"Üç ayda 71 milyon kişi daha yoksulluğa itildi"

Birleşmiş Milletler'in yayınladığı yeni rapora göre gıda ve enerji fiyatlarındaki artış nedeniyle Mart 2022'den beri dünya genelinde 71 milyon kişi daha yoksulluğa itildi. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) raporunda bu insanların yaklaşık 51 milyon 600 bininin, günde 1,90 dolar (yaklaşık 32 lira) ya da daha az gelirle, 20 milyonunun ise günde 3,20 dolar (yaklaşık 55 lira) gelirle hayatını sürdürmeye çalıştığı yer alıyor.

Toptan sübvansiyon yerine hedefli nakdi yardım

UNDP sorunla baş etmede, "hanelere hedef gözeterek para transferinde bulunmanın toptan enerji sübvansiyonlarından daha adil ve daha uygun maliyetli olduğunu" açıkladı. Toptan yapılan sübvansiyonlar arasında Almanya'daki gibi geçici olarak enerji vergilerinin ya da benzinin fiyatının düşürülmesi yer alıyor. UNDP bu tür uygulamaların, "kısa vadede" yoksullukla mücadelede olumlu etkileri olsa dahi uzun vadede eşitsizliği ve iklim krizini daha da artıracağını açıkladı. Rapora göre enerji sübvansiyonları toplumdaki eşitsizliğe bağlı olarak orantısız bir biçimde dağılıyor ve bu desteklerin yarısından fazlası toplumun en zengin yüzde 20'lik kesimine gidiyor. Hedef gözeterek yapılan nakdi para yardımları ise toplumun yüzde 40'lık en yoksul kesimine ulaşıyor.

Raporda merkez bankalarının enflasyonla mücadelede faiz yükseltmesinin de yaratacağı riskler konusunda uyarıda bulunuldu. UNDP faiz artırımının, "resesyonun sebep olduğu yoksulluğu tetikleme riski" taşıdığını bu durumun da krizi daha da kötüleştirerek, dünya genelinde yoksulluğu hızlandırabileceğini ve derinleştirebileceğini ifade etti.

"Dün alabildikleri gıdaya bugün erişemiyorlar"

Hazırlık sürecinde 159 ülkenin incelendiği raporda durumun en kritik olduğu bölgeler arasında Balkanlar, Hazar Denizi bölgesi ve özelde Sahel olmak üzere Sahra Altı Afrika sayıldı. UNDP Başkanı Achim Steiner, "Beklenmedik fiyat artışları dünya genelinde birçok insan için, dün satın almaya güçlerinin yettiği gıdanın bugün ulaşılabilir olmaması demek" diye konuştu. Steiner, "Hayat pahalılığı krizi, nefes kesici bir hızla milyonlarca insanı yoksulluğa ve hatta açlığa itiyor ve böylelikle toplumsal huzursuzluğun artma tehlikesi günbegün büyüyor" dedi.

UNDP raporuna göre fiyat artışlarından en çok etkilenen ülkeler Ermenistan, Özbekistan, Burkina Faso, Gana, Kenya, Ruanda, Sudan, Haiti, Pakistan, Sri Lanka, Etiyopya, Mali, Nijerya, Sierra Leone, Tanzanya ve Yemen.

Yaşanan krizin nedenleri arasında korona pandemisinin ekonomik sonuçları, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş ve Ukrayna limanlarının Rus işgali altında olması nedeniyle tahıl ihracatının engellenmesi sayıldı.

UNDP ayrıca kalkınmakta olan ülkelerin devlet borçlarında faiz ödemelerinin iki yıl süreyle ertelenmesini istedi.

 

DW,dpa,AFP / EC,ET