BM Türkiye'nin Kudüs tasarısını oylayacak

ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma ve Amerikan büyükelçiliğini bu şehre taşıma kararına karşı Birleşmiş Milletler nezdinde sürdürülen girişimlere bir yenisi daha eklendi.

BM Güvenlik Konseyi'nde Pazartesi günü oylanan ve "tüm devletleri kutsal Kudüs kentinde diplomatik misyon kurmaktan imtina etmeye" çağıran karar tasarısı ABD tarafından veto edilmişti. ABD vetosunun ardından harekete geçen Türkiye ve Yemen, benzer bir tasarının BM Genel Kurulu'nda oylanması için talepte bulundu.

BM Genel Kurulu'nun Başkanı Miroslav Lajcak'ın sözcüsü Brendan Varma, tasarının İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) dönem başkanı Türkiye ile BM'deki Arap devletleri adına Yemen'in talebiyle gündeme alındığını açıkladı.

Perşembe günü 193 üyeli Genel Kurul'un oyuna sunulması beklenen karar tasarısının Güvenlik Konseyi'nde ABD'nin vetosuna takılan tasarıyla büyük oranda benzer içeriğe sahip olacağı tahmin ediliyor. Karar metninde Ortadoğu ihtilafının ancak İsrail ile Filistinliler arasındaki müzakerelerle çözüme kavuşturulabileceğine yer verildiği ifade edildi. 

Filistin'in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, tasarının sadece Genel Kurul formatına uygun hâle getirilmek üzere bazı değişikliklere tabi tutulacağını kaydetti.

ABD'den uyarı

ABD’nin BM daimi temsilcisi Nikki Haley ise BM üyelerini karar tasarısının kabul edilmemesi hususunda uyardı.

Haley, Twitter hesabından yayınladığı mesajda “Oylama ABD’nin bir kararını eleştiriyor. ABD karar tasarısına kabul oyu veren ülkelerin adını bir kenara yazacaktır” dedi.

Bağlayıcılığı bulunmuyor

BM Güvenlik Konseyi'ndeki oylamada Kudüs ile ilgili tasarı, veto hakkını kullanan ABD dışındaki diğer 14 üye tarafından kabul edilmişti. BM Güvenlik Konseyi'nde kabul edilebilmesi için lehte dokuz oy alması gereken bir tasarı, daimi üyeler ABD, İngiltere, Çin, Fransa ve Rusya'dan birinin veto hakkını kullanması durumunda reddediliyor.

BM Güvenlik Konseyi'nin aksine Genel Kurul'da hiçbir ülkenin veto hakkı bulunmuyor ve tasarının kabulü için üçte iki çoğunluk aranıyor. Ancak BM Genel Kurulu'nda onaylanan karar tasarılarının yasal bağlayıcılığı bulunmuyor.

Erdoğan: Vetonun reddi anlamına gelecek

Trump'ın Kudüs'le ilgili kararına uluslararası kamuoyunda en sert tepki veren liderlerden olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Güvenlik Konseyi'nde ABD tarafından veto edilen tasarının Türkiye tarafından BM Genel Kurulu'na taşınacağını duyurmuştu.

Erdoğan, Ankara'da Cibuti Cumhurbaşkanı İsmail Omar Guelleh ile düzenlediği ortak basın toplantısında, "Kudüs'ün tarihi statüsünü değiştirecek bu tehlikeli hamleyi önleme amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne sunulan karar tasarısı, maalesef Amerika Birleşik Devletleri'nin vetosuna takıldı. Karar tasarısının, diğer 14 ülkenin tamamı tarafından desteklenmiş olması, önemli ve manidardır. Şimdi inşallah bu tasarıyı Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na taşıyacağız" demişti.

"Uluslararası toplumun Genel Kurul'da adalet, hakkaniyet ve barıştan yana güçlü bir tavır sergileyeceğine inanıyorum" ifadesini kullanan Erdoğan, Genel Kurul'da üçte ikilik bir desteğin BM Güvenlik Konseyi'ndeki vetonun "adeta reddi anlamına geleceğini" söylemişti.

Erdoğan, "Buradan bir kez daha Birleşmiş Milletler üyesi tüm ülkeleri Kudüs'ün tarihi statüsüne sahip çıkmaya davet ediyorum. Türkiye olarak bu meselenin sonuna kadar takipçisi olmayı sürdüreceğiz" diye eklemişti.

DW/dpa,CÖ/BK/AG/HS

© Deutsche Welle Türkçe