günü sahiplerini bulacak.

Jülide Danışman / Berlin

© Deutsche Welle Türkçe