Brezilya AIDS'le mücadele ediyor

Yasaya göre, her HI virüsü taşıyıcısı ya da AIDS hastası, parasız ilaç ve tedavi hakkına sahip. Ama uygulamada durum farklı: Hastalar aylık olarak ilaçlarını eczanelerden alıyor. Ama hastalık ilerledikçe, yüksek teknoloji ürünü ilaçların fiyatları da giderek artıyor. Brezilya Sağlık Bakanlığı’nın tahminlerine göre, sadece gelecek yıl ilaçlar için 400 milyon euro para harcanmak zorunda. Brezilya hükümeti, bu sebepten ilaçları kendi üretiyor.

Taklit ilaçlar üretiliyor

Brezilya’da, 90’lı yılların başından beri, Generika diye adlandırılan ucuz taklit ilaçlar üretiliyor. Bu uluslararası piyasa üzerinde baskı yaratıyor, bazen de ilaç fiyatlarının düşmesine yol açıyor.

Brezilya, 1996 yılında Uluslararası Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Sözleşmesi’ni imzaladı. Fakat hükümet bu yıl, gerekli lisansları almadan ilaç üretimine başlayacağını bildirdi.

Firmalar fiyatları keyfi belirliyor

Brezilya’da AIDS’e karşı mücadelede en tanınmış ve aktif örgütlerden biri olan GAPA’nın temsilcileri, bu sözleşmenin, ilaçların uluslararası piyasadan alınmasını öngördüğünü, böylece firmaların ilaç fiyatlarını kendi keyiflerine göre belirlediklerini söylüyor.

Hastalığın önlenmesi çabaları

Ama Brezilya’da sadece hastalığın tedavisine değil, önlemesi için de büyük çabalar harcanıyor. Örneğin hükümetin özel olarak sokak kadınları ve eşcinsellere yönelik çalışmaları var.

Ancak Brezilya gelişmiş bir ülke olmadığı için sağlık sisteminde ciddi aksaklıklar mevcut. AIDS ile sadece ilaç dağıtılarak mücadele edilemiyor. İlaçlar ağır olduğu için yan etkileri de oluyor. Ancak bu yan etkileri tedavi edebilecek doktorlar ya da bunları giderecek ilaçlar yok. Hatta zatürre ve grip gibi tedavisi olan hastalıkların bile ilacını bulmak sorun.

Tüm bunlara rağmen Brezilya son yıllarda AIDS ile mücadele alanında ciddi gelişmeler kaydetti. On yıl önce AIDs hastaları, hiçbir tedavi uygulanmadan ölüme terkediliyorlardı. Bugün ise en azından ilaç tedavisi görüyorlar.