BM: Karadeniz'de sivil gemilere tehdit kabul edilemez
21 Temmuz 2023
Tahıl Koridoru Anlaşması'nı sonlandıran Rusya'nın Karadeniz üzerinden Ukrayna limanlarına hareket eden bütün gemileri "potansiyel askeri malzeme taşıyıcısı" olarak görecegini açıklamasına, Birleşmiş Milletler'den (BM) tepki geldi.
BM Siyasi İşler ve Barış İnşasından Sorumlu Genel Sekreter Vekili Rosemary DiCarlo, bugün BM Güvenlik Kurulu'nda yaptığı konuşmada, Rusya'nın açıklamasının "kesinlikle kabul edilemez" olduğunu dile getirdi. DiCarlo ayrıca, BM'nin Karadeniz'e döşenen mayınların sivil taşımacılığı tehdit ettiği yönündeki haberlerden de endişe duyduklarını belirtti.
Rusya, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, tahıl anlaşmasının bitmesinden sonra Karadeniz üzerinden Ukrayna limanlarına hareket eden bütün gemileri "potansiyel askeri malzeme taşıcıyısı" olarak niteleyeceğini duyurmuş, dolayısıyla bunların hedef olabileceğini ima etmişti.
Ukrayna ise buna misilleme olarak Cuma gece yarısından itibaren Karadeniz'de gördüğü, Rusya limanlarına doğru seyreden bütün gemileri "potansiyel askeri malzeme taşıyıcısı" olarak değerlendireceğini bildirmişti.
Karadeniz'de fitilin ateşlenmesine yönelik endişe
Rosemary DiCarlo, Karadeniz'de bilinçli veya bilinçsiz şekilde yaşanacak olası bir askeri vakanın Ukrayna krizini daha da tırmandırabileceğini, bunun engellenmesi için elden gelen her şeyin yapılması gerektiğini ifade ederek, böyle bir olayın felakete yol açacak sonuçları olabileceği kaygısını taşıdıklarını vurguladı.
Bu arada Tahıl Koridoru Anlaşması'nın sonlanmasından bu yana Karadeniz'de tahıl taşıyan gemi sayısının bir hafta zarfında yüzde 35 azaldığı bildirildi. Söz konusu gelişmenin gemi ve hammadde platformu Shipfıx'in verilerine dayandığı aktarılırken, Yatırım Bankası Jefferies'in analistlerinden Ömer Nokta, Tahıl Anlaşmasını sonlandıran Rusya'nın, Ukrayna limanlarına gidecek gemilere yönelik tehditlerinin sadece gemi taşımacılığı şirketlerini değil, onları sigortalayan şirketleri de endişelendirdiğini dile getirdi.
Temmuz 2022'de BM ile Türkiye'nin arabuluculuğu sayesinde, Ukrayna ve Rusya ile Ukrayna tahıllarının tüm dünyaya Karadeniz yoluyla ihraç edilmesine ilişkin Tahıl Koridoru Anlaşması imzalanmıştı. Daha önce iki kez süresi uzatılan Anlaşma sayesinde Kiev'in dünya piyasalarına yaklaşık 33 milyon ton tahıl sattığı bildiriliyor. Rusya söz konusu anlaşmayı Pazartesi günü uzatmayarak sonlandıracağını açıklamıştı.
BM Ukrayna tahılını dünya piyasalarına ulaştırmanın yollarını arıyor
DiCarlo, BM'nin Ukrayna ve Rusya tahılını dünyaya ulaştırma konusunda çabalarına devam edeceğini de vurguladı. BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths de yaptığı açıklamada, küresel çapta 362 milyon insanın gıda yardımına muhtaç olduğunu hatırlattı. Griffiths, Tahıl Koridoru Anlaşması'nın sona ermesinin söz konusu bu kişiler, aileleri ve çocukların geleceğini tehdit ettiğini kaydetti.
Rusya Afrika ülkelerine yardım sözü verdi
Rusya ise özellikle Afrika ülkelerinin kaygı ve endişesini anlayışla karşıladığını ve ihtiyaç sahibi ülkelere tahıl ulaştırılmasının sağlanacağı sözünü verdi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Virşinin, "Afrikalı doslarımızın endişelerini anlıyoruz" diyerek, Moskova ile mevcut bağlantıları üzerinden ve yaklaşan Rusya-Afrika zirvesinde ihtiyaç sahibi ülkelerin tahıl ve tarım ürünleri ihtiyacı konusunda görüş alışverişinde bulunabileceklerini belirtti.
AFP / ETO,ET